BÍ TÍCH RỬA TỘI CHO TRẺ SƠ SINH TRONG CƠN NGUY TỬ: CÁNH CỬA LÒNG THƯƠNG XÓT VƯỢT MỌI GIỚI HẠN
Trong không gian tĩnh lặng của một bệnh viện nhi, giữa những tiếng bíp đều đặn của máy móc, có những cuộc đời bé bỏng vừa chớm nở đã phải đối mặt với lằn ranh sinh tử. Trái tim cha mẹ thắt lại trong nỗi lo âu và hy vọng mong manh. Giữa những giờ phút căng thẳng ấy, một câu hỏi đức tin quan trọng được đặt ra: “Khi con chúng ta đang nguy tử, chúng ta có nên rửa tội ngay cho bé không? Và ai có thể làm điều đó?” Đây không chỉ là một vấn đề giáo luật, mà còn là một lời mời gọi sâu sắc đến lòng tin, tình yêu và trách nhiệm của mỗi người Kitô hữu.
1. Nền tảng Thần Học: Tại sao phải rửa tội khẩn cấp?
Lời dạy của chính Chúa Giêsu là kim chỉ nam soi sáng cho mọi hành động của Giáo Hội. Trong cuộc đối thoại với ông Nicôđêmô, Người đã khẳng định một cách long trọng: “Thật, tôi bảo thật ông: không ai có thể vào Nước Thiên Chúa, nếu không sinh ra bởi nước và Thần Khí” (Ga 3,5).
Lời này không phải là một sự giới hạn lòng thương xót của Thiên Chúa, mà ngược lại, là một sự mặc khải về con đường thông thường và chắc chắn nhất mà chính Chúa đã thiết lập để ban ơn cứu độ cho con người.
- Tái sinh trong Chúa: Bí tích Rửa Tội không phải là một nghi lễ đặt tên đơn thuần. Đó là một cuộc tái sinh đích thực. Qua dòng nước thánh và quyền năng của Chúa Thánh Thần, một con người được gột rửa khỏi tội nguyên tổ, được tháp nhập vào Nhiệm Thể Chúa Kitô là Giáo Hội, trở thành con cái Thiên Chúa và được thừa hưởng sự sống đời đời.
- Cần thiết cho ơn cứu độ: Giáo Hội luôn tin và dạy rằng bí tích Rửa Tội là cần thiết cho ơn cứu độ đối với những ai đã được nghe rao giảng Tin Mừng và có khả năng lãnh nhận bí tích này (x. Giáo lý Hội Thánh Công Giáo, số 1257). Đối với trẻ sơ sinh, các em chưa thể tự mình tuyên xưng đức tin, nhưng chính đức tin của cha mẹ và của toàn thể Giáo Hội sẽ bảo lãnh cho các em. Vì thế, việc rửa tội cho trẻ em khi các em đang trong cơn nguy tử là một hành động đức tin khẩn thiết và cao cả, nhằm mở ra cho các em cánh cửa vào Nước Trời.
Ta có thể nói rằng, không rửa tội cho một trẻ sơ sinh đang hấp hối khi có cơ hội là một thiếu sót nghiêm trọng trong đức ái, là từ chối trao cho em món quà quý giá nhất mà Thiên Chúa muốn ban tặng.
2. Ai có thẩm quyền cử hành Bí Tích Rửa Tội?
Giáo luật phân định rõ ràng về các thừa tác viên của bí tích này:
- Thừa tác viên thông thường: Trong hoàn cảnh bình thường, những người có thẩm quyền cử hành bí tích Rửa Tội là các Giám mục, Linh mục và Phó tế (x. Giáo luật, 861, §1). Các ngài là những người đã được thánh hiến để phục vụ cộng đoàn và cử hành các bí tích nhân danh Chúa Kitô.
- Thừa tác viên ngoại thường (trong trường hợp khẩn cấp): Đây là điểm mấu chốt thể hiện lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa. Khi một người (dù là trẻ em hay người lớn) ở trong tình trạng nguy tử, bất kỳ ai, ngay cả người chưa được rửa tội, cũng có thể cử hành bí tích này, miễn là họ có đủ các yếu tố cần thiết.
Điều này có nghĩa là một người cha, người mẹ, một y tá, một bác sĩ, hay bất kỳ ai có mặt tại đó đều có thể trở thành “kênh dẫn ơn thánh” của Chúa trong giây phút cấp bách.
3. Cách Cử Hành Bí Tích Rửa Tội Khẩn Cấp: Đơn Giản Mà Linh Thánh
Việc cử hành không đòi hỏi sự phức tạp, nhưng cần sự chính xác tuyệt đối ở những yếu tố cốt lõi. Chỉ cần ba điều kiện:
- Ý Ngay Lành (Intention): Người cử hành phải có ý muốn làm điều mà Giáo Hội làm khi rửa tội. Đơn giản là họ muốn giúp linh hồn này được cứu độ theo ý Chúa.
- Mô Thức Đúng (Form): Phải đọc chính xác lời của Chúa Ba Ngôi. Trong lúc đổ nước lên đầu đứa trẻ, người cử hành đọc lớn tiếng và rõ ràng:
“(Tên Thánh của trẻ), CHA RỬA CON, NHÂN DANH CHA, VÀ CON, VÀ THÁNH THẦN.”
