
Trong vũ trụ bao la của những cảm xúc con người, có lẽ không có khát khao nào mãnh liệt và phổ quát hơn khát khao được yêu thương và được kết nối. Chúng ta dành cả cuộc đời để tìm kiếm nó, vun đắp nó, và đôi khi, đau khổ vì nó. Giữa muôn vàn những triết lý, những bí quyết về tình yêu được truyền tụng, có một chân lý giản dị nhưng lại mang sức nặng của ngàn vàng, một quy luật nền tảng mà bất cứ ai muốn chạm đến thứ tình cảm đích thực đều phải thuộc lòng: “Phải hiểu thì mới thương”. Câu nói này không phải là một khẩu hiệu sáo rỗng, cũng không phải là một công thức khô khan. Nó là một tấm bản đồ, một chiếc la bàn chỉ đường cho những tâm hồn đang lạc lối trong mê cung của những mối quan hệ, dẫn lối chúng ta từ những cảm xúc hời hợt, vị kỷ đến một tình yêu thương bao dung, sâu sắc và có khả năng chữa lành. Nó là lời nhắc nhở rằng, tình thương không phải một phép màu từ trên trời rơi xuống, mà là một đóa hoa chỉ có thể nở rộ trên mảnh đất của sự thấu hiểu, được tưới tắm bằng lòng kiên nhẫn và được sưởi ấm bởi một trái tim rộng mở.
Để bắt đầu cuộc hành trình này, chúng ta cần phải làm một việc tưởng chừng như đơn giản nhưng lại vô cùng cốt yếu: đó là phân biệt rạch ròi giữa hai khái niệm “biết” và “hiểu”. Trong cuộc sống thường nhật, chúng ta thường đánh đồng chúng. Ta “biết” một người bạn thích uống cà phê đen không đường, “biết” người đồng nghiệp của mình đến từ một tỉnh miền Trung, “biết” cha mẹ mình không thích ồn ào. Nhưng những mẩu thông tin đó, dù hữu ích, cũng chỉ như những mảnh ghép rời rạc của một bức tranh khổng lồ. Chúng là bề mặt, là vỏ bọc, là những gì người khác cho phép chúng ta thấy. “Biết” chỉ là hoạt động của trí não, của việc thu thập và lưu trữ dữ kiện. Còn “hiểu” là một cuộc vận động của cả tâm hồn. “Hiểu” là khi ta không chỉ biết người bạn kia thích cà phê đen, mà còn cảm nhận được đằng sau thói quen ấy là một tính cách mạnh mẽ, một nỗ lực để giữ mình tỉnh táo trước những áp lực vô hình. “Hiểu” là khi ta không chỉ biết người đồng nghiệp đến từ miền Trung, mà còn hình dung được trong giọng nói của anh ấy là cả một vùng đất của nắng gió, của những con người kiên cường bám trụ với mảnh đất quê hương. “Hiểu” là khi ta không chỉ biết cha mẹ không thích ồn ào, mà còn cảm được rằng sự tĩnh lặng đối với họ chính là sự bình yên quý giá sau cả một cuộc đời bôn ba, vất vả. “Hiểu” là quá trình đi từ dữ kiện đến cảm xúc, từ thông tin đến sự đồng cảm, là nỗ lực kết nối những mảnh ghép rời rạc kia thành một bức tranh tâm hồn sống động và có chiều sâu.
