KHÔN NGOAN VÀ BÁC ÁI
(LỄ THÁNH BÔNAVENTURA 15/07)
Qua Lời Tổng Nguyện của Lễ Thánh Bônaventura hôm nay, các nhà phụng vụ muốn chúng ta ý thức rằng: Chúng ta đang họp nhau mừng ngày thánh giám mục Bônaventura về trời. Xin Chúa cho chúng ta vừa được đức khôn ngoan phi thường của thánh nhân soi sáng, vừa được lòng bác ái nồng nhiệt của người khích lệ. Chào đời khoảng năm 1218 ở Banhorêgiô, tỉnh Vitécbô, Bônaventura theo học triết lý rồi thần học ở Pari, sau đó dạy các tu sĩ dòng Anh Em Hèn Mọn. Khi được chọn làm tổng phục vụ, người đã chu toàn nhiệm vụ một cách khôn ngoan, đã soạn thảo hiến chương, nhằm giúp anh em sống luật dòng thánh Phanxicô. Là một nhà thần học sâu sắc, theo trường phái thánh Autinh, người nghiên cứu và giảng dạy lộ trình đưa linh hồn về với Thiên Chúa. Được đặt làm hồng y giám mục Anbanô, người qua đời năm 1274 giữa lúc Công Đồng Lyông đang họp.
Khôn ngoan và bác ái, để biết phân định và lựa chọn điều tốt nhất, như trong bài đọc một của giờ Kinh Sách, sách các Vua quyển I tường thuật lại: Ngôn sứ Êlia cho thấy rõ: Thiên Chúa là Đấng quyền phép vô song, còn tà thần chỉ là hư ảo. Nếu dân Ítraen tin chỉ có một Thiên Chúa, thì chưa bao giờ, lòng tin đó lại đòi hỏi đến mức như vậy: Giữa Baan và Thiên Chúa, phải lựa chọn thôi. Những lời giễu cợt của Êlia cho thấy: đây không chỉ là chuyện đơn giản: ưa thích nghi lễ này hay nghi lễ kia. Bấy giờ, ông Êlia đến bên dân và nói: Các người nhảy khập khiễng hai chân cho tới bao giờ? Nếu Đức Chúa là Thiên Chúa, hãy theo Người… Không ai có thể làm tôi hai chủ; anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa vừa làm tôi Tiền Của được.
Khôn ngoan và bác ái, để biết quy hướng về Đức Kitô và thập giá của Người, như trong bài đọc hai của giờ Kinh Sách, thánh Bônaventura nói: Người nào hoàn toàn ngước mặt nhìn về Đấng chịu treo trên thập giá, với lòng tin, cậy, mến, thì người ấy cùng với Đức Kitô làm một cuộc vượt qua, nghĩa là băng qua Biển Đỏ nhờ cây gậy thập giá. Đây là mầu nhiệm cao siêu nhất, chẳng ai biết được trừ ra người đón nhận, chẳng ai đón nhận được trừ ra người khao khát, chẳng ai khao khát được trừ ra người đã thấy bừng lên trong cõi thâm sâu của lòng mình ngọn lửa Chúa Thánh Thần mà Đức Kitô phái xuống trần gian… Thiên Chúa đã tạo dựng đức khôn ngoan trong thần khí thánh, và đổ tràn khôn ngoan xuống mọi phàm nhân, rộng ban khôn ngoan cho những ai yêu mến Người.
Khôn ngoan và bác ái, để biết từ bỏ ngẫu tượng, sám hối quay về với Chúa và tuân giữ những mệnh lệnh Chúa truyền, như trong bài đọc một của Thánh Lễ, ngôn sứ Isaia đã kêu gọi: Hãy rửa cho sạch, tẩy cho hết, và vứt bỏ tội ác của các ngươi cho khỏi chướng mắt Đức Chúa. Đừng làm điều ác nữa. Hãy tập làm điều thiện, tìm kiếm lẽ công bình, sửa phạt người áp bức, xử công minh cho cô nhi, biện hộ cho quả phụ. Trong bài Đáp Ca, Thánh Vịnh 49, vịnh gia cũng đã cho thấy: Ai sống đời hoàn hảo, Ta cho hưởng ơn cứu độ Chúa Trời. Thánh chỉ của Ta, sao ngươi thường nhắc nhở, mở miệng ra là chữ thánh ước trên môi? Nhưng chính ngươi lại ghét điều sửa dạy, lời Ta truyền, đem vất bỏ sau lưng.
Câu Tung Hô Tin Mừng, mà các nhà phụng vụ đã chọn cho ngày lễ hôm nay là: Phúc thay ai bị bách hại vì sống công chính, vì Nước Trời là của họ. Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu nói: Anh em đừng tưởng Thầy đến đem bình an cho trái đất; Thầy đến không phải để đem bình an, nhưng để đem gươm giáo. Khôn ngoan, thế gian tìm kiếm chỉ làm thỏa mãn được những gì thế gian yêu thích; Bình an, thế gian ban tặng chỉ là thứ bình an giả dối, tạm thời, chóng qua. Khôn ngoan và bình an của thập giá làm đảo ngược mọi giá trị mà thế gian khao khát: bị bách hại, nhưng lại là, hạnh phúc và bình an. Đây là một mầu nhiệm, ước gì ta biết năng suy niệm mầu nhiệm thập giá, để ta có được sự khôn ngoan và bình an đích thực. Ước gì được như thế! Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB