NHÀ KHÁCH VATICAN: DOMUS SANCTAE MARTHAE – NƠI CUNG CẤP SỰ RIÊNG TƯ VÀ THOẢI MÁI CHO CÁC HỒNG Y TRONG MẬT NGHỊ

Domus Sanctae Marthae, thường được gọi đơn giản là “Santa Marta,” là một tòa nhà năm tầng nằm ở rìa Thành phố Vatican, ngay bên trong các bức tường bao quanh Vatican. Tòa nhà này được thiết kế để cung cấp một không gian riêng tư, thoải mái và thư giãn cho các hồng y trong thời gian diễn ra mật nghị – sự kiện quan trọng để bầu chọn giáo hoàng mới. Mặc dù được trang bị đầy đủ tiện nghi, Domus Sanctae Marthae không phải là một khách sạn sang trọng mà là một nơi ở mang tính thực dụng, đáp ứng các nhu cầu thiết yếu của các hồng y trong một trong những sự kiện quan trọng nhất của Giáo hội Công giáo.

Lịch sử và mục đích xây dựng

Domus Sanctae Marthae được Giáo hoàng John Paul II cho xây dựng và hoàn thành vào năm 1996, với mục đích chính là cung cấp nơi ở tạm thời cho các hồng y trong thời gian diễn ra mật nghị. Trước đó, các hồng y tham gia mật nghị phải nghỉ ngơi trong những căn phòng nhỏ, ngột ngạt gần Nhà nguyện Sistine, nơi diễn ra các phiên bỏ phiếu. Những căn phòng này không chỉ thiếu tiện nghi mà còn không đảm bảo sự riêng tư và thoải mái cần thiết cho các hồng y, những người phải tập trung vào nhiệm vụ thiêng liêng là lựa chọn vị giáo hoàng tiếp theo.

Tòa nhà được thiết kế để khắc phục những hạn chế này, mang lại không gian hiện đại hơn với các phòng suite và phòng đơn được trang bị đầy đủ. Domus Sanctae Marthae không chỉ phục vụ các hồng y trong mật nghị mà còn là nơi ở tạm thời cho các giáo sĩ, giáo dân tham dự các hội nghị hoặc sự kiện tại Vatican, cũng như một số ít cư dân toàn thời gian trước khi Giáo hoàng Francis quyết định sống tại đây lâu dài.

Quyết định đặc biệt của Giáo hoàng Francis

Một trong những điểm nổi bật của Domus Sanctae Marthae là quyết định của Giáo hoàng Francis, người đã chọn nơi đây làm nơi ở lâu dài sau khi được bầu làm giáo hoàng vào năm 2013. Thay vì chuyển đến căn hộ giáo hoàng truyền thống tại Điện Tông tòa, Đức Francis đã quyết định ở lại Santa Marta, sống trong một dãy phòng đơn giản. Quyết định này không chỉ phản ánh phong cách sống giản dị của ngài mà còn ảnh hưởng đến việc sử dụng tòa nhà trong các mật nghị sau này.

Khi Giáo hoàng Francis qua đời, dãy phòng mà ngài sử dụng – bao gồm hai phòng chính, một phòng cho hai thư ký, một phòng cho nhân viên an ninh và một văn phòng – đã bị niêm phong. Khu vực này, chiếm khoảng một nửa tầng hai (theo cách gọi của châu Âu, hoặc tầng ba theo cách gọi của Hoa Kỳ), không được sử dụng trong mật nghị tiếp theo. Điều này làm giảm số lượng phòng có sẵn, trong khi số lượng hồng y cử tri lại tăng lên đáng kể.

Thách thức về chỗ ở cho các hồng y

Theo các quy tắc do Thánh Phaolô VI thiết lập, chỉ các hồng y dưới 80 tuổi được tham gia bỏ phiếu trong mật nghị, với giới hạn tối đa là 120 hồng y cử tri tại bất kỳ thời điểm nào. Tuy nhiên, cả Thánh Gioan Phaolô II và Giáo hoàng Francis đều từng vượt quá giới hạn này. Sau các công nghị năm 2001 và 2003, Thánh Gioan Phaolô II đã tạm thời nâng số hồng y cử tri lên 135. Đến thời điểm Giáo hoàng Francis qua đời vào ngày 21 tháng 4, tổng số hồng y cử tri là 135, nhưng hai hồng y không thể tham dự do bệnh nặng, để lại 133 hồng y cần chỗ ở.

