HÀNH TRÌNH TÌM HẠNH PHÚC THẬT SỰ
Kính thưa quý anh chị em,
Xin chúc mọi người luôn tràn đầy bình an trong tình yêu của Chúa và trái tim luôn rộng mở để yêu thương. Trong ánh sáng của Tin Mừng, chúng ta được mời gọi sống một cuộc đời ý nghĩa, nơi hạnh phúc thật sự không nằm ở danh vọng hay vật chất, mà ở tình yêu, sự khiêm nhường và lòng biết ơn. Hôm nay, xin mời anh chị em cùng suy ngẫm về một câu chuyện giản dị nhưng chứa đựng bài học sâu sắc, qua lăng kính đức tin Công Giáo.
Câu chuyện bên dòng sông
Ngày nọ, một chàng trai trẻ, vừa tốt nghiệp thạc sĩ kinh tế, trở về quê nhà. Anh bắt gặp một thanh niên cùng trang lứa đang thong dong câu cá bên bờ sông, vẻ mặt thanh thản, không chút lo toan. Chỉ trong chốc lát, người thanh niên ấy đã câu được hai con cá lớn. Nhưng điều khiến chàng thạc sĩ ngạc nhiên là sau đó, anh ta thu cần câu và chuẩn bị ra về.
Tò mò, chàng thạc sĩ hỏi:
“Tại sao anh câu được cá lớn dễ dàng như vậy mà không ở lại câu thêm?”
Người thanh niên mỉm cười, đáp lại:
“Câu thêm để làm gì?”
Câu hỏi ấy khiến chàng thạc sĩ bật cười. Với kiến thức kinh tế uyên thâm, anh bắt đầu giải thích:
“Nếu anh câu nhiều cá, anh sẽ có dư dả. Gia đình anh ăn không hết, anh có thể bán ở chợ để kiếm tiền.”
Người thanh niên gật gù, ra vẻ thích thú. Thấy vậy, chàng thạc sĩ hào hứng chia sẻ tầm nhìn lớn hơn:
“Với tài năng câu cá của anh, sao không nghĩ xa hơn? Anh có thể mua một con thuyền, ra khơi đánh cá. Khi có tiền, anh mở nhà hàng hải sản hoặc xây dựng mạng lưới phân phối cá tươi. Chỉ cần chịu khó tính toán, anh sẽ trở thành người giàu có trong vùng!”
Người thanh niên lắng nghe, rồi hỏi lại:
“Khi tôi trở thành thuyền trưởng, chủ hãng phân phối, hay triệu phú, tôi sẽ được gì?”
Câu hỏi ấy khiến chàng thạc sĩ lúng túng. Anh kiên nhẫn giải thích:
“Khi có tiền bạc và địa vị, anh sẽ sống thoải mái, có thời gian vui chơi với vợ con, uống trà với bạn bè, du ngoạn khắp nơi.”
Người thanh niên mỉm cười rạng rỡ, xách cần câu và nói:
“Thưa anh, tôi đang về nhà để vui chơi với gia đình và bạn bè đây!”
Hạnh phúc là hiện tại
Câu chuyện này nhắc nhở chúng ta về lời dạy của Chúa Giêsu: “Của cải để ở đâu, thì lòng các ngươi cũng ở đó” (Mt 6,21). Trong xã hội hiện đại, nhiều người trẻ khao khát làm giàu, tin rằng tiền bạc và quyền lực sẽ mang lại hạnh phúc. Nhưng như người thanh niên câu cá, hạnh phúc thật sự không nằm ở những gì chúng ta tích lũy, mà ở cách chúng ta sống và yêu thương trong giây phút hiện tại.
Theo tinh thần Công Giáo, cuộc sống là món quà Chúa ban. Mỗi ngày là cơ hội để chúng ta sống thánh thiện, yêu thương và phục vụ. Khi chúng ta chạy theo danh vọng, tiền bạc hay quyền lực, chúng ta dễ quên mục đích cao cả của đời người: sống để tôn vinh Chúa và yêu thương tha nhân. Như thánh Phaolô dạy: “Nếu tôi có tất cả nhưng không có tình yêu, thì tôi chẳng là gì” (1 Cr 13,3).
Cạm bẫy của tham vọng
Câu chuyện trên hé lộ một sự thật: khi quá mải mê làm giàu, con người dễ rơi vào cạm bẫy của sự “nghiện” tiền bạc, quyền lực và dục vọng. Điều này giống như sự cám dỗ mà Chúa Giêsu đã đối diện trong sa mạc (Mt 4,1-11). Khi bị cuốn vào vòng xoáy tham vọng, chúng ta đánh mất sự bình an, bỏ bê gia đình và thậm chí gây tổn thương cho những người thân yêu.
