Triều đại Giáo hoàng Phanxicô: 12 năm với những lời cầu nguyện lịch sử
Triều đại Giáo hoàng của Đức Thánh Cha Phanxicô, kéo dài 12 năm, đã chứng kiến nhiều sự kiện trọng đại của thế giới – từ các hội nghị quốc tế, đại dịch COVID-19, đến Thượng Hội đồng về Hiệp hành. Trong suốt hành trình sứ vụ, Ngài đã để lại dấu ấn sâu đậm qua những lời cầu nguyện đầy cảm xúc, mang tính biểu tượng và lịch sử, phản ánh lòng nhân ái, sự đơn sơ và niềm tin mãnh liệt vào Thiên Chúa. Những khoảnh khắc cầu nguyện này không chỉ là lời khẩn cầu dâng lên Thiên Chúa, mà còn là lời mời gọi toàn thể nhân loại hướng tới tình huynh đệ, hòa bình và hy vọng.
Dưới đây là bản tin mở rộng, trình bày chi tiết sáu lời cầu nguyện đáng nhớ nhất của Đức Thánh Cha Phanxicô, cùng với bối cảnh, ý nghĩa và tác động của chúng đối với Giáo hội và thế giới.
1. Tháng 3 năm 2013: Phép lành Urbi et Orbi đầu tiên – Hành trình của tình huynh đệ
Khi Đức Thánh Cha Phanxicô xuất hiện tại ban công trung tâm Đền thờ Thánh Phêrô vào ngày 13 tháng 3 năm 2013, với tư cách là vị Giáo hoàng thứ 266 của Giáo hội Công giáo, Ngài đã ngay lập tức gây ấn tượng mạnh mẽ bởi sự đơn sơ và gần gũi. Việc chọn danh hiệu “Phanxicô” để tôn kính Thánh Phanxicô Assisi – vị thánh của sự nghèo khó và hòa bình – đã đánh dấu một khởi đầu đầy ý nghĩa cho triều đại của Ngài.
Trước khi ban phép lành Urbi et Orbi (cho thành Roma và toàn thế giới) đầu tiên, Đức Thánh Cha đã làm điều chưa từng có trong lịch sử Giáo hội: Ngài cúi đầu, xin cộng đoàn dân Chúa hiện diện tại Quảng trường Thánh Phêrô và những người theo dõi qua truyền hình cầu nguyện và chúc lành cho Ngài. Trong khoảnh khắc thinh lặng đầy cảm xúc, Ngài đã mời gọi mọi người hiệp lời cầu nguyện cho một hành trình chung của Giáo hội.
Lời cầu nguyện:
“Và bây giờ, chúng ta bắt đầu hành trình: giữa giám mục và giáo dân. Hành trình này của Giáo Hội Roma là hành trình dẫn dắt tất cả các Giáo Hội trong đức ái, một hành trình của tình huynh đệ, của tình yêu và tin cậy giữa chúng ta. Chúng ta cùng cầu nguyện cho nhau, cùng cầu nguyện cho tất cả thế giới vì một tình huynh đệ lớn lao.”
Khoảnh khắc này không chỉ thể hiện sự khiêm nhường của Đức Thánh Cha, mà còn đặt nền móng cho triều đại của Ngài: một Giáo hội gần gũi, đồng hành và phục vụ. Hình ảnh Ngài cúi đầu trước dân chúng đã trở thành biểu tượng cho tinh thần “Giáo hoàng của người nghèo” và tiếp tục truyền cảm hứng cho hàng triệu người trên toàn thế giới.
Tác động:
Phép lành Urbi et Orbi đầu tiên này đã được truyền hình trực tiếp tới hàng tỷ người, đánh dấu sự khởi đầu của một triều đại Giáo hoàng tập trung vào lòng thương xót và sự hiệp thông. Các nhà bình luận tôn giáo nhận định rằng hành động cúi đầu của Ngài đã phá vỡ các nghi thức truyền thống, mở ra một kỷ nguyên mới trong cách Giáo hội tiếp cận với thế giới hiện đại.