Tình thương được xây dựng trên nền tảng của sự “biết” đơn thuần là một thứ tình cảm vô cùng mong manh. Nó giống như một ngôi nhà được xây trên cát. Ta có thể yêu một người vì vẻ ngoài xinh đẹp, vì sự thông minh hóm hỉnh của họ, vì những điểm chung bề mặt. Nhưng rồi thời gian sẽ lấy đi nhan sắc, cuộc sống sẽ có những lúc khiến họ không còn vui vẻ, và những khác biệt sâu thẳm bên trong dần lộ ra. Khi ấy, nếu không có sự thấu hiểu làm chất keo gắn kết, tình yêu ấy sẽ rạn nứt. Ta bắt đầu thất vọng, bởi vì con người thật của họ không giống như những gì ta “biết”, không khớp với hình mẫu mà ta đã tự vẽ ra trong đầu. Đó là nguồn cơn của vô số những bi kịch trong tình yêu và các mối quan hệ. Người ta chia tay không phải vì hết yêu, mà vì họ nhận ra mình chưa bao giờ thực sự hiểu người kia. Họ chỉ yêu một ảo ảnh, một phiên bản được lý tưởng hóa, và khi thực tế phũ phàng hiện ra, họ không thể chấp nhận được. Tình thương thiếu vắng sự thấu hiểu thường biến thành sự chiếm hữu. Ta muốn người kia phải hành xử theo ý mình, phải sống theo kỳ vọng của mình, bởi vì ta tin rằng đó là điều tốt nhất cho họ, dựa trên sự “biết” nông cạn của ta. Cha mẹ nhân danh tình thương để áp đặt con cái theo đuổi một ngành nghề mà họ cho là ổn định, mà không hề “hiểu” được khát khao và đam mê cháy bỏng của con. Người bạn đời nhân danh tình thương để kiểm soát các mối quan hệ của đối phương, mà không “hiểu” được rằng mỗi người đều cần một không gian riêng để thở. Thứ tình thương đó, dù có xuất phát từ ý định tốt, cũng trở thành một chiếc lồng son, bóp nghẹt sự tự do và làm tổn thương tâm hồn người mà ta ngỡ rằng mình đang yêu quý.
Vậy làm thế nào để chúng ta có thể thực sự “hiểu” một người? Con đường của sự thấu hiểu không phải là một đại lộ thênh thang, mà là một con đường mòn đòi hỏi sự dấn thân và nỗ lực không ngừng. Nó được lát bằng ba viên đá nền tảng: lắng nghe sâu, quan sát tinh tế và đồng cảm chân thành. Lắng nghe sâu (deep listening) là một nghệ thuật đã gần như bị lãng quên trong thế giới hiện đại đầy ắp tiếng ồn và sự xao lãng. Chúng ta nghe, nhưng không thực sự lắng. Trong một cuộc hội thoại, khi người khác đang nói, tâm trí ta thường đã bận rộn chuẩn bị câu trả lời, tìm kiếm những điểm yếu trong lập luận của họ để phản bác, hoặc tệ hơn, chỉ chờ đến lượt mình để nói. Lắng nghe sâu là một hành động hoàn toàn khác. Nó đòi hỏi ta phải tạm thời dẹp bỏ cái tôi của mình sang một bên, tạo ra một không gian tĩnh lặng hoàn toàn trong tâm trí để đón nhận trọn vẹn câu chuyện của người khác. Lắng nghe không chỉ bằng đôi tai để tiếp nhận âm thanh, mà bằng cả trái tim để cảm nhận những dòng cảm xúc ẩn sau con chữ. Ta nghe để hiểu được cả những điều không được nói ra: một tiếng thở dài, một khoảng lặng bất chợt, một sự run rẩy trong giọng nói. Đó là những cánh cửa hé mở vào thế giới nội tâm của một con người. Một người vợ có thể kể lể về một ngày làm việc bận rộn, nhưng nếu người chồng lắng nghe sâu, anh ấy sẽ nghe thấy trong đó là sự mệt mỏi, là cảm giác không được ghi nhận, là lời cầu cứu thầm lặng cho một sự sẻ chia. Lắng nghe sâu là món quà quý giá nhất mà ta có thể trao cho một người, bởi nó gửi đi một thông điệp mạnh mẽ: “Bạn quan trọng. Câu chuyện của bạn đáng được lắng nghe. Tôi ở đây, hoàn toàn vì bạn.”
