HỘI CÁC BÀ MẸ CÔNG GIÁO TRONG GIÁO XỨ: PHẨM CHẤT VÀ NHIỆM VỤ
Lời mở đầu
Trong đời sống đức tin Công giáo, gia đình luôn được xem là “Giáo hội tại gia”, nơi đức tin được nuôi dưỡng và lan tỏa. Trong đó, các bà mẹ Công giáo giữ vai trò đặc biệt quan trọng, không chỉ trong gia đình mà còn trong cộng đoàn giáo xứ thông qua các hoạt động của Hội các bà mẹ Công giáo (CBMCG). Hội này không chỉ là nơi các bà mẹ gắn kết với nhau trong cầu nguyện mà còn là một tổ chức thúc đẩy đời sống tâm linh, phục vụ và giáo dục đức tin cho con cái cũng như cộng đồng. Vậy, các bà mẹ Công giáo cần những phẩm chất gì, và họ tham gia Hội với những nhiệm vụ gì? Bài luận này sẽ phân tích chi tiết các phẩm chất nổi bật của các bà mẹ Công giáo trong Hội và vai trò của họ trong giáo xứ, dựa trên nền tảng Kinh Thánh, giáo huấn Giáo hội và thực tiễn sinh hoạt tại các giáo xứ.
Chương 1: Tổng quan về Hội các bà mẹ Công giáo trong giáo xứ
1.1. Lịch sử hình thành và mục đích của Hội
Hội các bà mẹ Công giáo được khởi sự từ tháng 5 năm 1850 tại Lille, Pháp, khi bà Belhim quy tụ một nhóm các bà mẹ để cầu nguyện cho con cái dưới sự bảo trợ của Đức Mẹ Maria. Hội được Đức Giáo hoàng Pio IX công nhận vào năm 1856 và du nhập vào Việt Nam năm 1948 tại giáo xứ Hàm Long, Hà Nội. Ngày 18/12/1958, Hội chính thức sát nhập vào Trung ương tại Paris, và đến ngày 11/9/1968, Đức Tổng Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Bình thị thực cuốn Thủ bản Hội CBMCG, trở thành kim chỉ nam cho các hoạt động của Hội tại Việt Nam.
Mục đích của Hội là giúp các bà mẹ thánh hóa bản thân, cầu nguyện cho con cái và gia đình, đồng thời góp phần xây dựng Giáo hội và xã hội. Theo Thủ bản Hội, “các bà mẹ cần hiệp nhất trong một tâm tình, một tư tưởng, cùng nhau cầu nguyện để kéo ơn lành từ trời xuống cho con cháu và gia đình”. Điều này phản ánh tinh thần của Kinh Thánh: “Nơi nào có hai ba người họp lại nhân danh Ta, thì có Ta ở đấy giữa họ” (Mt 18:20).
1.2. Vai trò của Hội trong giáo xứ
Trong giáo xứ, Hội CBMCG không chỉ là một hội đoàn cầu nguyện mà còn là một lực lượng tích cực tham gia vào các hoạt động phụng vụ, bác ái và giáo dục. Hội giúp các bà mẹ gắn kết với nhau, hỗ trợ lẫn nhau trong đời sống đức tin và trách nhiệm gia đình. Tại nhiều giáo xứ Việt Nam, như giáo xứ Thổ Hoàng hay giáo xứ Đaminh, Hội đã trở thành một phần không thể thiếu, góp phần làm phong phú đời sống cộng đoàn.
1.3. Bối cảnh hiện đại và thách thức
Trong xã hội hiện đại, các bà mẹ Công giáo đối mặt với nhiều thách thức như áp lực công việc, sự ảnh hưởng của văn hóa thế tục và khoảng cách thế hệ với con cái. Hội CBMCG vì thế cần thích nghi để vừa duy trì truyền thống vừa đáp ứng nhu cầu mới, đặc biệt trong việc thu hút các bà mẹ trẻ tham gia.