2. Tháng 7 năm 2013: Thinh lặng cầu nguyện tại Đại hội Giới trẻ Thế giới, Copacabana, Brazil
Đại hội Giới trẻ Thế giới (WYD) 2013 tại Rio de Janeiro, Brazil, là chuyến tông du quốc tế đầu tiên của Đức Thánh Cha Phanxicô. Sự kiện này đã thu hút hơn 3 triệu người, trong đó có hơn 1 triệu bạn trẻ tụ họp trên bãi biển Copacabana để tham dự nghi thức chào đón Ngài. Trong không khí náo nhiệt của tiếng hò reo và âm nhạc, Đức Thánh Cha đã tạo ra một khoảnh khắc thiêng liêng đáng nhớ khi kêu gọi đám đông giữ thinh lặng để cầu nguyện.
Bối cảnh:
Trước đó, một vụ tai nạn giao thông thương tâm đã xảy ra tại Guyane, Pháp, khiến một bạn trẻ tên Sophie Morinière thiệt mạng và nhiều người khác bị thương khi đang trên đường đến tham dự WYD. Với lòng trắc ẩn, Đức Thánh Cha đã tạm dừng bài phát biểu để tưởng nhớ những nạn nhân và mời gọi mọi người cùng cầu nguyện.
Lời cầu nguyện:
“Trước khi tiếp tục, Cha muốn nhắc nhớ đến vụ tai nạn thương tâm vừa xảy ra tại Guyane, nước Pháp, nơi các bạn trẻ đã gặp nạn khi đang trên đường đến tham dự Đại hội Giới trẻ Thế giới này. Bạn Sophie Morinière đã thiệt mạng, và một số bạn khác bị thương. Cha mời gọi tất cả các con hãy cùng nhau dành một phút thinh lặng và dâng lời cầu nguyện lên Thiên Chúa, Cha của chúng ta, xin Người thương xót linh hồn Sophie, chữa lành những người bị thương và ủi an gia đình họ.”
Hơn 1 triệu người đã cùng nhau giữ thinh lặng, tạo nên một không gian thiêng liêng giữa lòng sự kiện sôi động. Khoảnh khắc này không chỉ là lời cầu nguyện cho các nạn nhân, mà còn là lời nhắc nhở về giá trị của sự đoàn kết và lòng trắc ẩn trong những lúc đau thương.
Ý nghĩa:
Hành động này đã thể hiện sự nhạy bén mục vụ của Đức Thánh Cha, khi Ngài biết cách biến một sự kiện vui tươi thành cơ hội để hướng lòng mọi người về những ai đang đau khổ. Các bạn trẻ tham dự đã chia sẻ rằng khoảnh khắc thinh lặng này là một trong những trải nghiệm sâu sắc nhất của họ tại WYD, giúp họ cảm nhận được sự hiện diện của Thiên Chúa trong sự hiệp thông.
Tác động:
Hình ảnh hàng triệu người trẻ giữ thinh lặng trên bãi biển Copacabana đã được truyền thông quốc tế ghi lại, trở thành biểu tượng của sức mạnh cầu nguyện và sự đồng cảm. Sự kiện này cũng củng cố vai trò của Đức Thánh Cha như một vị mục tử biết đồng hành với giới trẻ trong mọi hoàn cảnh.
3. Tháng 4 năm 2018: An ủi cậu bé mất cha – Lòng thương xót của Thiên Chúa
Một trong những khoảnh khắc cảm động nhất trong triều đại của Đức Thánh Cha Phanxicô là cuộc gặp gỡ với Emanuele, một cậu bé Ý đang đau buồn vì mất cha – một người không tin vào Thiên Chúa. Cuộc gặp này diễn ra trong chuyến viếng thăm giáo xứ San Paolo della Croce ở khu vực Corviale, ngoại ô Roma, vào ngày 15 tháng 4 năm 2018.
Bối cảnh:
Trong buổi đối thoại với trẻ em, Emanuele đã khóc nức nở khi hỏi Đức Thánh Cha liệu cha của cậu, một người vô thần nhưng đã cho các con lãnh nhận bí tích Rửa Tội, có được lên thiên đàng hay không. Đức Thánh Cha đã mời cậu bé lên gần, ôm lấy cậu và lắng nghe câu chuyện với tất cả sự dịu dàng.
Lời cầu nguyện và an ủi:
“Thật đẹp biết bao khi một người con có thể nói về cha của mình rằng ‘cha con là một người tốt.’ Nếu một người cha có thể nuôi dạy con cái nên người như vậy, thì chắc chắn ông là một người tốt… Thiên Chúa hẳn rất tự hào về cha con, vì việc đưa con cái tới với bí tích Rửa Tội đối với một người tin vào Chúa dễ dàng hơn nhiều so với người không tin. Thiên Chúa chắc hẳn rất vui lòng. Con hãy tiếp tục trò chuyện với cha, và luôn cầu nguyện cho cha con nhé.”
