Đức Maria – Người Con, Hiền Thê và Người Mẹ: Ba Khía Cạnh Của Đức Trinh Nữ Được Đức Giáo Hoàng Giải Thích
Bài giảng của Đức Giáo Hoàng nhân lễ trọng thể Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội tại thánh lễ với các Hồng y mới và Hồng y Đoàn
Vào sáng Chúa nhật, ngày 8 tháng 12, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã tham dự thánh lễ nhân dịp lễ trọng thể Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội, một trong những lễ kính Đức Maria quan trọng nhất trên toàn thế giới. Đồng tế thánh lễ với ngài là 21 tân Hồng y vừa được ngài phong vào chiều thứ Bảy, ngày 7 tháng 12, tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô.
Dưới đây là nội dung bài giảng của Đức Giáo Hoàng Phanxicô:
“Kính chào Bà đầy ơn phúc” (Lc 1,28).
Với những lời chào này tại căn nhà khiêm nhường ở Nazarét, Sứ thần đã tiết lộ cho Đức Maria về mầu nhiệm trái tim vô nhiễm của Mẹ, “được giữ gìn khỏi mọi vết nhơ tội tổ tông” từ giây phút đầu tiên của sự hiện hữu (Tông sắc Ineffabilis Deus, 8 tháng 12 năm 1854, ĐGH Piô IX). Qua nhiều thế kỷ, các Kitô hữu đã tìm cách diễn tả ân sủng đó qua lời nói và hình ảnh, nhấn mạnh sự dịu dàng và ân phúc của Đức Maria, “người nữ được chúc phúc giữa mọi người nữ” (Lc 1,42).
Đức Giáo Hoàng Phaolô VI từng nhận định, Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa, “cho chúng ta thấy điều mà tất cả chúng ta mang sâu trong lòng: hình ảnh đích thực của nhân loại… ngây thơ và thánh thiện. Bản thể của Đức Maria là sự hòa hợp tinh khiết, giản đơn, trong sáng, nhân hậu, hoàn mỹ và tuyệt đẹp” (Bài giảng lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội, 8 tháng 12 năm 1963).
Hôm nay, chúng ta cùng chiêm ngắm vẻ đẹp của Đức Maria dưới ánh sáng của Lời Chúa, tập trung vào ba khía cạnh nhắc nhớ chúng ta về sự gần gũi của Mẹ với mỗi người chúng ta: Đức Maria là người con, hiền thê, và người mẹ.
1. Đức Maria Là Người Con
Kinh Thánh không đề cập đến thời thơ ấu của Đức Maria. Tin Mừng giới thiệu Mẹ khi bước vào lịch sử nhân loại: một thiếu nữ đầy đức tin, khiêm nhường và giản dị. Đức Maria là “trinh nữ” (Lc 1,27) với ánh mắt phản chiếu tình yêu của Chúa Cha. Trong trái tim tinh tuyền của Mẹ, tình yêu nhưng không và lòng biết ơn đã làm phong phú sự thánh thiện của Mẹ.
Đức Maria hiện diện trước mắt chúng ta như một bông hoa đẹp, âm thầm lớn lên cho đến khi nở rộ qua việc trao ban chính mình. Đời sống của Đức Maria là một sự hiến dâng liên lỉ.
2. Đức Maria Là Hiền Thê
Khía cạnh thứ hai của vẻ đẹp Đức Maria là Mẹ như một hiền thê, được Thiên Chúa chọn làm bạn đồng hành trong kế hoạch cứu độ của Ngài (x. Lumen Gentium, 61). Công đồng Vatican II nhấn mạnh: Thiên Chúa đã chọn Đức Maria, một người nữ, để trợ giúp trong công trình cứu độ. Không có ơn cứu độ nào mà không có sự hiện diện của một người nữ, bởi Giáo hội cũng chính là “hiền thê.”
Đức Maria đáp lại bằng tiếng “Xin vâng” qua lời: “Này tôi là tôi tớ Chúa” (Lc 1,38). Ở đây, “tôi tớ” không mang nghĩa bị hạ thấp, mà là sự tín nhiệm và tôn trọng, vì Thiên Chúa đã giao phó những kho báu quý giá nhất và những sứ mạng quan trọng nhất cho Mẹ.
Vẻ đẹp của Đức Maria, như một viên kim cương nhiều mặt, tỏa sáng qua lòng trung thành, sự tận tâm và tình yêu quan tâm – những nét điển hình của tình yêu vợ chồng. Thánh Gioan Phaolô II viết rằng Đức Maria đã đón nhận ơn gọi làm Mẹ của Con Thiên Chúa bằng tình yêu hôn nhân, tình yêu hoàn toàn “thánh hiến” con người cho Thiên Chúa (Redemptoris Mater, 39).
3. Đức Maria Là Người Mẹ
Cuối cùng, Đức Maria là người mẹ. Hình ảnh Mẹ thường được miêu tả với Chúa Giêsu Hài Đồng trên tay hoặc cúi mình bên máng cỏ (Lc 2,7). Suốt đời Chúa Giêsu, Mẹ luôn hiện diện bên cạnh với sự chăm sóc hiền mẫu, nhưng đồng thời ẩn mình trong sự khiêm nhường.
Chúng ta thấy sự gần gũi này tại tiệc cưới Cana, nơi Mẹ chuyển cầu cho đôi tân hôn (Ga 2,3-5); tại Caphácnaum, nơi Mẹ được khen ngợi vì lắng nghe Lời Chúa (Lc 11,27-28); và cuối cùng dưới chân thập giá, nơi Mẹ được Chúa Giêsu trao phó làm Mẹ của chúng ta (Ga 19,25-27).
Dưới chân thập giá, Đức Maria Vô Nhiễm hiện lên với vẻ đẹp phong phú, sẵn sàng quên mình để chăm sóc những người yếu đuối và nghèo khổ tìm đến Mẹ.
Lời Mời Gọi
Tất cả những điều này đều ẩn chứa trong trái tim tinh tuyền của Đức Maria, một trái tim không vướng tội lỗi, ngoan ngoãn trước hoạt động của Chúa Thánh Thần (Redemptoris Mater, 13). Nhưng vẻ đẹp của Mẹ không phải là điều xa vời, bởi chúng ta cũng được ban tặng vẻ đẹp đó qua Bí tích Rửa tội.
Giống như Đức Maria, chúng ta được mời gọi nuôi dưỡng vẻ đẹp này qua tình yêu con thảo, tình yêu hôn phối và tình yêu mẫu tử. Hãy sống với lòng biết ơn và sẵn sàng đáp lại Thiên Chúa bằng những hành động cụ thể, không chỉ qua lời nói, nhưng qua việc làm.
Đức Maria Vô Nhiễm không phải là một huyền thoại hay lý tưởng bất khả thi. Mẹ là mẫu gương hoàn hảo, là dự án cụ thể cho nhân loại. Khi noi gương Mẹ, chúng ta sẽ góp phần thay đổi thế giới tốt đẹp hơn.
Hôm nay, khi nhìn lên Đức Maria Vô Nhiễm, chúng ta hãy cầu xin Mẹ dẫn dắt chúng ta bằng tình yêu của trái tim Mẹ, biến chúng ta thành cộng đoàn yêu thương, hiệp nhất và hy sinh như Mẹ. Và như Mẹ, chúng ta hãy thưa lên cùng Chúa: “Này tôi đây, xin Chúa thực hiện nơi con như lời Ngài phán” (Lc 1,38).