Những người chạy theo vật chất thường biện minh: “Phương tiện biện minh cho mục đích.” Nhưng trong ánh sáng đức tin, chúng ta biết rằng không có hạnh phúc thật sự nếu con đường đi đến nó đầy bất công hay đau khổ. Luật gieo gặt, hay trong Công Giáo là luật gieo gặt, nhắc nhở: “Ai gieo giống gì thì gặt giống ấy” (Gl 6,7). Một đời sống thiếu tình yêu, thiếu sự tha thứ sẽ chỉ gặt hái khổ đau.
Hơn nữa, khi chúng ta để tham vọng chi phối, chúng ta dễ trở nên căng thẳng, gắt gỏng, và vô tình làm tổn thương gia đình. Chúng ta có thể xin lỗi, viện cớ áp lực công việc, nhưng những vết thương trong lòng người thân không dễ lành. Đây là cái giá đắt mà Chúa cảnh báo: “Được cả thế gian mà mất linh hồn thì ích gì?” (Mt 16,26).
Bốn nguyên nhân khổ đau
Qua câu chuyện, chúng ta có thể nhận ra bốn nguyên nhân chính dẫn đến khổ đau trong đời sống, và cách khắc phục theo tinh thần Công Giáo:
- Chạy theo cảm xúc nhất thời
Nhiều người lầm tưởng hạnh phúc là sự thỏa mãn cảm xúc qua tiện nghi vật chất. Nhưng như Chúa dạy: “Hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa trước, còn mọi sự khác sẽ được ban thêm” (Mt 6,33). Hạnh phúc thật sự đến từ việc sống theo thánh ý Chúa, không phải từ những thứ mau qua. Để khắc phục, chúng ta cần cầu nguyện và suy ngẫm để nhận ra đâu là giá trị vĩnh cửu.
- Thiếu tình yêu chân thành
Khi yêu thương chỉ dựa trên cảm xúc ban đầu, chúng ta dễ chán nản khi cảm xúc phai nhạt. Tình yêu thật sự, theo Công Giáo, là trách nhiệm và hy sinh, như Chúa Giêsu yêu thương chúng ta trên thập giá. Để nuôi dưỡng tình yêu, chúng ta cần học cách kiên nhẫn, lắng nghe và tha thứ, ngay cả khi đối phương không đáp ứng kỳ vọng.
- Độc tài trong gia đình
Nhiều người muốn gia đình hạnh phúc nhưng áp đặt ý muốn của mình, đôi khi vì danh dự cá nhân hơn là vì lợi ích của người khác. Chúa Giêsu dạy chúng ta khiêm nhường: “Ai muốn làm lớn, hãy làm người phục vụ” (Mt 20,26). Thay vì ra lệnh, chúng ta cần lắng nghe và thấu hiểu những khó khăn, ước vọng của người thân.
- Cái tôi quá lớn
Cái tôi là nguồn gốc của nhiều xung đột. Khi chúng ta tự cao, nghĩ rằng tài năng hay thành công là do mình, chúng ta dễ coi thường người khác. Công Giáo mời gọi chúng ta sống khiêm nhường, nhận ra mọi ân sủng đều đến từ Chúa. Thánh Phaolô nhắc nhở: “Tôi sống, nhưng không phải tôi, mà là Chúa Kitô sống trong tôi” (Gl 2,20). Khi sống với lòng biết ơn, chúng ta sẽ nhìn mọi người bằng ánh mắt yêu thương, và cơn giận sẽ không dễ bùng phát.
Cơn giận: Ngọn lửa thiêu đốt
Cơn giận là một trong những thử thách lớn nhất trong đời sống. Như câu chuyện về con bướm trong “Hiệu ứng cánh bướm,” một hành động nhỏ như cơn giận có thể gây ra hậu quả lớn, không chỉ cho bản thân mà còn cho những người xung quanh. Trong Công Giáo, cơn giận không được kiểm soát là một cám dỗ dẫn đến tội lỗi: “Đừng để mặt trời lặn trên cơn giận của anh em” (Ep 4,26).
Khi giận dữ, chúng ta dễ để cảm xúc chi phối, nói lời cay đắng hoặc hành động thiếu suy nghĩ. Những lời nói ấy, dù có xin lỗi, vẫn để lại vết thương trong lòng người khác, nhất là người thân yêu. Hơn nữa, cơn giận thiêu đốt chính tâm hồn chúng ta, làm suy yếu những phẩm chất tốt đẹp mà Chúa đã gieo trồng.