Chương 2: Phẩm chất của các bà mẹ Công giáo trong Hội
2.1. Lòng yêu mến Thiên Chúa và Đức Mẹ
2.1.1. Nền tảng đức tin
Phẩm chất đầu tiên và cốt lõi của các bà mẹ Công giáo trong Hội là lòng yêu mến Thiên Chúa và Đức Mẹ Maria. Đây là nguồn sức mạnh giúp họ vượt qua khó khăn trong vai trò làm vợ, làm mẹ và làm thành viên của giáo xứ. Kinh Thánh dạy: “Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn ngươi” (Mt 22:37). Lòng yêu mến này được thể hiện qua việc tham dự thánh lễ, cầu nguyện cá nhân và gia đình, đặc biệt là qua việc lần chuỗi Mân Côi – một thực hành phổ biến trong Hội.
2.1.2. Vai trò của Đức Mẹ như tấm gương
Đức Mẹ Maria là hình mẫu lý tưởng cho các bà mẹ Công giáo. Sự khiêm nhường, vâng phục và hy sinh của Đức Mẹ trong việc nhận lời sứ thần Gabriel (Lc1:38) là bài học lớn cho các bà mẹ. Họ học cách phó thác con cái và gia đình cho sự che chở của Đức Mẹ, như lời cầu nguyện trong Thủ bản Hội: “Dâng lên Đức Mẹ Đồng Trinh và Mẹ Sầu Bi để giao phó con cháu dưới bàn tay bảo trợ vạn năng của Mẹ”.
2.1.3. Ứng dụng trong đời sống
Lòng yêu mến Thiên Chúa và Đức Mẹ giúp các bà mẹ duy trì đời sống thiêng liêng giữa những bận rộn của cuộc sống. Chẳng hạn, tại giáo xứ Thổ Hoàng, các bà mẹ thường xuyên tổ chức giờ chầu Thánh Thể và lần chuỗi Mân Côi để cầu nguyện cho gia đình và giáo xứ, thể hiện đức tin sống động.
2.2. Tinh thần hy sinh và phục vụ
2.2.1. Hy sinh vì gia đình
Các bà mẹ Công giáo trong Hội được mời gọi noi gương Chúa Giê-su, Đấng đã nói: “Con Người đến không phải để được phục vụ, nhưng để phục vụ và hiến mạng sống mình làm giá chuộc cho nhiều người” (Mt 20:28). Tinh thần hy sinh thể hiện qua việc họ chăm sóc con cái, quản lý gia đình và hỗ trợ chồng trong những lúc khó khăn, thường không màng đến sự đền đáp.
2.2.2. Phục vụ cộng đoàn
Ngoài gia đình, tinh thần phục vụ còn mở rộng ra giáo xứ. Các bà mẹ trong Hội thường tham gia làm vệ sinh nhà thờ, chuẩn bị hoa cho thánh lễ hoặc giúp đỡ các gia đình khó khăn. Theo Nguyễn Văn Hùng trong bài viết “Ai nói tiền bạc không quan trọng, nói không quan trọng đưa cho tôi xài nhé” (Công Giáo Việt Nam, 2025), sự hy sinh không chỉ là vấn đề vật chất mà còn là sự dâng hiến thời gian và tâm sức – điều mà các bà mẹ Công giáo thực hiện cách âm thầm nhưng hiệu quả.
2.2.3. Thách thức và sức mạnh
Dẫu vậy, tinh thần hy sinh không phải lúc nào cũng dễ dàng. Áp lực từ công việc và trách nhiệm gia đình có thể khiến các bà mẹ mệt mỏi. Tuy nhiên, chính đức tin và sự hiệp nhất trong Hội giúp họ tìm thấy sức mạnh để tiếp tục phục vụ.
2.3. Sự gương mẫu trong đời sống
2.3.1. Làm gương cho con cái
Một phẩm chất quan trọng khác là sự gương mẫu. Kinh Thánh dạy: “Hãy dạy trẻ thơ con đường nó phải theo, đến khi già nó cũng không lìa khỏi đó” (Cn 22:6). Các bà mẹ Công giáo trong Hội hiểu rằng con cái học hỏi từ hành động hơn là lời nói, vì vậy họ cố gắng sống đạo đức, trung thực và yêu thương trong gia đình.