- Chất Thể Đúng (Matter): Phải dùng nước lã (nước tự nhiên, có thể là nước máy, nước suối, nước đun sôi để nguội…). Đổ nước lên trán hoặc đầu của đứa trẻ. Hành động đổ nước và lời đọc phải diễn ra đồng thời.
VÍ DỤ MINH HỌA CỤ THỂ:
Chị An là một điều dưỡng viên tại khoa săn sóc đặc biệt nhi. Một đêm nọ, bé sơ sinh tên Phaolô, con của một gia đình Công giáo, đột ngột trở nặng. Tình trạng của bé xấu đi rất nhanh, và bác sĩ tiên lượng bé khó qua khỏi. Cha mẹ bé đang trên đường từ quê lên, không thể đến kịp.
Nhớ lại lời dạy trong giáo lý, với lòng trắc ẩn và đức tin, chị An quyết định phải hành động.
- Chuẩn bị: Chị lấy một cốc nước tinh khiết dùng trong y tế. Chị thầm nguyện trong lòng: “Lạy Chúa, xin thương xót bé Phaolô. Con muốn làm điều Giáo Hội dạy để cứu lấy linh hồn bé.” (Đây chính là Ý Ngay Lành).
- Cử hành: Chị đến bên lồng kính, nhẹ nhàng mở ra. Một tay chị đặt lên ngực bé, tay kia cầm cốc nước. Chị từ từ đổ một ít nước lên trán của bé Phaolô và đọc to, rõ ràng, dứt khoát:
“Phaolô, CHA RỬA CON, NHÂN DANH CHA, VÀ CON, VÀ THÁNH THẦN.”
Một cảm giác bình an lạ thường bao trùm lấy chị. Chị biết mình vừa làm một việc vô cùng cao đẹp. Vài giờ sau, khi cha mẹ bé đến nơi trong nước mắt, chị An đã nhẹ nhàng kể lại việc mình làm. Giữa nỗi đau mất con, họ đã tìm thấy một niềm an ủi lớn lao khi biết rằng con mình đã được trở thành con Chúa và đang ở trên Thiên Đàng.
4. Những tình huống đặc biệt cần lưu ý
- Khi Cha Mẹ (là người Công giáo) không đồng ý: Giáo luật điều 868, §2 quy định: “Con của cha mẹ Công giáo, và cả của những người không Công giáo nữa, ở trong tình trạng nguy tử, thì được rửa tội một cách hợp pháp, dù cha mẹ không bằng lòng.” Luật này đặt sự cứu rỗi vĩnh cửu của đứa trẻ lên trên hết. Mặc dù đây là một tình huống rất nhạy cảm, nhưng nó cho thấy sự ưu tiên tuyệt đối của Giáo Hội đối với ơn cứu độ của một linh hồn.
- Khi không rõ ý muốn của cha mẹ: Nếu không thể liên lạc được với cha mẹ, ta có thể giả định một cách hợp lý rằng họ mong muốn điều tốt đẹp nhất cho con mình, tức là sự sống đời đời. Đặc biệt nếu biết họ là người Kitô hữu, việc tiến hành rửa tội là điều nên làm.
- Trường hợp thai nhi bị phá hoặc sẩy thai: Đây là một hoàn cảnh vô cùng đau lòng và tế nhị. Giáo luật dạy rằng nếu thai nhi còn sống, dù chỉ là một khả năng mong manh, thì phải được rửa tội (x. Giáo luật 871). Trong trường hợp không chắc chắn em bé còn sống hay đã chết, nên cử hành bí tích Rửa Tội dưới dạng điều kiện. Công thức sẽ là:
“Nếu con còn sống, CHA RỬA CON, NHÂN DANH CHA, VÀ CON, VÀ THÁNH THẦN.” Hành động này thể hiện niềm hy vọng và phó thác trọn vẹn vào Lòng Thương Xót Chúa.
5. Bổn Phận Sau Khi Cử Hành
Khi đã cử hành phép rửa tội khẩn cấp, người thực hiện có một bổn phận quan trọng là ghi lại và báo cáo. Hãy ghi lại những thông tin cần thiết:
- Tên thánh và tên đời thường của em bé.
- Ngày, giờ và nơi sinh.
- Tên và địa chỉ của cha mẹ.
- Ngày, giờ cử hành bí tích Rửa Tội.
- Tên và thông tin liên lạc của người đã cử hành và người làm chứng (nếu có).
Sau đó, hãy nhanh chóng mang những thông tin này đến cho cha xứ của giáo xứ nơi cha mẹ em bé cư trú. Cha xứ sẽ ghi nhận việc rửa tội này vào sổ Rửa Tội của giáo xứ. Việc này rất quan trọng để xác nhận em bé đã chính thức là một thành viên của Giáo Hội Công giáo.
Lời Kết
Bí tích Rửa Tội trong lúc nguy tử là một trong những biểu hiện rạng ngời nhất của một Giáo Hội là Mẹ hiền. Nó cho thấy rằng ơn cứu độ của Thiên Chúa luôn rộng mở, vượt qua mọi rào cản về nghi thức, không gian và thời gian. Bất kỳ ai trong chúng ta cũng có thể trở thành khí cụ của Lòng Thương Xót Chúa để đưa một linh hồn bé bỏng về với Ngài. Đó là một đặc ân, một hành vi đức tin và một việc làm bác ái cao cả nhất mà chúng ta có thể thực hiện cho một mầm sống đang ở ngưỡng cửa vĩnh cửu.
Lm. Anmai, CSsR