Nguy hiểm hơn, cơn giận có thể tạo thành một chuỗi phản ứng tiêu cực. Người chịu cơn giận của chúng ta có thể trút giận lên người khác, tạo ra một “đại dịch cảm xúc” phá hủy các mối quan hệ. Đây là lý do Chúa Giêsu dạy: “Hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em” (Mt 5,44). Tình yêu và sự tha thứ là cách duy nhất để phá vỡ chuỗi hận thù.
Cầu nguyện: Con đường chuyển hóa
Làm thế nào để làm chủ cơn giận và sống hạnh phúc? Câu trả lời nằm ở cầu nguyện – một thực hành được Công Giáo khuyến khích qua việc cầu nguyện, suy ngẫm và sống tỉnh thức. Cầu nguyện giúp chúng ta nhận diện cảm xúc, kiểm soát hành vi và quay về với tình yêu của Chúa.
Thực hành cầu nguyện
Nhận diện cơn giận: Khi giận, hãy thừa nhận: “Tôi đang giận, và cơn giận này thuộc về tôi.” Điều này giúp chúng ta không đổ lỗi cho người khác.
Tách khỏi môi trường: Nếu có thể, hãy rời khỏi nơi gây kích động. Nếu không, hãy im lặng, xin phép tạm dừng tranh luận để bình tâm.
Tập trung vào hơi thở: Hơi thở là món quà Chúa ban để chúng ta lấy lại sự bình an. Hãy chú ý vào từng hơi thở vào-ra, nhận biết cảm xúc mà không ép buộc nó biến mất. Ví dụ: “Thở vào, tôi biết tôi đang giận. Thở ra, tôi ôm lấy cơn giận bằng tình thương.”
Suy ngẫm và cầu nguyện: Khi bình tâm, hãy nhìn lại nguyên nhân cơn giận. Hãy cầu xin Chúa soi sáng để hiểu rõ bản thân và người khác. Thánh vịnh 139 nhắc nhở: “Lạy Chúa, xin dò xét con và biết rõ lòng con” (Tv 139,23).
Nuôi dưỡng tình thương
Cơn giận thường xuất hiện khi tình thương của chúng ta chưa đủ lớn. Để nuôi dưỡng tình yêu, chúng ta cần:
Lắng nghe: Hãy dành thời gian lắng nghe người thân, ngay cả khi họ đang căng thẳng. Sự lắng nghe là cách thể hiện tình yêu giống như Chúa lắng nghe chúng ta.
Tha thứ: Tha thứ không chỉ là món quà cho người khác, mà còn là cách giải thoát chính mình. Chúa Giêsu dạy: “Hãy tha thứ bảy mươi lần bảy” (Mt 18,22).
Biết ơn: Mỗi ngày, hãy cảm tạ Chúa vì những điều nhỏ bé: một bữa cơm, dòng nước mát, hay tình yêu của gia đình. Lòng biết ơn giúp chúng ta sống khiêm nhường và giảm bớt cái tôi.
Trường hợp thực tế
Một chị thân quen với bỉ nhân từng chia sẻ rằng chồng chị thường trút giận lên chị sau giờ làm việc. Chị cảm thấy tổn thương, nghĩ rằng anh không còn yêu thương mình. Nhưng qua cầu nguyện và suy ngẫm, chị nhận ra rằng anh đang chịu áp lực lớn và tin tưởng chị đủ để chia sẻ. Thay vì tự ái, chị chọn lắng nghe và giúp anh vượt qua khó khăn. Chị viết một lá thư nhẹ nhàng, bày tỏ tình thương và mong muốn cùng anh tìm giải pháp. Lá thư ấy đã lay động anh, giúp cả hai thêm gắn bó.
Lời kêu gọi: Sống với tình thương
Anh chị em thân mến,
Câu chuyện về người thanh niên câu cá và những bài học về cơn giận nhắc nhở chúng ta rằng hạnh phúc thật sự nằm trong tay chúng ta. Đó là khi chúng ta sống tỉnh thức, yêu thương và khiêm nhường trước mặt Chúa. Hãy để tình yêu Chúa hướng dẫn từng bước đi, từng lời nói, để chúng ta trở thành ánh sáng cho gia đình và cộng đoàn.
Xin Chúa ban ơn để chúng ta luôn nhận ra giá trị của giây phút hiện tại, biết yêu thương chân thành, và làm chủ cảm xúc bằng chánh niệm. Nguyện xin Mẹ Maria, Mẹ của Lòng Thương Xót, đồng hành cùng chúng ta trên hành trình này.
Lm. Anmai, CSsR
