Mở Lòng Đón Nhận Những Lời “Khó Nghe” Của Chúa Giêsu
Anh chị em thân mến trong Đức Kitô,
Cuộc sống đức tin không phải lúc nào cũng êm ả, dễ dàng. Đôi khi, trong chính Lời Chúa, chúng ta gặp phải những lời nói dường như đầy mâu thuẫn, khó hiểu, thậm chí “khó nghe”. Những lời này không phải là sự tùy tiện của Ngôi Lời Nhập Thể, mà là những lời mầu nhiệm, thách thức lý trí và lòng tin của chúng ta. Đó là những lời mời gọi chúng ta vượt qua những giới hạn của cái nhìn trần thế để đi vào chiều sâu của chân lý thiêng liêng. Chúa Giêsu, Đấng thấu suốt mọi tâm hồn, biết rằng chỉ khi chúng ta sẵn sàng từ bỏ những định kiến và sự hiểu biết nông cạn, chúng ta mới có thể đón nhận được hồng ân vĩ đại nhất: sự sống vĩnh cửu.
1. “Ai ăn thịt Ta và uống máu Ta, thì ở lại trong Ta và Ta ở lại trong người ấy” (Ga 6,56)
Ý Nghĩa Bề Ngoài Và Sự Hiểu Lầm
Khi Chúa Giêsu công bố lời này tại hội đường Caphácnaum, phản ứng của đám đông thật mãnh liệt. Nhiều môn đệ, khi nghe những lời này, đã thốt lên: “Lời này chướng tai quá! Ai mà nghe nổi?” (Ga 6,60). Họ đã hiểu những lời của Ngài theo nghĩa đen, một cách hiểu ghê rợn và man rợ, như hành vi ăn thịt người. Điều này dẫn đến một sự ly khai đáng tiếc: “Từ lúc đó, nhiều môn đệ rút lui, không còn đi với Người nữa” (Ga 6,66). Ngay cả ngày nay, lời này vẫn thường bị những người không tin và các nhóm đối nghịch sử dụng để bôi nhọ và chế giễu đức tin của chúng ta. Họ không thể nào chấp nhận được một hành động thiêng liêng lại mang hình thức “ăn” và “uống” thể lý.
Ánh Sáng Của Đức Tin và Giao Ước Mới
Tuy nhiên, lời của Chúa Giêsu không thể được hiểu bằng lý trí trần thế. Ngài đã khẳng định: “Thần Khí mới làm cho sống, chứ xác thịt chẳng có ích gì. Lời Thầy nói với anh em là Thần Khí và là sự sống” (Ga 6,63). Chỉ nhờ ánh sáng của Chúa Thánh Thần, chúng ta mới có thể thấu hiểu ý nghĩa sâu xa của lời này. “Thịt Ta” và “máu Ta” không phải là xác thịt theo nghĩa sinh học, mà là biểu tượng của toàn bộ con người Đức Kitô: thân xác, sự sống, sự hy sinh và cuộc khổ nạn của Ngài. Máu, trong truyền thống Do Thái, tượng trưng cho sự sống. Máu của Chúa Giêsu, được đổ ra trên thập giá, là giá máu của Giao ước Mới, một Giao ước vĩnh cửu và hoàn hảo, thay thế cho Giao ước cũ đã được ký kết bằng máu chiên bò.
Trong Bí tích Thánh Thể, điều mà chúng ta đón nhận không chỉ là một biểu tượng trống rỗng, mà thực sự là chính Thân Thể và Máu Thánh của Chúa Giêsu. Với lời truyền phép của linh mục, bánh và rượu trở thành Mình và Máu Thánh Chúa Kitô. Việc “ăn thịt và uống máu” Ngài chính là chúng ta đón nhận toàn thể con người của Ngài vào trong cuộc đời mình, là tham dự một cách mầu nhiệm vào sự hy sinh cứu chuộc của Ngài. Khi chúng ta rước Mình và Máu Thánh Chúa, chúng ta được kết hợp một cách mật thiết với Ngài, được nuôi dưỡng bằng chính sự sống của Thiên Chúa. Ngài trở thành nguồn sống, sức mạnh và sự sống lại cho chúng ta. Tình yêu của Ngài trở nên mãnh liệt, hòa nhập vào máu thịt chúng ta, biến đổi chúng ta từ bên trong. Mỗi lần chúng ta rước lễ là một lần chúng ta tuyên xưng đức tin vào sự hiện diện thực sự của Chúa Kitô, và tham dự vào chính bàn tiệc Nước Trời, nơi chúng ta được nên một với Thiên Chúa.
2. “Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết” (Mt 8,22)
Một Lời Đáp Có Vẻ Vô Cảm?