2.3.2. Ảnh hưởng đến cộng đoàn
Sự gương mẫu của họ không chỉ giới hạn trong gia đình mà còn lan tỏa đến giáo xứ. Khi các bà mẹ sống đời sống thánh thiện – tham dự thánh lễ đều đặn, làm việc bác ái, giữ gìn hòa khí – họ trở thành chứng tá sống động cho đức tin, khích lệ người khác noi theo.
2.3.3. Thực tiễn tại giáo xứ
Tại giáo xứ Đaminh, các bà mẹ trong Hội thường được cộng đoàn kính trọng vì sự tận tụy và khiêm nhường. Họ không chỉ dạy con cái cầu nguyện mà còn hướng dẫn các em tham gia các sinh hoạt giáo lý, từ đó xây dựng một thế hệ trẻ vững mạnh trong đức tin.
2.4. Lòng bác ái và sẻ chia
2.4.1. Bác ái trong gia đình
Lòng bác ái là phẩm chất không thể thiếu, bắt nguồn từ lời Chúa: “Anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em” (Giăng 15:12). Trong gia đình, các bà mẹ thể hiện lòng bác ái qua sự quan tâm, tha thứ và hỗ trợ lẫn nhau giữa các thành viên.
2.4.2. Bác ái trong giáo xứ
Khi tham gia Hội, lòng bác ái được mở rộng qua các hoạt động từ thiện như thăm người nghèo, góp tiền nuôi chủng sinh hoặc giúp đỡ các gia đình gặp khó khăn. Tại giáo xứ Thổ Hoàng, các bà mẹ mỗi tháng trích một phần nhỏ thu nhập để hỗ trợ những người cần giúp đỡ, thể hiện tinh thần “cho thì có phúc hơn là nhận” (Cv 20:35).
2.4.3. Tác động xã hội
Lòng bác ái của các bà mẹ không chỉ dừng lại trong giáo xứ mà còn ảnh hưởng đến xã hội, góp phần xây dựng một cộng đồng nhân ái và đoàn kết hơn.
Chương 3: Nhiệm vụ của các bà mẹ Công giáo khi tham gia Hội
3.1. Cầu nguyện và thánh hóa bản thân
3.1.1. Cầu nguyện hàng ngày
Nhiệm vụ đầu tiên của các bà mẹ trong Hội là cầu nguyện. Theo Thủ bản Hội, các bà mẹ được khuyến khích đọc kinh mỗi ngày để dâng con cái và gia đình cho Đức Mẹ. Kinh Thánh dạy: “Hãy cầu nguyện không ngừng” (1 Thes 5:17). Cầu nguyện không chỉ giúp họ thánh hóa bản thân mà còn kéo ơn lành xuống cho gia đình.
3.1.2. Tham gia giờ chầu và thánh lễ
Các bà mẹ trong Hội thường tổ chức giờ chầu Thánh Thể và tham dự thánh lễ đều đặn. Đây là cách họ kết nối với Chúa Giê-su Thánh Thể và nuôi dưỡng đời sống thiêng liêng, đồng thời làm gương cho con cái.
3.1.3. Tầm quan trọng của cầu nguyện
Cầu nguyện là sợi dây liên kết các bà mẹ trong Hội, tạo nên một cộng đoàn đức tin vững mạnh. Tại nhiều giáo xứ, các giờ cầu nguyện chung của Hội đã trở thành nguồn an ủi và sức mạnh cho các gia đình gặp khó khăn.
3.2. Giáo dục đức tin cho con cái
3.2.1. Dạy giáo lý tại gia đình
Một nhiệm vụ quan trọng khác là giáo dục đức tin cho con cái. Các bà mẹ trong Hội được mời gọi trở thành “nhà giáo dục đức tin đầu tiên” cho con, như Giáo luật Công giáo dạy: “Cha mẹ có trách nhiệm giáo dục con cái ngay từ tuổi ấu thơ” (GLCG 2226). Họ dạy con cầu nguyện, học Kinh Thánh và sống theo Tin Mừng.
3.2.2. Tham gia dạy giáo lý tại giáo xứ
Ngoài gia đình, các bà mẹ trong Hội thường tham gia dạy giáo lý tại giáo xứ. Tại giáo xứ Thổ Hoàng, nhiều bà mẹ đảm nhận vai trò giáo lý viên, giúp các em thiếu nhi hiểu biết về đức tin và chuẩn bị lãnh nhận các bí tích.