Đức Thánh Cha đã giải thích rằng lòng tốt và sự hy sinh của cha cậu bé là dấu hiệu của ân sủng Thiên Chúa, ngay cả khi ông không tuyên xưng đức tin. Ngài khuyến khích Emanuele tiếp tục cầu nguyện và trò chuyện với cha mình, như một cách để duy trì mối dây liên kết thiêng liêng.
Ý nghĩa:
Khoảnh khắc này đã chạm đến trái tim của hàng triệu người trên toàn thế giới, bởi nó thể hiện lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa và sự nhạy cảm mục vụ của Đức Thánh Cha. Thay vì đưa ra một câu trả lời thần học khô khan, Ngài đã chọn cách an ủi cậu bé bằng tình yêu và sự thấu hiểu, đồng thời truyền tải thông điệp rằng Thiên Chúa không bỏ rơi bất kỳ ai.
Tác động:
Câu chuyện về Emanuele và Đức Thánh Cha đã được lan truyền rộng rãi trên các phương tiện truyền thông, trở thành một trong những ví dụ tiêu biểu về cách Ngài kết nối với những người đau khổ. Nhiều nhà thần học và giáo dân đã ca ngợi cách tiếp cận của Đức Thánh Cha, coi đó là minh chứng cho “thần học của lòng thương xót” – một chủ đề xuyên suốt triều đại của Ngài.
4. Tháng 3 năm 2020: Statio Orbis – Lời khẩn cầu giữa đại dịch COVID-19
Ngày 27 tháng 3 năm 2020, trong những ngày đầu của đại dịch COVID-19, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chủ sự một buổi cầu nguyện đặc biệt mang tên Statio Orbis (Cả thế giới dừng lại) tại Quảng trường Thánh Phêrô trống vắng. Hình ảnh Ngài đứng một mình dưới cơn mưa, trước Thánh Giá Phép Lạ thế kỷ XIV và bức linh ảnh Đức Mẹ Salus Populi Romani, đã trở thành một trong những khoảnh khắc biểu tượng nhất của thế kỷ 21.
Bối cảnh:
Đại dịch COVID-19 đã khiến cả thế giới chìm trong sợ hãi và bất an. Các thành phố bị phong tỏa, bệnh viện quá tải, và hàng triệu người đối mặt với nỗi đau mất người thân. Trong bối cảnh đó, Đức Thánh Cha đã quyết định tổ chức một Giờ Chầu Thánh Thể và ban phép lành Urbi et Orbi đặc biệt, được truyền hình trực tiếp tới hàng tỷ người trên toàn cầu.
Lời cầu nguyện:
Xin nhìn đến Giáo Hội Chúa, đang băng Giờ Chầu Thánh Thể và phép lành đặc biệt Urbi et Orbi hôm đó đã được Vatican truyền hình trực tiếp vào buổi tối mưa lạnh, ngày 27 tháng 3 năm 2020. qua sa mạc.
Xin an ủi chúng con, Chúa ơi!
Xin nhìn đến nhân loại, đang kinh hoàng và sợ hãi.
Xin an ủi chúng con, Chúa ơi!
Xin nhìn đến các bệnh nhân, những người đang hấp hối, và những ai đang quằn quại trong cô đơn.
Xin an ủi chúng con, Chúa ơi!
Xin nhìn đến các y bác sĩ và các chuyên gia y tế đang kiệt sức vì mệt mỏi.
Xin an ủi chúng con, Chúa ơi!
Xin nhìn đến các chính trị gia và các nhà cầm quyền, là những người đang chịu những gánh nặng trước các quyết định phải lựa chọn.
Xin an ủi chúng con, Chúa ơi!
Đức Thánh Cha đã suy niệm về đoạn Tin Mừng kể lại cảnh các môn đệ hoảng sợ trên con thuyền giữa cơn bão (Mc 4,35-41), nhấn mạnh rằng nhân loại đang cùng nhau đối mặt với “cơn bão” của đại dịch. Ngài kêu gọi mọi người đặt niềm tin vào Thiên Chúa và cầu xin sự an ủi cho những ai đang đau khổ.
