TUẦN THÁNH VÀ ĐỜI LINH MỤC
Tuần Thánh, khoảng thời gian thiêng liêng nhất trong năm phụng vụ của Giáo hội Công giáo, là thời khắc tái hiện những biến cố trọng đại trong cuộc đời Chúa Giêsu: từ việc Ngài vào thành Giêrusalem, lập Bí tích Thánh Thể, chịu khổ nạn, chết trên Thập giá, đến sự Phục Sinh vinh hiển. Trong bài viết “Tuần Thánh và Đời Linh Mục”, tác giả đã chia sẻ những cảm nghiệm sâu sắc về ý nghĩa của Tuần Thánh đối với đời sống linh mục, nhấn mạnh rằng đây không chỉ là cao điểm của hành trình đức tin mà còn là cốt lõi của sứ vụ linh mục.
Ngài vẫn yêu thương những kẻ thuộc về mình còn ở thế gian, và Người yêu thương họ đến cùng” (Ga 13,1), là lời mở đầu đầy ám ảnh, đặt nền tảng cho toàn bộ suy tư. Đây là lời của Thánh Gioan, mô tả tình yêu vô điều kiện của Chúa Giêsu trước khi bước vào cuộc khổ nạn. Tác giả nhấn mạnh rằng những lời này “xoáy vào, rúng động”, bởi chúng không chỉ là một tuyên ngôn thần học mà còn là một lời mời gọi sống động, thúc đẩy người linh mục nhìn lại sứ vụ của mình.
Tình yêu “đến cùng” của Chúa Giêsu được thể hiện qua những hành động cụ thể trong Tuần Thánh: rửa chân cho các môn đệ, lập Bí tích Thánh Thể, và cuối cùng là hiến dâng mạng sống trên Thập giá. Đây là mẫu gương tối cao cho đời linh mục, một đời sống được mời gọi để trở nên “alter Christus” (một Chúa Kitô khác), sống trọn vẹn cho Thiên Chúa và tha nhân. Tác giả chia sẻ rằng, dù đời linh mục có thể “loay hoay bận rộn” hay “rong chơi lãng đãng”, Tuần Thánh luôn là thời điểm để trở về với cội nguồn sứ vụ, nơi linh mục được nhắc nhở rằng họ được chọn để yêu thương và phục vụ đến mức tận hiến.
Từ góc độ thần học, Tuần Thánh là sự hoàn tất mầu nhiệm Nhập Thể và Cứu Chuộc. Chúa Giêsu, qua việc nhập thể, đã trở nên một với nhân loại, và qua khổ nạn, Ngài đã ôm trọn mọi đau khổ, tội lỗi của con người để mang lại ơn cứu độ. Tác giả gọi đây là “Đại Nguyện Đại Bi” và “Mầu Nhiệm Nhập Thể”, nhấn mạnh rằng linh mục, qua Bí tích Truyền Chức, được tham dự cách đặc biệt vào sứ mạng này. Linh mục không chỉ là người cử hành các bí tích mà còn là người sống bí tích, trở nên “bánh bẻ ra” cho cộng đoàn, như Chúa Giêsu đã làm.
Tuần Thánh là lời mời gọi mỗi linh mục xét lại cách họ sống tình yêu “đến cùng”. Trong bối cảnh hiện đại, khi xã hội đầy rẫy những cám dỗ về danh vọng, quyền lực, và vật chất, linh mục được kêu gọi để sống ngược dòng: chọn sự khiêm hạ, phục vụ, và hy sinh. Điều này không dễ dàng, bởi như tác giả đã nói, linh mục thường đối diện với sự thất vọng từ cộng đoàn khi không đáp ứng được những kỳ vọng thế tục. Tuy nhiên, chính trong sự “trần trụi nát tan” trên Thập giá, linh mục tìm thấy ý nghĩa đích thực của sứ vụ mình.
Chúng ta hãy suy nghĩ Thứ Năm Tuần Thánh, ngày Chúa Giêsu lập Bí tích Thánh Thể và Bí tích Truyền Chức Linh Mục. Đây là ngày mà linh mục không chỉ tuyên lại lời thề phục vụ, mà còn được mời gọi sống lại tinh thần của Chúa Giêsu khi Ngài quỳ xuống rửa chân cho các môn đệ và hiến thân mình qua Bí tích Thánh Thể.
