HỒNG Y ĐOÀN TƯỞNG NIỆM ĐỨC GIÁO HOÀNG PHANXICÔ: LỜI KÊU GỌI PHỤC VỤ VÀ SỨ VỤ CỦA NGƯỜI KẾ NHIỆM THÁNH PHÊRÔ

Trong bối cảnh Giáo hội Công giáo toàn cầu tưởng niệm Đức Giáo hoàng Phanxicô, Hồng y đoàn đã tổ chức Thánh lễ trọng thể tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô vào ngày 30 tháng 4, đánh dấu ngày thứ năm của “novendiali” – chín ngày để tang vị Giáo hoàng đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng các tín hữu. Đức Hồng y Leonardo Sandri, Phó Giám mục của Hồng y đoàn, đã chủ sự Thánh lễ và chia sẻ bài giảng sâu sắc, nhấn mạnh sứ vụ phục vụ của Đức Giáo hoàng Phanxicô, người đã sống đúng với danh hiệu truyền thống “Servus Servorum Dei” – Người hầu của các Người hầu của Chúa.

Bài giảng của Đức Hồng y Sandri không chỉ là lời tưởng niệm mà còn là lời nhắc nhở mạnh mẽ tới các hồng y và toàn thể Giáo hội về bản chất cốt lõi của sứ vụ Kitô giáo: phục vụ với lòng khiêm nhường, noi gương Chúa Kitô, Đấng “đã đến để phục vụ chứ không phải để được phục vụ”. Lời kêu gọi này càng trở nên ý nghĩa khi Giáo hội chuẩn bị bước vào mật nghị vào ngày 7 tháng 5 để bầu chọn vị Giáo hoàng kế nhiệm.

Danh hiệu “Servus Servorum Dei” và Cuộc đời Đức Giáo hoàng Phanxicô

Đức Hồng y Sandri đã nhấn mạnh rằng danh hiệu “Servus Servorum Dei” không chỉ là một tước hiệu mang tính biểu tượng mà còn là kim chỉ nam cho cuộc đời và sứ vụ của Đức Giáo hoàng Phanxicô. Trong suốt triều đại của mình, Đức Giáo hoàng đã thể hiện tinh thần phục vụ qua những hành động cụ thể, từ việc chọn những nơi đau khổ và bị lãng quên để cử hành nghi thức rửa chân vào Thứ Năm Tuần Thánh, đến hành động quỳ xuống hôn chân các nhà lãnh đạo Nam Sudan, cầu xin hòa bình cho quốc gia bị chiến tranh tàn phá.

Hành động rửa chân, một nghi thức mang tính biểu tượng của sự khiêm nhường, đã trở thành dấu ấn đặc trưng của Đức Giáo hoàng Phanxicô. Thay vì giới hạn nghi thức này trong các nhà thờ lớn, ngài đã đến với các nhà tù, trung tâm tị nạn, và những nơi mà xã hội thường bỏ qua, để mang thông điệp Phúc Âm đến gần hơn với những người cần nó nhất. Đức Hồng y Sandri lưu ý rằng những hành động này không chỉ là biểu tượng mà còn là lời mời gọi tất cả các Kitô hữu, đặc biệt là các hồng y, sống một đời sống phục vụ chân thành.

Hơn nữa, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã thể hiện tinh thần hòa giải và đối thoại liên tôn qua những cử chỉ mang tính lịch sử. Đức Hồng y Sandri đã nhắc lại hành động của Thánh Phaolô VI vào năm 1975, khi ngài hôn chân Đức Tổng giám mục Chính thống giáo Đông phương Meliton của Chalcedon – một cử chỉ từng bị coi là “tai tiếng” nhưng lại mang sức mạnh truyền bá Phúc Âm. Tương tự, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã tiếp nối tinh thần này, không ngại phá vỡ các rào cản truyền thống để xây dựng cầu nối giữa các cộng đồng đức tin.

Sứ vụ của Hồng y đoàn: Noi gương Chúa Kitô Phục vụ

Là những người kế vị các tông đồ, các hồng y được kêu gọi sống đời sống phục vụ, đặt lợi ích của Giáo hội và nhân loại lên trên hết. Đức Hồng y Sandri nhấn mạnh rằng vai trò “cai trị” trong Giáo hội không phải là biểu tượng của quyền lực, mà là trách nhiệm phục vụ, như Chúa Kitô đã làm khi ở giữa các môn đệ “như một người phục vụ”. Lời kêu gọi này áp dụng cho tất cả các hồng y, từ những người đang phục vụ tại các giáo phận xa xôi đến những người làm việc trong Giáo triều Rôma.

Trong bối cảnh Giáo hội chuẩn bị cho mật nghị, Đức Hồng y Sandri kêu gọi các đồng nghiệp của mình suy ngẫm về trách nhiệm của họ trong việc chọn vị Giáo hoàng mới, người sẽ tiếp tục dẫn dắt Giáo hội theo tinh thần của Chúa Kitô. Ngài nhấn mạnh rằng sứ vụ của vị kế nhiệm Thánh Phêrô bắt nguồn từ kinh nghiệm Vượt Qua – sự khổ nạn, cái chết và sự phục sinh của Chúa Kitô – và chính kinh nghiệm này mang lại ý nghĩa cho vai trò của Giáo hoàng.