Bên cạnh lắng nghe, sự quan sát tinh tế cũng là một công cụ hữu hiệu trên hành trình thấu hiểu. Lời nói đôi khi có thể nói dối, nhưng cơ thể thì không. Những cử chỉ, ánh mắt, dáng đi, những thói quen vô thức lặp đi lặp lại hàng ngày đều là những biểu hiện chân thật của thế giới nội tâm. Một người luôn co mình lại có thể đang mang trong lòng một nỗi sợ hãi hoặc sự tự ti. Một người luôn tránh giao tiếp bằng mắt có thể đang che giấu một điều gì đó hoặc cảm thấy mặc cảm. Một nụ cười gượng gạo không thể che đi một đôi mắt trũng sâu vì mất ngủ. Quan sát tinh tế không phải là soi mói hay phán xét, mà là một sự chú tâm đầy yêu thương. Nó giống như một người làm vườn cần mẫn, quan sát từng chiếc lá, từng mầm non để biết cái cây của mình đang cần gì: cần thêm nước, thêm ánh sáng, hay cần được che chắn khỏi bão giông. Khi ta quan sát đủ lâu và đủ sâu, ta sẽ bắt đầu nhận ra những quy luật vận hành trong hành vi của một người. Ta hiểu được điều gì khiến họ vui, điều gì khiến họ tổn thương, điều gì kích hoạt những phản ứng tự vệ của họ. Sự thấu hiểu này giúp ta biết cách tương tác với họ một cách khéo léo và nhân ái hơn, tránh được việc vô tình dẫm lên những vết thương lòng mà họ đang mang.
Tuy nhiên, lắng nghe và quan sát mới chỉ cung cấp cho chúng ta dữ liệu. Để biến những dữ liệu đó thành sự thấu hiểu thực sự, chúng ta cần một chất xúc tác cuối cùng và quan trọng nhất: sự đồng cảm (empathy). Đồng cảm khác với đồng tình hay thương hại. Đồng tình là khi ta tán thành với quan điểm hay hành động của người khác. Thương hại (sympathy) là khi ta đứng từ trên cao nhìn xuống, cảm thấy tội nghiệp cho hoàn cảnh của họ, điều này vô hình trung tạo ra một khoảng cách. Đồng cảm là một trải nghiệm sâu sắc hơn nhiều. Đó là khả năng tạm thời bước ra khỏi đôi giày của mình và xỏ chân vào đôi giày của người khác, để cảm nhận chặng đường họ đã đi, để nhìn thế giới qua lăng kính của họ. Đó là một nỗ lực của trí tưởng tượng và của trái tim. “Nếu mình cũng lớn lên trong hoàn cảnh đó, nếu mình cũng trải qua những tổn thương đó, liệu mình có hành xử khác họ không?” Câu hỏi này là chìa khóa để mở cánh cửa của sự đồng cảm. Khi ta đồng cảm, ta không còn nhìn một người nghiện ngập bằng ánh mắt khinh bỉ, mà thấy được đằng sau đó có thể là một tâm hồn tan vỡ đang cố gắng tìm cách trốn chạy khỏi nỗi đau. Ta không còn nhìn một người hay cáu gắt là một kẻ khó ưa, mà hiểu rằng sự tức giận đó có thể chỉ là lớp vỏ bọc cho sự bất lực và tổn thương bên trong. Đồng cảm phá vỡ những bức tường của sự phán xét. Nó không nhất thiết có nghĩa là ta phải tha thứ hay dung túng cho những hành vi sai trái, nhưng nó cho phép ta nhìn thấy được “con người” đằng sau hành vi đó – một con người cũng có những khổ đau, những yếu đuối, những khát khao được yêu thương như chính bản thân ta.
