TRÍ TUỆ TRIẾT GIA
Ở Hy Lạp cổ đại, Socrates có một danh tiếng lớn về sự thông thái. Một ngày nọ, có người đến gặp nhà triết học vĩ đại này và nói với ông:
– Ông có biết tôi vừa nghe gì về bạn của ông không?
– Chờ một chút, – Socrates trả lời. – Trước khi bạn nói với tôi, tôi muốn kiểm tra nó qua ba cái sàng.
– Ba cái sàng?
– Đúng, – Socrates tiếp tục. – Trước khi bạn nói về người khác, điều quan trọng là phải dành thời gian để lọc những gì bạn định nói. Tôi gọi đó là bài kiểm tra ba cái sàng. Cái sàng đầu tiên là SỰ THẬT. Bạn đã kiểm tra xem những gì bạn sắp nói có đúng không?
– Chưa, tôi chỉ mới nghe nói.
– Tốt lắm! Vậy là bạn không biết liệu nó có đúng hay không. Hãy chuyển sang cái sàng thứ hai, đó là LÒNG TỐT. Những gì bạn muốn nói về bạn tôi có phải là điều tốt không?
– Ồ, không! Ngược lại là đằng khác.
– Vậy, – Socrates hỏi, – bạn muốn nói với tôi điều gì đó tiêu cực về anh ấy, và bạn còn không chắc nó đúng? Có lẽ bạn vẫn có thể vượt qua bài kiểm tra cái sàng thứ ba, đó là SỰ HỮU ÍCH. Nó có hữu ích cho tôi khi biết những gì bạn sắp nói về người bạn này không?
– Không, không thực sự.
– Vậy thì, – Socrates kết luận, – những gì bạn sắp nói với tôi không phải là sự thật, không tốt, cũng không hữu ích. Tại sao bạn lại muốn nói với tôi điều này?
Ngồi lê đôi mách là một điều xấu. Ban đầu, nó có thể có vẻ thú vị và vui vẻ, nhưng cuối cùng, nó sẽ lấp đầy trái tim chúng ta với sự cay đắng và làm chúng ta bị nhiễm độc.