Ý nghĩa của Thánh lễ tưởng niệm và lời công bố niềm vui

Thánh lễ tưởng niệm không chỉ là dịp để tưởng nhớ Đức Giáo hoàng Phanxicô mà còn là cơ hội để Giáo hội đổi mới đức tin vào sự phục sinh và sự tha thứ tội lỗi. Đức Hồng y Sandri đã liên hệ thông điệp Phục sinh – “Nuntio vobis gaudium magnum quod est Alleluia” (Tôi công bố cho anh chị em một niềm vui lớn, đó là Alleluia) – với lời công bố sau khi bầu chọn Giáo hoàng mới: “Annuntio vobis gaudium magnum, habemus papam” (Tôi báo cho anh chị em một niềm vui lớn: Chúng ta đã có một Giáo hoàng!). Sự tương đồng này nhấn mạnh rằng niềm vui Phúc Âm và niềm vui của Giáo hội trong việc có một vị lãnh đạo mới đều bắt nguồn từ mầu nhiệm Phục sinh.

Ngài cũng nhắc lại bài đọc từ Sách Công vụ Tông đồ, trong đó Thánh Phêrô công bố sự phục sinh của Chúa Kitô vào Lễ Ngũ Tuần. Cũng như các tông đồ đã mang Tin Mừng đến với mọi dân tộc, các Kitô hữu ngày nay được kêu gọi tiếp tục sứ vụ này qua việc gặp gỡ và đối thoại giữa các thế hệ, một chủ đề mà Đức Giáo hoàng Phanxicô thường xuyên nhấn mạnh.

Lời Kêu gọi đối thoại giữa các thế hệ

Đức Hồng y Sandri, dù đã 81 tuổi và không đủ điều kiện tham gia mật nghị, đã gửi gắm một thông điệp đặc biệt đến các hồng y, cả trẻ và già, rằng họ cần học hỏi lẫn nhau để thực hiện giấc mơ của Chúa dành cho Giáo hội. Ngài trích dẫn lời của Đức Giáo hoàng Phanxicô, người thường nhắc đến sách Giô-ên: “Con trai và con gái các ngươi sẽ nói tiên tri, những người già cả các ngươi sẽ mơ những giấc mơ, những người trẻ tuổi các ngươi sẽ thấy những thị kiến.” Thông điệp này nhấn mạnh sự cần thiết của sự hợp tác giữa các thế hệ: người già chia sẻ kinh nghiệm và ước mơ, trong khi người trẻ mang năng lượng và tầm nhìn để biến những ước mơ đó thành hiện thực.

Đức Giáo hoàng Phanxicô đã không ngừng khuyến khích sự đối thoại này, kêu gọi Giáo hội trở thành một “Giáo hội đồng hành”, nơi mọi người – bất kể tuổi tác hay hoàn cảnh – cùng nhau tiến về phía trước. Đức Hồng y Sandri nhấn mạnh rằng di sản này là một lời mời gọi mạnh mẽ để các hồng y tiếp tục sứ vụ của Đức Giáo hoàng Phanxicô, với lòng nhiệt thành và sự tươi mới.

Kết luận: Một Giáo hội phục vụ và hy vọng

Thánh lễ tưởng niệm Đức Giáo hoàng Phanxicô không chỉ là dịp để tưởng nhớ một vị lãnh đạo đã sống trọn vẹn tinh thần phục vụ, mà còn là cơ hội để Giáo hội suy ngẫm về tương lai. Lời kêu gọi của Đức Hồng y Sandri nhắc nhở rằng sứ vụ của Giáo hội là mang niềm vui Phúc Âm đến với thế giới, qua việc phục vụ khiêm nhường và đối thoại liên thế hệ. Khi Giáo hội chuẩn bị cho mật nghị và sự xuất hiện của một vị Giáo hoàng mới, tinh thần “Servus Servorum Dei” sẽ tiếp tục là ngọn đuốc soi sáng con đường phía trước.

Trong những ngày tới, khi các hồng y tập hợp tại Rôma để bầu chọn người kế nhiệm Thánh Phêrô, họ mang theo trách nhiệm nặng nề nhưng cũng đầy vinh dự: chọn một vị lãnh đạo sẽ tiếp tục dẫn dắt Giáo hội trong tinh thần của Chúa Kitô – một vị lãnh đạo phục vụ, yêu thương và mang lại hy vọng cho thế giới. Di sản của Đức Giáo hoàng Phanxicô, được khắc sâu qua những hành động khiêm nhường và lòng trắc ẩn, sẽ mãi là nguồn cảm hứng cho Giáo hội và toàn thể nhân loại.

Lm. Anmai, CSsR tổng hợp