Khi ba yếu tố lắng nghe sâu, quan sát tinh tế và đồng cảm hội tụ, một phép màu sẽ xảy ra. Sự thấu hiểu bắt đầu bén rễ, và từ đó, một thứ tình thương hoàn toàn khác, một thứ tình thương đích thực, bắt đầu nảy nở. Tình thương này không còn dựa trên sự kỳ vọng hay điều kiện. Nó là một tình thương bao dung, chấp nhận con người của đối phương một cách trọn vẹn, cả những điểm tốt đẹp và cả những góc khuất, những yếu kém. Thiền sư Thích Nhất Hạnh, một bậc thầy về nghệ thuật sống tỉnh thức, đã dạy rằng cội nguồn của tình yêu thương chính là khả năng thấu hiểu khổ đau của người khác. Khi ta hiểu được những nỗi khổ, niềm đau mà người kia đang gánh chịu, ta không thể nào còn giận họ được nữa, mà chỉ thấy thương họ vô cùng. Sự thấu hiểu này có một sức mạnh chuyển hóa phi thường. Nó có thể biến một lời chỉ trích gay gắt thành một sự góp ý nhẹ nhàng. Nó có thể biến một cuộc cãi vã nảy lửa thành một cơ hội để hai bên hiểu nhau hơn. Khi người cha hiểu được áp lực học tập và sự cạnh tranh khốc liệt mà con mình đang đối mặt ở trường, ông sẽ không còn quát mắng khi con bị điểm kém, mà sẽ ngồi xuống bên con, vỗ về và hỏi: “Có chuyện gì vậy con? Con có cần bố giúp gì không?”. Khi người vợ hiểu được rằng sự im lặng của chồng không phải là thờ ơ, mà là cách anh ấy đối mặt với stress và gánh nặng tài chính, cô sẽ không còn trách móc, mà sẽ lặng lẽ pha cho anh một tách trà, tạo ra một không gian yên tĩnh để anh được phục hồi. Đó chính là tình thương được biểu hiện qua hành động, một tình thương bắt nguồn từ trí tuệ của sự thấu hiểu.
Hành trình “hiểu để thương” không chỉ dừng lại ở các mối quan hệ bên ngoài, mà nó còn có một chiều kích vô cùng quan trọng và thường bị bỏ qua: đó là hành trình thấu hiểu và yêu thương chính bản thân mình. Chúng ta thường là những nhà phê bình hà khắc nhất đối với chính mình. Ta dằn vặt bản thân vì những sai lầm trong quá khứ, ta ghét bỏ những khuyết điểm trên cơ thể mình, ta tự ti về những yếu kém của bản thân. Ta không thể yêu thương người khác một cách trọn vẹn nếu như chính ta còn chưa biết cách yêu thương con người bên trong mình. “Hiểu mình” là một cuộc khám phá can đảm. Nó là việc dám nhìn thẳng vào những góc tối của bản thân, những “bóng râm” (shadow self) mà ta thường cố gắng che giấu. Nó là việc nhận diện những khuôn mẫu hành vi lặp đi lặp lại, truy tìm nguồn gốc của chúng từ những trải nghiệm thời thơ ấu, những tổn thương chưa được chữa lành. Tại sao ta lại luôn sợ hãi sự thân mật? Tại sao ta lại có xu hướng tự phá hoại khi mọi việc đang tốt đẹp? Tại sao ta lại luôn tìm kiếm sự công nhận từ người khác? Khi ta kiên nhẫn bóc tách từng lớp vỏ của hành vi, ta sẽ bắt đầu hiểu được đứa trẻ bên trong mình – đứa trẻ đã từng bị bỏ rơi, bị chỉ trích, hay không được lắng nghe. Hiểu được những vết thương đó, ta sẽ bắt đầu cảm thấy thương cho chính mình. Ta học cách tha thứ cho những lỗi lầm của bản thân, bởi ta hiểu rằng tại thời điểm đó, với những nguồn lực và sự hiểu biết hạn hẹp, ta đã làm tốt nhất có thể. Ta học cách ôm ấp những yếu kém của mình, bởi ta hiểu rằng chúng cũng là một phần không thể tách rời của con người ta. Từ sự tự thấu hiểu này, lòng tự trắc ẩn (self-compassion) sẽ nảy sinh. Ta sẽ trở thành người bạn, người đồng minh tốt nhất của chính mình. Và chỉ khi chiếc bình tình thương bên trong ta được đong đầy, ta mới có đủ năng lượng và sự rộng lượng để san sẻ tình thương ấy cho người khác một cách vô điều kiện, không đòi hỏi họ phải lấp đầy những khoảng trống trong ta.