Hành động rửa chân (Ga 13,1-15) là biểu tượng mạnh mẽ của sự khiêm nhường và phục vụ. Trong xã hội Do Thái thời Chúa Giêsu, việc rửa chân là công việc của người nô lệ, nhưng Chúa Giêsu đã thực hiện hành động này để dạy các môn đệ bài học về sự phục vụ vô vị lợi. Linh mục, qua việc rửa chân, không chỉ thực hiện một nghi thức mà còn phải sống tinh thần này trong đời sống hàng ngày: cúi xuống trước nhu cầu của người khác, đặc biệt là những người thấp kém nhất trong xã hội.
Bí tích Thánh Thể và Bí tích Truyền Chức được tác giả xem là “luôn là một”. Linh mục, khi cử hành Thánh Thể, không chỉ làm cho Chúa Giêsu hiện diện trong hình bánh rượu, mà còn được mời gọi trở nên “bánh bẻ ra” và “máu đổ ra” cho cộng đoàn. Chúng ta thấy hình ảnh sống động: “Linh mục, là Giêsu, cầm lấy bánh, tạ ơn, bẻ ra, trao thân thể máu thịt mình cho anh em.” Đây là một lời mời gọi mạnh mẽ để linh mục sống sự tự hiến, không giữ lại gì cho riêng mình.
Bí tích Thánh Thể là trung tâm của đời sống Giáo hội, và linh mục là người được trao phó sứ vụ gìn giữ và cử hành bí tích này. Theo thần học Công giáo, linh mục hành động “in persona Christi” (trong cương vị Chúa Kitô) khi cử hành Thánh Thể, nghĩa là họ trở nên khí cụ để Chúa Giêsu tiếp tục hiện diện và ban ơn cứu độ. Tuy nhiên, điều này cũng đòi hỏi linh mục phải sống đời sống thánh thiện, vì họ không chỉ là người cử hành mà còn là chứng nhân sống động của Bí tích.
Trong đời sống mục vụ, linh mục thường đối diện với những thách đố khi cử hành Thánh Thể: từ việc chuẩn bị bài giảng, tổ chức nghi thức, đến việc đáp ứng nhu cầu tâm linh của cộng đoàn. Tuy nhiên, Tuần Thánh nhắc nhở rằng Thánh Thể không chỉ là một nghi thức, mà là một lối sống. Linh mục được mời gọi để trở thành “Thánh Thể sống động”, nghĩa là sống đời hiến dâng, chia sẻ, và yêu thương, ngay cả khi điều đó dẫn họ đến “Thập giá”.
Chúng ta thấy rằng linh mục đích thực phải “trở nên trần trụi nát tan rồi chết đi trên Thập Giá”. Đây là một hình ảnh mạnh mẽ, diễn tả sự tự hủy của Chúa Giêsu trên Thập giá (Pl 2,6-8) và lời mời gọi linh mục noi gương Ngài. Thập giá, trong bối cảnh đời linh mục, không chỉ là đau khổ thể lý mà còn là những hy sinh, hiểu lầm, và thậm chí là sự cô đơn mà linh mục phải đối diện khi trung thành với sứ vụ.
Thập giá là trung tâm của mầu nhiệm Cứu Chuộc. Qua cái chết trên Thập giá, Chúa Giêsu đã chiến thắng tội lỗi và sự chết, mở ra con đường dẫn đến sự sống đời đời. Linh mục, khi được mời gọi “chết đi trên Thập giá”, được kêu gọi từ bỏ cái tôi, những tham vọng cá nhân, và sống hoàn toàn cho Thiên Chúa và tha nhân. Điều này phản ánh lời dạy của Chúa Giêsu: “Ai muốn theo tôi, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình mà theo” (Mt 16,24).
Trong thực tế, “Thập giá” của linh mục có thể mang nhiều hình dạng: sự chỉ trích từ cộng đoàn, những khó khăn trong việc quản lý giáo xứ, hay những khủng hoảng đức tin cá nhân. Tuy nhiên, Tuần Thánh nhắc nhở rằng Thập giá không phải là điểm kết thúc, mà là con đường dẫn đến Phục Sinh. Linh mục được mời gọi để ôm lấy Thập giá với niềm hy vọng, tin rằng qua sự tự hiến, họ sẽ trở nên khí cụ của ơn cứu độ.