Với tổng cộng 131 phòng tại Domus Sanctae Marthae, trong đó một số phòng bị niêm phong, Vatican phải tìm thêm chỗ ở tại tòa nhà lân cận, được gọi là “vecchio” hoặc “Santa Marta cũ.” Theo quy tắc mật nghị, các hồng y phải rút thăm để chọn phòng, đảm bảo sự công bằng trong việc phân bổ chỗ ở. Mặc dù có đủ phòng cho tất cả, việc sắp xếp này vẫn đòi hỏi sự tổ chức cẩn thận để đảm bảo mọi hồng y đều có không gian nghỉ ngơi phù hợp.

Thiết kế và tiện nghi của Domus Sanctae Marthae

Domus Sanctae Marthae được thiết kế với 105 phòng suite hai phòng và 26 phòng đơn. Mỗi phòng ngủ đều được trang bị giường, tủ quần áo, bàn cạnh giường, tủ đựng đồ và phòng tắm riêng có vòi sen. Các phòng suite còn có phòng khách với bàn làm việc, ba ghế, tủ và tủ quần áo lớn, mang lại không gian làm việc và nghỉ ngơi thoải mái hơn. Tòa nhà cũng bao gồm một phòng họp lớn, nhiều phòng khách nhỏ, phòng ăn và một nhà nguyện chính mang tên Nhà nguyện hình tam giác của Chúa Thánh Thần. Ngoài ra, có bốn nhà nguyện nhỏ nằm ở cuối hành lang trên tầng ba và tầng năm của mỗi cánh tòa nhà, tạo không gian cho các hồng y cầu nguyện riêng tư.

Mặc dù cung cấp sự thoải mái tương đối, Domus Sanctae Marthae không phải là một khách sạn sang trọng. Các tiện nghi được thiết kế để đáp ứng nhu cầu cơ bản, với trọng tâm là sự riêng tư và yên tĩnh, phù hợp với tính chất thiêng liêng của mật nghị. Trong thời gian diễn ra mật nghị, tòa nhà bị cấm đối với những người không được phép, và các cửa chớp trên cửa sổ được khóa để đảm bảo không ai có thể nhìn vào hoặc ra ngoài, bảo vệ sự bí mật của quá trình bầu cử.

Quy trình đảm bảo an ninh và bí mật

Trong suốt mật nghị, Domus Sanctae Marthae được quản lý nghiêm ngặt để đảm bảo an ninh và bí mật. Chỉ những nhân viên được thẩm tra kỹ lưỡng – bao gồm người giữ đồ thánh, linh mục nghe xưng tội, bác sĩ, y tá, người vận hành thang máy, nhân viên kỹ thuật, và các thành viên của Đội cận vệ Thụy Sĩ – mới được phép làm việc trong tòa nhà. Tất cả đều phải tuyên thệ giữ bí mật vào ngày 5 tháng 5, với hình phạt là vạ tuyệt thông nếu vi phạm. Họ cũng cam kết không sử dụng bất kỳ thiết bị âm thanh hoặc video nào để ghi lại các hoạt động trong mật nghị.

Các hồng y bị cấm liên lạc với thế giới bên ngoài qua điện thoại, internet hoặc truyền hình vệ tinh, với các kết nối này bị ngắt hoàn toàn trong thời gian diễn ra mật nghị. Hầu hết các hồng y di chuyển bằng xe buýt từ Santa Marta đến Nhà nguyện Sistine để tham gia các phiên bỏ phiếu hai lần mỗi ngày, mặc dù một số hồng y chọn đi bộ dưới sự giám sát của lực lượng an ninh Vatican.

Vai trò của Domus Sanctae Marthae trong mật nghị

Domus Sanctae Marthae không chỉ là nơi ở mà còn là trung tâm sinh hoạt của các hồng y trong mật nghị. Khi không tham gia các phiên bỏ phiếu tại Nhà nguyện Sistine, nơi các hồng y ngồi dưới những bức bích họa nổi tiếng của Michelangelo, họ trở về Santa Marta để nghỉ ngơi, trò chuyện và ăn uống. Tòa nhà cung cấp một không gian yên tĩnh để các hồng y thảo luận và suy ngẫm về trách nhiệm nặng nề của mình, trong khi vẫn duy trì sự cách ly với thế giới bên ngoài.

Sự tồn tại của Domus Sanctae Marthae đã thay đổi cách thức tổ chức mật nghị, mang lại sự thoải mái và tiện nghi hơn so với các điều kiện trước đây. Tuy nhiên, với số lượng hồng y cử tri ngày càng tăng và các yêu cầu nghiêm ngặt về an ninh và bí mật, Vatican tiếp tục đối mặt với những thách thức trong việc đảm bảo mọi thứ diễn ra suôn sẻ.

Lm. Anmai, CSsR tổng hợp