Mở rộng ra khỏi phạm vi cá nhân, quy luật “phải hiểu thì mới thương” chính là chìa khóa cho sự hòa hợp và tiến bộ của toàn xã hội. Mọi cuộc chiến tranh, xung đột, kỳ thị chủng tộc, tôn giáo trên thế giới đều bắt nguồn từ một căn bệnh chung: sự thiếu hiểu biết và nỗi sợ hãi về “người khác”. Chúng ta dựng lên những bức tường thành kiến, gán nhãn cho những nhóm người mà chúng ta không hiểu, và biến họ thành kẻ thù trong tâm trí. Chúng ta nhìn người Hồi giáo qua lăng kính của chủ nghĩa cực đoan, nhìn người nhập cư như những kẻ giành giật tài nguyên, nhìn những người có xu hướng tính dục khác biệt như một sự lệch lạc. Sự thiếu hiểu biết này tạo ra một mảnh đất màu mỡ cho sự thù ghét và bạo lực. Để phá bỏ những bức tường này, không có con đường nào khác ngoài việc nỗ lực thấu hiểu. Đó là việc chủ động tìm đọc về lịch sử và văn hóa của các dân tộc khác, lắng nghe câu chuyện của những người tị nạn, đối thoại với những người có quan điểm chính trị trái ngược với mình. Khi một người Mỹ da trắng ngồi xuống và thực sự lắng nghe câu chuyện về những bất công hệ thống mà một người Mỹ gốc Phi phải đối mặt hàng ngày, sự phán xét sẽ nhường chỗ cho sự đồng cảm. Khi một người thuộc phe đa số dành thời gian để hiểu những nỗi đau và sự đấu tranh cho quyền được là chính mình của cộng đồng LGBTQ+, sự kỳ thị sẽ được thay thế bằng sự tôn trọng. “Hiểu” ở cấp độ xã hội là một hành động chính trị mang tính cách mạng. Nó là liều thuốc giải cho chủ nghĩa dân tộc cực đoan, là nền tảng cho công bằng xã hội và là hy vọng duy nhất cho một nền hòa bình bền vững trên toàn thế giới.
Tất nhiên, con đường của sự thấu hiểu luôn đầy rẫy những chông gai. Một trong những rào cản lớn nhất chính là cái tôi (ego) của mỗi chúng ta. Cái tôi luôn muốn mình đúng, muốn bảo vệ quan điểm của mình bằng mọi giá. Nó khiến ta khó chấp nhận rằng mình có thể sai, rằng góc nhìn của người khác cũng có giá trị. Để thấu hiểu, ta phải có sự khiêm tốn, phải sẵn sàng tạm gác cái tôi sang một bên và thừa nhận rằng “thực tế” của ta không phải là thực tế duy nhất. Một rào cản khác chính là sự vội vã của cuộc sống hiện đại. Chúng ta bị cuốn vào guồng quay của công việc, của mạng xã hội, của những mục tiêu vật chất. Ta không có đủ thời gian và không gian tĩnh lặng trong tâm hồn để dành cho việc lắng nghe và chiêm nghiệm sâu sắc. Giao tiếp được rút gọn thành những dòng tin nhắn ngắn ngủi, những biểu tượng cảm xúc. Các mối quan hệ trở nên nông cạn, dễ đến dễ đi. Trong bối cảnh đó, việc thực hành thấu hiểu đòi hỏi một sự nỗ lực có ý thức. Ta phải chủ động tạo ra những “khoảng lặng” trong ngày để kết nối thực sự với những người thân yêu, tắt điện thoại khi đang ăn tối cùng gia đình, dành thời gian trò chuyện sâu sắc với bạn bè thay vì chỉ tương tác qua màn hình. Nó đòi hỏi sự dũng cảm để hỏi những câu hỏi khó: “Dạo này bạn cảm thấy thế nào?”, “Có điều gì đang làm bạn phiền lòng không?”, và quan trọng hơn cả, là sự kiên nhẫn để ngồi lại và lắng nghe câu trả lời, dù nó có phức tạp và không như ta mong đợi.