Đêm Vọng Phục Sinh, với ngọn lửa mới và lời công bố Tin Mừng Phục Sinh, là đỉnh cao của Tuần Thánh. Tác giả mô tả cảm giác “tan chảy” khi chứng kiến ánh sáng bùng lên, biểu tượng của sự sống chiến thắng sự chết. Lời tuyên bố “Ôi, tội hồng phúc” trong bài ca Exsultet là một lời công bố táo bạo, khẳng định rằng ngay cả tội lỗi của con người cũng trở thành cơ hội để Thiên Chúa biểu lộ tình yêu cứu độ.
Chúng ta cùng so sánh vai trò của linh mục với Môsê người dẫn dân Israel vượt qua Biển Đỏ, và với Chúa Giêsu, Đấng dẫn đưa nhân loại đến “Trời Mới Đất Mới”. Linh mục, qua đời sống và sứ vụ, được kêu gọi để trở thành người dẫn đường, mang ánh sáng Phục Sinh đến cho cộng đoàn. Điều này đòi hỏi linh mục không chỉ công bố Tin Mừng bằng lời nói, mà còn bằng chính đời sống chứng tá của mình.
Sự Phục Sinh của Chúa Giêsu là nền tảng của đức tin Kitô giáo, khẳng định rằng sự sống mạnh hơn sự chết, và tình yêu mạnh hơn tội lỗi. Linh mục, qua Bí tích Rửa Tội và các bí tích khác, được trao phó sứ vụ loan báo niềm hy vọng Phục Sinh. Họ là những người dẫn đường, giúp cộng đoàn vượt qua “Biển Đỏ” của đau khổ, tội lỗi, và tuyệt vọng để tiến đến sự sống mới trong Chúa Kitô.
Trong đời sống mục vụ, linh mục thường đối diện với những khó khăn khi loan báo Tin Mừng trong một thế giới đầy hoài nghi và vô cảm. Tuy nhiên, Đêm Vọng Phục Sinh là lời nhắc nhở rằng ánh sáng Phục Sinh luôn chiến thắng bóng tối. Linh mục được mời gọi để trở thành ngọn lửa mới, mang lại niềm hy vọng và sự sống cho những ai đang sống trong bóng tối.
Chúng ta hãy van xin và cùng kêu gọi mọi người, kể cả những người “ngoại giáo”, cùng sống những ngày Tuần Thánh một cách thánh thiện, hòa quyện với Chúa Giêsu, “người linh mục duy nhất”. Đây là một lời mời gọi phổ quát, vượt qua ranh giới tôn giáo, để mọi người cùng chiêm ngắm và sống tình yêu tự hiến của Chúa Giêsu.
Tuần Thánh không chỉ dành riêng cho người Công giáo, mà là một lời mời gọi cho toàn thể nhân loại. Tình yêu của Chúa Giêsu trên Thập giá là tình yêu dành cho mọi người, không phân biệt tôn giáo, văn hóa, hay hoàn cảnh. Linh mục, qua đời sống và sứ vụ, được kêu gọi để trở thành cầu nối, mang tình yêu này đến với mọi người.
Trong một thế giới đa dạng và phân cực, lời mời gọi của tác giả nhắc nhở rằng Tuần Thánh là cơ hội để mọi người, bất kể niềm tin, cùng dừng lại và chiêm ngưỡng giá trị của tình yêu, sự hy sinh, và niềm hy vọng. Linh mục, với vai trò là chứng nhân của Chúa Giêsu, có thể trở thành người khơi dậy những giá trị này trong cộng đồng, khuyến khích mọi người sống yêu thương và phục vụ lẫn nhau.
“Tuần Thánh và Đời Linh Mục” là một từ đáy lòng của bỉ nhân chân thành và sâu sắc về ý nghĩa của Tuần Thánh trong đời sống linh mục. Qua những hình ảnh sống động như rửa chân, Thánh Thể, Thập giá, và Phục Sinh, chúng ta phác họa một bức tranh toàn diện về sứ vụ linh mục: một đời sống yêu thương, phục vụ, và tự hiến, noi gương Chúa Giêsu. Phần phân tích và chia sẻ này đã mở rộng những ý tưởng nhấn mạnh rằng Tuần Thánh không chỉ là thời điểm dành riêng cho linh mục hay người Công giáo, mà là lời mời gọi cho mọi người cùng sống những giá trị cao quý của tình yêu và hy sinh. Trong tinh thần đó, mỗi người chúng ta, dù ở bất kỳ vai trò nào, đều được mời gọi để trở thành “ánh sáng mới” và “bánh bẻ ra” cho thế giới.
Lm. Anmai, CSsR