Ý nghĩa:
Buổi cầu nguyện Statio Orbis không chỉ là một hành động thiêng liêng, mà còn là lời kêu gọi toàn cầu về sự đoàn kết và hy vọng. Hình ảnh Quảng trường Thánh Phêrô trống vắng, trái ngược với sự náo nhiệt thường thấy, đã phản ánh nỗi cô đơn và bất an của nhân loại, đồng thời làm nổi bật vai trò của Đức Thánh Cha như một ngọn đèn dẫn lối.
Tác động:
Hàng tỷ người trên toàn thế giới đã theo dõi buổi cầu nguyện qua truyền hình và internet. Nhiều nhà lãnh đạo tôn giáo, chính trị gia và người dân thường đã bày tỏ sự cảm kích trước thông điệp của Đức Thánh Cha. Buổi cầu nguyện này cũng đã truyền cảm hứng cho các sáng kiến cầu nguyện và bác ái trên toàn cầu, góp phần củng cố tinh thần cộng đồng trong thời kỳ khủng hoảng.
5. Tháng 5 năm 2022: Dâng hiến Nga và Ukraina cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Đức Mẹ
Cuộc chiến giữa Nga và Ukraina, bùng nổ vào tháng 2 năm 2022, đã gây ra đau khổ không kể xiết cho hàng triệu người. Là một người luôn kêu gọi hòa bình, Đức Thánh Cha Phanxicô đã dành nhiều thời gian để cầu nguyện cho các nạn nhân của cuộc xung đột và không ngừng lên tiếng về sự cần thiết của đối thoại và hòa giải.
Bối cảnh:
Vào ngày 25 tháng 3 năm 2022, trong Năm Thánh Lòng Thương Xót, Đức Thánh Cha đã chủ sự một buổi lễ đặc biệt tại Đền thờ Thánh Phêrô để dâng hiến nước Nga và Ukraina cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội của Đức Trinh Nữ Maria. Hành động này được thực hiện đồng thời bởi các giám mục trên toàn thế giới, theo lời mời gọi của Ngài.
Lời cầu nguyện:
“Xin Mẹ đoái thương đón nhận hành động chúng con thực hiện với lòng tín thác và mến yêu. Xin cho chiến tranh chấm dứt, để hòa bình lan tỏa khắp cùng thế giới. Tiếng ‘Xin Vâng’ từ trái tim Mẹ đã mở lối cho Hoàng Tử Bình An bước vào lịch sử nhân loại. Chúng con tin tưởng nhờ trái tim Mẹ, ánh bình minh của hòa bình sẽ lại bừng lên. Chúng con xin dâng Mẹ tương lai của toàn nhân loại, những nhu cầu và khát vọng của mọi dân tộc, những nỗi ưu tư và niềm hy vọng của toàn thế giới.”
Lời cầu nguyện này không chỉ là lời khẩn cầu cho hòa bình tại Ukraina và Nga, mà còn là lời phó thác toàn thể nhân loại cho sự che chở của Đức Mẹ. Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng hòa bình không chỉ là sự chấm dứt chiến tranh, mà còn là sự tái lập của tình huynh đệ và công lý.
Ý nghĩa:
Việc dâng hiến này mang ý nghĩa thiêng liêng sâu sắc, nối kết với truyền thống Công giáo về lòng sùng kính Đức Mẹ và sứ điệp Fatima. Nó cũng thể hiện cam kết không ngừng của Đức Thánh Cha trong việc thúc đẩy hòa bình thông qua cầu nguyện và đối thoại.
Tác động:
Buổi lễ dâng hiến đã được hàng triệu người Công giáo trên toàn thế giới tham gia, từ các nhà thờ lớn đến những cộng đoàn nhỏ. Dù cuộc chiến vẫn tiếp diễn, hành động này đã khơi dậy hy vọng và khuyến khích các sáng kiến hòa bình ở cấp địa phương và quốc tế. Nhiều tổ chức Công giáo cũng đã tăng cường hỗ trợ nhân đạo cho các nạn nhân chiến tranh, lấy cảm hứng từ lời kêu gọi của Đức Thánh Cha.
6. Tháng 10 năm 2024: Kinh Mân Côi cầu nguyện cho hòa bình tại Vương Cung Thánh Đường Đức Bà Cả
Trong bối cảnh cuộc chiến giữa Israel và Hamas bùng nổ vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, Đức Thánh Cha Phanxicô đã kêu gọi một ngày cầu nguyện và ăn chay toàn cầu vào ngày 7 tháng 10 năm 2024, đúng một năm sau biến cố đau thương. Cùng ngày diễn ra phiên họp cuối cùng của Thượng Hội đồng về Tính Hiệp Hành, Ngài đã chủ sự giờ kinh Mân Côi tại Vương Cung Thánh Đường Đức Bà Cả, cầu xin Đức Mẹ giúp thế giới vượt qua “những âm mưu chiến tranh của sự dữ.”