Trong tình yêu đôi lứa, quy luật này càng trở nên sâu sắc và quyết định hơn bao giờ hết. Giai đoạn đầu của tình yêu thường được bao phủ bởi một màn sương mờ ảo của sự lãng mạn và lý tưởng hóa. Ta say mê những điểm tương đồng, ta bị hấp dẫn bởi những phẩm chất tốt đẹp của đối phương. Nhưng đó chưa phải là tình yêu đích thực, đó mới chỉ là sự cảm mến, sự hấp dẫn ban đầu. Tình yêu thực sự chỉ bắt đầu khi màn sương tan đi, khi những khác biệt, những khuyết điểm, những thói quen khó chịu bắt đầu lộ ra. Đây chính là thời điểm thử thách, là ngã rẽ quyết định một mối quan hệ sẽ đi đến một sự gắn kết sâu sắc hơn hay sẽ tan vỡ. Nếu không có sự thấu hiểu, những khác biệt này sẽ trở thành nguồn cơn của xung đột. “Tại sao anh ấy lại bừa bộn như vậy?”, “Tại sao cô ấy lại hay ghen tuông vô cớ?”. Chúng ta chỉ nhìn thấy hành vi bề mặt và cảm thấy khó chịu. Nhưng nếu chúng ta thực hành thấu hiểu, ta sẽ cố gắng tìm hiểu nguyên nhân sâu xa. Có thể người đàn ông bừa bộn kia lớn lên trong một gia đình không quá coi trọng sự ngăn nắp, và đối với anh ấy, sự thoải mái quan trọng hơn trật tự. Có thể người phụ nữ hay ghen tuông kia đã từng bị phản bội trong quá khứ, và sự ghen tuông của cô ấy thực chất là một biểu hiện của nỗi sợ hãi bị bỏ rơi. Khi hiểu được gốc rễ của vấn đề, ta sẽ không còn nhìn đối phương như một kẻ thù cần phải thay đổi, mà như một người đồng hành có những vết thương và những câu chuyện riêng cần được lắng nghe. Từ đó, ta có thể cùng nhau tìm ra giải pháp. Thay vì cằn nhằn về sự bừa bộn, người vợ có thể nhẹ nhàng đề nghị: “Em biết sự ngăn nắp không phải là ưu tiên của anh, nhưng nó lại rất quan trọng với em. Chúng ta có thể cùng nhau tìm ra một sự cân bằng được không?”. Thay vì gạt đi sự ghen tuông, người chồng có thể ôm lấy vợ và nói: “Anh hiểu em đang cảm thấy bất an. Anh ở đây, và anh sẽ không đi đâu cả. Em có thể tin tưởng anh.” Xung đột, khi được điều hướng bằng sự thấu hiểu, sẽ không còn là một cuộc chiến, mà trở thành một điệu nhảy, một cơ hội để hai tâm hồn học cách hòa hợp và xích lại gần nhau hơn.
