Các bậc cha mẹ hãy nhớ rằng không ai quan tâm đến con cái của bạn nhiều như bạn. Điều đó có nghĩa là trách nhiệm chăm sóc con cái thuộc về bạn.
Có một nguyên tắc quan trọng mà bậc cha mẹ phải đặt ra khi xác định cách thức bảo vệ con mình khỏi bị tổn hại. Nguyên tắc là thế này: trái tim con người không thể sống trong sự trống rỗng.
Nếu bạn lấy đi của trẻ em điều gì đó mà chúng cho là tốt, trái tim chúng sẽ tìm kiếm thứ khác để lấp đầy khoảng trống đó. Vì vậy, nếu vì mục đích bảo vệ con bạn khỏi những ảnh hưởng có hại, bạn hạn chế chúng hoạt động hoặc tiếp cận với một số thứ nhất định, hãy đảm bảo rằng bạn cũng mang đến cho chúng những thứ thay thế lành mạnh và thỏa mãn để chúng có thể theo đuổi những điều tốt đẹp chính đáng. Nếu bạn yêu cầu chúng không sử dụng Internet, thì hãy để chúng tham gia vào những hoạt động khác mà chúng thực sự yêu thích, chẳng hạn như thể thao, đọc sách, vẽ tranh hoặc viết lách. Nếu bạn bảo chúng cắt đứt khỏi những tình bạn xấu, hãy đảm bảo rằng bạn cho chúng cơ hội để hình thành những tình bạn mới lành mạnh.
Với ý nghĩ đó, đây là một số lĩnh vực mà cha mẹ nên hết sức thận trọng.
1. Internet
Mặc dù ngày nay gần như tất cả mọi người đều nhận ra sự nguy hiểm của Internet, nhưng hầu hết các bậc cha mẹ trên 40 tuổi vẫn chưa hiểu hết những cách thức mà Internet có thể gây hại cho con cái họ. Đối với các bậc cha mẹ ở độ tuổi này, Internet không tồn tại khi họ còn nhỏ. Đó là điều mà họ gặp phải lần đầu tiên khi trưởng thành, và khi đó họ đã có đủ nhận thức và thói quen đạo đức để tự cảnh giác trước những nguy cơ của Internet. Do đó, các bậc cha mẹ từ thế hệ này đơn giản là không đủ nghi ngờ để bảo vệ con cái của họ một cách đầy đủ.
Kinh nghiệm trong tư cách là một linh mục cho tôi biết rằng hầu hết những người trẻ tuổi đều tiếp xúc với những thứ có hại trên mạng, chẳng hạn như nội dung khiêu dâm, thậm chí trước cả khi chúng trở thành thiếu niên. Và sự phơi bày này có thể dẫn đến những vấn đề đạo đức nghiêm trọng làm nản lòng người trẻ và khiến chúng thất vọng trong việc không thể tuân giữ những giáo huấn luân lý của Giáo Hội.
Đối với nội dung khiêu dâm, cha mẹ nên nhận ra rằng Internet không hề thụ động. Nó luôn luôn chiêu dụ trẻ em. Một đứa trẻ có thể đang xem một trang web hoàn toàn chính đáng, nhưng trong thanh bên hoặc trong quảng cáo, có điều gì đó hài hước hoặc thú vị được thiết kế để thu hút sự chú ý của đứa trẻ. Một vài cú nhấp chuột có thể dẫn đến một tập hợp các thanh bên hoặc quảng cáo tục tĩu hoặc khiếm nhã khác. Từ đó, các bức ảnh và video khiêu dâm rõ ràng (và thường là bạo lực) có thể chỉ xuất hiện trong chốc lát – đôi khi còn được ngụy trang thành một thứ khác để thu hút sự tò mò của đứa trẻ.
Nội dung khiêu dâm không phải là mối nguy hiểm duy nhất mà Internet đe dọa đến trẻ em. Ngoài nội dung này ra còn có những mối nguy hiểm nghiêm trọng khác. Ví dụ, có những kẻ lạm dụng trẻ em đóng giả thành những đứa trẻ khác, đề nghị kết bạn và đồng hành; những giáo viên giả dối cố gắng lấp đầy tâm trí của người trẻ bằng những học thuyết tai hại; những vụ lừa đảo tài chính; và tất nhiên là mọi hình thức giải trí tục tĩu làm tổn hại tinh thần.
Ngày nay, hầu hết các bậc cha mẹ đều nhận ra sự cần thiết phải có mật khẩu và các biện pháp bảo vệ khác trên máy tính của họ, nhưng vì họ thường không cập nhật công nghệ như con cái mình nên họ không nhận ra nhiều kẽ hở có thể phá vỡ các biện pháp bảo vệ đó.
Cách đây không lâu, tôi đã nói chuyện với một người bạn có con trai ở tuổi thiếu niên. Tôi hỏi anh ấy liệu anh ấy có giám sát mọi thứ cẩn thận không, và anh ấy đảm bảo với tôi rằng anh ấy có làm việc đó. Ví dụ, các con trai của anh ấy chỉ có điện thoại nắp gập không có kết nối internet. Sau đó tôi hỏi anh ấy: “Điện thoại đó có cho phép đính kèm hình ảnh với tin nhắn văn bản không?” Anh ấy nói rằng nhà sản xuất có thể đã làm vậy, nhưng anh ấy không nghi ngờ đó sẽ là một vấn đề cho đến khi tôi thuyết phục anh ấy rằng điều đó có thể xảy ra. Vài tuần sau khi anh ấy đảm bảo điện thoại không thể nhận được hình ảnh, thì một thành viên trong đội bóng đá của con trai anh ấy đã gửi một tin nhắn văn bản nhóm có đính kèm hình ảnh khiêu dâm bạo lực và con trai anh ấy là người duy nhất trong đội không nhìn thấy tin nhắn đó.