Bối cảnh:
Cuộc xung đột Israel-Hamas đã gây ra hàng chục ngàn cái chết và đẩy hàng triệu người vào cảnh khốn cùng. Là một người luôn lên án bạo lực, Đức Thánh Cha đã chọn ngày lễ kính Đức Mẹ Mân Côi để kêu gọi toàn thể Giáo hội hiệp thông trong cầu nguyện và ăn chay, hướng tới hòa bình và công lý.
Lời cầu nguyện:
“Lạy Mẹ Maria, Nữ Vương Rất Thánh Mân Côi, xin tháo gỡ những nút thắt của tính ích kỷ và xua tan bóng tối của sự dữ. Xin đổ đầy lòng chúng con bằng sự dịu dàng của Mẹ, xin nâng đỡ chúng con trong vòng tay yêu thương của Mẹ, và ban cho chúng con, đoàn con cái Mẹ, sự vỗ về mẫu tử thắp lên niềm hy vọng về một nhân loại mới, nơi ‘sa mạc sẽ trở nên vườn cây ăn trái, và vườn cây ăn trái sẽ được coi như một cánh rừng. Lẽ chính trực sẽ ở trong sa mạc, và đức công minh trong vườn cây ăn trái. Sự nghiệp của đức công minh sẽ là hòa bình’ (Is 32, 15-17). Lạy Đức Mẹ Cứu Rỗi Dân Thành Rôma, xin cầu cho chúng con.”
Lời cầu nguyện này, được dâng lên trước bức linh ảnh Đức Mẹ Salus Populi Romani, là một lời khẩn cầu mạnh mẽ cho hòa bình và sự chữa lành. Đức Thánh Cha nhấn mạnh vai trò của Đức Mẹ như một người mẹ dịu dàng, luôn sẵn sàng dẫn dắt nhân loại vượt qua bóng tối của chiến tranh và hận thù.
Ý nghĩa:
Giờ kinh Mân Côi này không chỉ là một hành động thiêng liêng, mà còn là một lời kêu gọi hành động để các Kitô hữu và mọi người thiện chí cùng nhau xây dựng một thế giới công bằng và hòa bình. Việc chọn ngày lễ Đức Mẹ Mân Côi cũng nhấn mạnh sức mạnh của chuỗi Mân Côi như một “vũ khí thiêng liêng” trong cuộc chiến chống lại sự dữ.
Tác động:
Ngày cầu nguyện và ăn chay toàn cầu đã nhận được sự hưởng ứng rộng rãi từ các cộng đoàn Công giáo trên khắp thế giới. Nhiều giáo phận và giáo xứ đã tổ chức các giờ kinh Mân Côi và thánh lễ cầu nguyện cho hòa bình. Hành động này cũng đã thu hút sự chú ý của các tổ chức quốc tế, củng cố tiếng nói của Đức Thánh Cha trong việc kêu gọi chấm dứt xung đột và thúc đẩy đối thoại.
Kết luận: Di sản của những lời cầu nguyện
Trong 12 năm làm Giáo hoàng, Đức Thánh Cha Phanxicô đã để lại một di sản thiêng liêng sâu sắc qua những lời cầu nguyện mang tính lịch sử. Từ khoảnh khắc cúi đầu xin chúc lành tại Quảng trường Thánh Phêrô, đến lời khẩn cầu giữa đại dịch, hay những lời phó thác cho Đức Mẹ trong các cuộc xung đột, Ngài đã cho thấy sức mạnh của cầu nguyện trong việc chữa lành, đoàn kết và thắp lên hy vọng.
Những lời cầu nguyện này không chỉ là những khoảnh khắc thoáng qua, mà còn là những cột mốc định hình triều đại của Ngài – một triều đại được đánh dấu bởi lòng thương xót, sự đơn sơ và cam kết vì hòa bình. Khi thế giới tiếp tục đối mặt với những thách thức mới, di sản cầu nguyện của Đức Thánh Cha Phanxicô sẽ mãi là nguồn cảm hứng cho các thế hệ tương lai, nhắc nhở rằng trong mọi hoàn cảnh, Thiên Chúa luôn hiện diện và lắng nghe.
Lm. Anmai, CSsR