Ngay cả trong những mối quan hệ tưởng chừng như hiển nhiên nhất như tình cảm gia đình, sự thấu hiểu vẫn là một bài học mà chúng ta phải học đi học lại suốt đời. Khoảng cách thế hệ là một trong những thách thức lớn nhất. Cha mẹ, những người lớn lên trong một thời đại khác với những giá trị và quy chuẩn khác, thường khó lòng hiểu được thế giới của con cái – một thế giới của internet, của mạng xã hội, của sự tự do cá nhân được đề cao. Ngược lại, con cái, những người sinh ra trong thời đại đủ đầy hơn, cũng thường không thể hiểu hết được những hy sinh, những lo toan, những vất vả mà cha mẹ đã trải qua. Cha mẹ thấy con cái dành quá nhiều thời gian cho điện thoại và cho rằng chúng lười biếng, sống ảo. Con cái thấy cha mẹ quá lo xa, can thiệp vào cuộc sống riêng tư và cho rằng họ cổ hủ, áp đặt. Cả hai bên đều yêu thương nhau, nhưng tình thương đó lại gây ra những tổn thương vì thiếu đi sự thấu hiểu. Để hàn gắn khoảng cách này, cả hai thế hệ đều cần phải bước về phía nhau. Cha mẹ cần cởi mở hơn để tìm hiểu về thế giới công nghệ, về những áp lực mà con cái đang đối mặt. Con cái cần kiên nhẫn hơn để lắng nghe những câu chuyện của quá khứ, để hiểu được bối cảnh lịch sử đã định hình nên tính cách và suy nghĩ của cha mẹ. Sự thấu hiểu giữa các thế hệ không chỉ mang lại sự hòa thuận cho gia đình, mà còn là sự tiếp nối của những giá trị tốt đẹp, là sự chuyển giao của trí tuệ và tình yêu thương qua năm tháng.
Tóm lại, “Phải hiểu thì mới thương” không chỉ là một câu nói hay, mà là một nguyên tắc sống, một con đường tu dưỡng. Nó mời gọi chúng ta sống chậm lại, nhìn sâu hơn và cảm nhận nhiều hơn. Nó thách thức chúng ta vượt qua những giới hạn của cái tôi, của những định kiến đã ăn sâu vào tiềm thức. Nó đòi hỏi ở chúng ta sự kiên trì, lòng dũng cảm và một trái tim không ngừng học hỏi. Tình thương sinh ra từ sự thấu hiểu là một thứ tình thương vững chãi, không dễ dàng bị lung lay bởi những sóng gió của cuộc đời. Nó là một tình thương có trí tuệ, biết cách cho đi một cách đúng đắn và phù hợp. Nó là một tình thương có khả năng chữa lành, có thể xoa dịu những vết thương sâu kín nhất trong tâm hồn của cả người nhận và người trao.
Hành trình này có thể không dễ dàng, nhưng nó hoàn toàn xứng đáng. Mỗi một lần chúng ta cố gắng để hiểu một người, chúng ta không chỉ đang xây một nhịp cầu đến với tâm hồn họ, mà còn đang mở rộng dung lượng của chính trái tim mình. Mỗi một khoảnh khắc của sự thấu cảm, dù là nhỏ nhất, cũng góp phần làm cho thế giới này trở nên ấm áp hơn, nhân ái hơn và bớt đi những khổ đau không đáng có. Hãy bắt đầu từ những người gần gũi nhất quanh ta, và bắt đầu từ chính bản thân mình. Hãy lắng nghe câu chuyện đằng sau sự im lặng, hãy nhìn thấy nỗi đau đằng sau sự tức giận, hãy cảm nhận được khát khao đằng sau những hành động vụng về. Bởi vì khi chúng ta thực sự hiểu, chúng ta sẽ không thể làm gì khác ngoài việc yêu thương. Tình yêu thương ấy, được thắp lên từ ngọn lửa của sự thấu hiểu, sẽ là thứ ánh sáng chân thực và bền bỉ nhất, soi đường cho chúng ta trong suốt cuộc hành trình làm người.
Lm. Anmai, CSsR