3.2.3. Thách thức và giải pháp
Việc giáo dục đức tin cho con cái trong thời đại công nghệ không dễ dàng, khi các em bị cuốn vào mạng xã hội và trò chơi điện tử. Các bà mẹ cần sáng tạo trong cách dạy, kết hợp giữa lời nói và hành động để thu hút con cái.
3.3. Phục vụ giáo xứ và cộng đoàn
3.3.1. Tham gia các công việc phụng vụ
Các bà mẹ trong Hội thường tham gia chuẩn bị thánh lễ, trang trí bàn thờ và hát trong ca đoàn. Những công việc này không chỉ giúp thánh lễ thêm sốt sắng mà còn thể hiện tinh thần phục vụ của họ.
3.3.2. Làm công tác bác ái
Hội CBMCG còn đảm nhận nhiệm vụ bác ái như thăm người bệnh, giúp đỡ người nghèo và tổ chức các chương trình từ thiện. Đây là cách họ sống lời Chúa: “Mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy” (Mt 25:40).
3.3.3. Xây dựng cộng đoàn đoàn kết
Bằng cách tham gia các sinh hoạt của Hội, các bà mẹ góp phần xây dựng một cộng đoàn giáo xứ đoàn kết và yêu thương. Họ tổ chức các buổi họp mặt, chia sẻ kinh nghiệm sống đạo và hỗ trợ lẫn nhau trong đời sống hàng ngày.
3.4. Hỗ trợ gia đình và xã hội
3.4.1. Xây dựng gia đình thánh thiện
Các bà mẹ trong Hội có nhiệm vụ xây dựng gia đình thánh thiện, nơi tình yêu, sự tha thứ và cầu nguyện trở thành nền tảng. Họ giúp chồng và con cái sống theo các giá trị Tin Mừng, tạo nên những “Giáo hội tại gia”.
3.4.2. Góp phần vào xã hội
Ngoài giáo xứ, các bà mẹ còn góp phần cải thiện xã hội qua việc giáo dục con cái trở thành những công dân tốt và tham gia các hoạt động cộng đồng. Tinh thần bác ái và phục vụ của họ lan tỏa ra ngoài phạm vi giáo xứ, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và nhân ái.
3.4.3. Vai trò trong thời đại mới
Trong bối cảnh hiện đại, các bà mẹ trong Hội cần thích nghi với những thay đổi của xã hội, sử dụng công nghệ để truyền bá đức tin và kết nối với các bà mẹ trẻ, từ đó duy trì sức sống của Hội.
Kết luận
Hội các bà mẹ Công giáo trong giáo xứ là một tổ chức quan trọng, nơi các bà mẹ thể hiện phẩm chất đức tin, hy sinh, gương mẫu và bác ái. Nhiệm vụ của họ không chỉ giới hạn trong việc cầu nguyện và thánh hóa bản thân mà còn mở rộng ra giáo dục con cái, phục vụ giáo xứ và góp phần xây dựng gia đình, xã hội. Những phẩm chất và nhiệm vụ này bắt nguồn từ Lời Chúa và giáo huấn Giáo hội, được thực hiện cách sống động trong đời sống hàng ngày.
Thánh Phaolô mời gọi : “Phàm việc anh em làm, hãy hết lòng mà làm, như làm cho Chúa, chớ không phải làm cho người ta” (Cl 3:23). Với tinh thần này, các bà mẹ trong Hội CBMCG là những chứng nhân thầm lặng nhưng mạnh mẽ của Tin Mừng. Để phát triển Hội trong tương lai, cần có sự hỗ trợ từ giáo xứ qua các khóa huấn luyện, tài liệu hướng dẫn và sự đồng hành của linh mục, đồng thời khuyến khích các bà mẹ trẻ tham gia để tiếp nối sứ mệnh cao cả này.
Lm. Anmai, CSsR
Nguồn trích dẫn:
- Kinh Thánh (Bản Truyền Thống Hiệu Đính, 2010).
- Thủ bản Hội các bà mẹ Công giáo, Đức Tổng Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Bình thị thực, 11/9/1968.