Bài học của những câu chuyện như vậy là bạn cần phải nghi ngờ một cách lành mạnh, không ngừng cảnh giác. Bạn cũng nên tận dụng kiến thức của các chuyên gia để đảm bảo các biện pháp bảo vệ con bạn kịp thời với các mối đe dọa và sự phát triển của công nghệ. Đôi khi đó là một sự bất tiện nghiêm trọng, nhưng sự ngây thơ và an toàn của con bạn thì rất đáng giá.
2. Những mối quan hệ xấu
Một cách khác mà trẻ em bị cám dỗ từ bỏ việc thực hành đức tin Công giáo của mình là qua những mối quan hệ bạn bè xấu, đặc biệt là những mối quan hệ tình cảm không lành mạnh. Thánh Phaolô thẳng thắn cảnh báo rằng: “Anh em chớ bị đánh lừa: ‘Bạn bè xấu hủy hoại nhân cách tốt’.” (1 Cr 15,33)
Tình bạn là một trong những điều tốt đẹp nhất của đời người, và một trong những bước quan trọng nhất trong cuộc đời của một người trẻ tuổi là hình thành tình bạn cho chính mình. Nhưng điều quan trọng là những tình bạn này không phải là những mối quan hệ song song tồn tại tách biệt với các mối quan hệ gia đình của bạn. Tình bạn và các mối quan hệ lành mạnh nhất được tích hợp vào các mối quan hệ gia đình hiện tại mà người trẻ đã có được. Khi chúng trở nên khác biệt nhau, thì hai yếu tố rất quan trọng trong cuộc sống của một người có thể xung đột và khiến yếu tố này hoặc yếu tố kia (đối với thanh thiếu niên, thường là gia đình) bị chối bỏ.
Tình trạng tốt nhất là khi các gia đình Công giáo hình thành tình bạn gia đình với các gia đình Công giáo khác có cùng ý hướng. Điều này cung cấp một môi trường lành mạnh để trẻ em giao tiếp xã hội trong một bối cảnh rộng lớn hơn gia đình ruột thịt của chúng và cũng tạo cơ hội để hình thành nên các mối quan hệ bền chặt, yêu thương, củng cố các nhân đức và đức tin của chúng.
Một khó khăn đặc biệt phát sinh liên quan đến các mối quan hệ tình cảm. Độ tuổi có thể sinh sản thường là ở tuổi thiếu niên, đôi khi sớm nhất là mười hai hoặc mười ba tuổi. Đây là một dấu hiệu cho thấy thiên nhiên muốn các thành viên trong loài của chúng ta sinh sản ngay sau độ tuổi này. Tuy nhiên, chúng ta đang sống trong một nền văn hóa mà các yêu cầu để chu cấp cho một gia đình, để có được kiến thức và đức tính cần thiết cho cuộc sống gia đình thì thường không thể thực hiện được cho đến đầu những năm hai mươi tuổi. Và do đó, có khoảng cách mười năm giữa khuynh hướng hôn nhân tự nhiên và hoàn cảnh thực thế mà hôn nhân đặt ra là điều hợp lý.
Tất cả điều này có nghĩa là người trẻ hẹn hò với người khác giới sẽ cần phải có nhiều kỷ luật tự giác, và cha mẹ cần phải có nhiều sự thận trọng và sáng suốt. Như một người cha có kinh nghiệm trong một gia đình đông con đã khuyên tôi rằng: “Nuôi dạy một đứa con ở tuổi thiếu niên giống như bắt một con cá năm mươi cân bằng một sợi dây năm cân.”
Một trong những điều quan trọng nhất mà bạn có thể làm được là đảm bảo cho con cái bạn có thể mời bạn bè của chúng, đặc biệt là những người hợp ý, đến nhà bạn. Điều này ngay lập tức làm cho con cái bạn vững tin rằng bạn sẵn sàng cho phép chúng kết bạn với những người bên ngoài gia đình và cũng cho phép bạn đánh giá chất lượng trong các mối quan hệ của chúng. (Nó cũng giúp xây dựng sự hòa nhập, thay vì chia rẽ, giữa tình bạn và cuộc sống gia đình của chúng.) Nếu bạn có thể nói rằng tình bạn đó lành mạnh và gia đình chúng cũng lành mạnh, thì bạn có thể cân nhắc cho phép con cái mình đến thăm nhà bạn bè của chúng.
Tóm lại: Các bậc cha mẹ thân mến, hãy hiểu rằng việc giáo dục con cái – và điều đó bao gồm việc bảo vệ chúng khỏi những ảnh hưởng xấu và nuôi dưỡng các mối quan hệ tốt đẹp – chính là hành động chung tạo nên lý do cho cuộc hôn nhân của bạn. Bạn càng có ý định hợp tác trực tiếp trong việc giáo dục con cái thì hôn nhân của bạn càng bền chặt. Không ai quan tâm đến con cái của bạn nhiều như bạn. Và điều đó có nghĩa là trách nhiệm chăm sóc con cái thuộc về bạn.
Tác giả: Lm. Sebastian Walshe – Nguồn: Catholic Answers
Chuyển ngữ: Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên