Tại sao khiêm nhường lại khó đạt được?
Một mặt, khiêm nhường dường như là một trong những đức tính dễ đạt được nhất. Chúng ta không tự tạo ra mình và có vô số người đã đóng góp vào cuộc đời ta, từ cha mẹ đến những người xung quanh. Như nhà hiện sinh Nga Nikolai Berdyaev đã nói, “khiêm nhường là bản chất của tồn tại.” Ông muốn ám chỉ rằng khi chúng ta nhìn thẳng vào sự tồn tại của mình, nó sẽ nói lên rằng chúng ta cần phải khiêm nhường.
Nhưng mặt khác, khiêm nhường lại là một trong những đức tính khó nhất để đạt được. Tại sao lại có sự chênh lệch này giữa hiện thực và ảo tưởng? Dù chúng ta là những sinh vật dễ mắc sai lầm và dễ bị tổn thương, nhưng lòng kiêu hãnh vẫn giữ chặt chúng ta. Kiêu hãnh biểu hiện qua tham vọng, sự khoe khoang, và sự phô trương. Chúng ta thường nhìn thế giới qua lăng kính màu hồng, khiến cho việc giữ được cái nhìn chân thực trở nên khó khăn hơn.
Nhà văn nổi tiếng Somerset Maugham đã thể hiện sự mâu thuẫn này trong cuốn tự truyện The Summing Up, khi ông nói rằng: “Đối với bản thân tôi, tôi là người quan trọng nhất trên thế giới… nhưng từ góc nhìn của lẽ thường, tôi chẳng có gì quan trọng cả.” Câu nói này nêu lên sự đấu tranh giữa cái tôi và thực tế, một cuộc đấu tranh mà rất nhiều người trong chúng ta đều trải qua.
Nhưng nếu có Chúa tồn tại, thì chính Ngài mới là trung tâm của vũ trụ, không phải chúng ta. Khi ấy, chúng ta tìm thấy mục đích của mình trong việc phục vụ Ngài. Và chính trong Chúa, chúng ta mới hòa hợp được sự quan trọng của bản thân với số phận cao cả của mình.
Ví dụ về những người khiêm nhường:
- Abraham Lincoln: Trong bài diễn văn Gettysburg nổi tiếng, ông khiêm tốn nói rằng “thế giới sẽ không ghi nhận nhiều, cũng không nhớ lâu những gì chúng ta nói ở đây…” Nhưng trái lại, bài diễn văn này đã trở thành một trong những bài phát biểu vĩ đại nhất trong lịch sử.
- G.K. Chesterton: Mặc dù là một nhà văn, nhà thơ, và nhà phê bình xuất sắc, Chesterton cũng không nghĩ rằng tên tuổi của mình sẽ được nhớ đến lâu dài. Tuy nhiên, những người biết ông đã chứng thực rằng ông là một người rất khiêm nhường.
- William Kurelek: Một họa sĩ nổi tiếng của Canada, Kurelek tin rằng các tác phẩm của ông chỉ để phục vụ Chúa, chứ không phải vì lợi ích cá nhân.
Như C.S. Lewis từng nói: “Khiêm nhường không phải là nghĩ ít về bản thân, mà là nghĩ về bản thân ít hơn.” Khiêm nhường giúp chúng ta hiểu rằng giá trị thật sự của mình không nằm ở sự tán thưởng của người khác mà ở việc phụng sự Chúa và đồng hành cùng với số phận được Ngài an bài. Lm. Anmai, CSsR