Khi một môn đệ xin Chúa cho phép về “chôn cất cha” trước khi đi theo Ngài, lời đáp của Chúa Giêsu nghe có vẻ lạnh lùng, thậm chí là vô cảm. Theo truyền thống Do Thái giáo, việc chôn cất người cha là một bổn phận thiêng liêng và cao cả nhất. Việc từ chối hành động đó có thể bị coi là thiếu lòng hiếu thảo, thậm chí là tội lỗi. Điều này khiến nhiều người lầm tưởng rằng Chúa Giêsu coi thường những giá trị gia đình và lòng hiếu thảo.
Sự Khẩn Thiết Của Sứ Mạng Nước Trời
Thế nhưng, như lời sách Tin Mừng, “không có gì là bất khả thi đối với Thiên Chúa”. Lời Chúa Giêsu ở đây là một lời mời gọi vượt lên trên những giá trị trần thế để hướng tới những giá trị vĩnh cửu của Nước Trời. Phép ẩn dụ “kẻ chết chôn kẻ chết” rất sâu sắc. “Kẻ chết” thứ nhất là người cha đã qua đời về thể xác. “Kẻ chết” thứ hai là những người còn sống về mặt thể xác nhưng lại đang chết về mặt thiêng liêng, vì tội lỗi đã làm cho tâm hồn họ mù tối và xa cách Thiên Chúa (x. Ep 2,1; Cl 2,13). Những người “chết về mặt thiêng liêng” này vẫn có thể thực hiện những công việc trần thế, như chôn cất người chết.
Lời của Chúa Giêsu là một lời kêu gọi ưu tiên triệt để. Ngài muốn môn đệ hiểu rằng sứ mạng loan báo Tin Mừng, rao giảng sự sống vĩnh cửu, là một sứ mạng khẩn thiết và quan trọng hơn bất kỳ bổn phận trần thế nào. Ngài không chấp nhận một tình yêu nửa vời, một sự theo Ngài “bán thời gian”, vì vương quốc Thiên Chúa đòi hỏi sự dấn thân hoàn toàn và không chần chừ. Chúa Giêsu đang mời gọi người môn đệ hãy để cho những người chưa được ơn cứu độ lo toan những công việc của thế gian, còn anh ta, người đã được Chúa kêu gọi, phải tập trung toàn tâm toàn ý vào việc loan báo Tin Mừng sự sống.
3. “Anh em hãy nên hoàn thiện, như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện” (Mt 5,48)
Một Tiêu Chuẩn Bất Khả Thi?
Lời mời gọi này có thể khiến chúng ta cảm thấy chới với và tuyệt vọng. Chúng ta biết mình là những con người yếu đuối, tội lỗi và giới hạn, luôn bị chi phối bởi những đam mê và ham muốn. Sứ đồ Phaolô đã thốt lên trong sự đau khổ: “Tôi biết sự lành không ở trong tôi, nghĩa là trong xác thịt tôi, vì cái muốn thì ở trong tôi, nhưng cái làm thì không” (Rm 7,18). Tiêu chuẩn “hoàn thiện như Thiên Chúa” dường như là một gánh nặng quá sức, một lý tưởng không thể nào với tới được. Điều này có thể dẫn đến sự thất vọng và mặc cảm tội lỗi triền miên.
Hoàn Thiện Trong Tình Yêu
Tuy nhiên, lời Chúa Giêsu không phải là một lời buộc tội, mà là một lời mời gọi vĩ đại đến sự biến đổi. “Hoàn thiện” ở đây không phải là sự hoàn hảo về hành vi theo nghĩa con người, mà là sự hoàn hảo trong Tình Yêu. Thiên Chúa là Đấng Hoàn Hảo vì Ngài là Tình Yêu trọn vẹn và không giới hạn. Ngài yêu thương tất cả mọi người, kể cả kẻ thù của Ngài. “Vì Người cho mặt trời của Người mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính” (Mt 5,45).
Vì thế, lời mời gọi “nên hoàn thiện” của Chúa Giêsu là lời mời gọi chúng ta sống một tình yêu không biên giới. Đó là một tình yêu vượt lên trên những sự tính toán, phân biệt đối xử, yêu thương ngay cả những người làm hại mình, tha thứ cho những người đã xúc phạm mình, và làm ơn cho những người đã thù ghét mình. Chúng ta được mời gọi sống theo chính gương của Đức Kitô, Đấng đã yêu thương và tha thứ cho cả những người đóng đinh Ngài.
Sự hoàn thiện này không thể đạt được bằng sức riêng của chúng ta. Nó là một ân sủng mà Thiên Chúa ban tặng. Khi chúng ta tin nhận Chúa Giêsu và được tái sinh qua Bí tích Rửa Tội, chúng ta được mặc lấy chính sự công chính và thánh thiện của Ngài. Chúng ta được mời gọi cộng tác với ân sủng đó mỗi ngày, qua việc cầu nguyện, lãnh nhận các Bí tích và sống theo Lời Chúa. Khi chúng ta cố gắng sống tình yêu hoàn hảo của Ngài, Thiên Chúa sẽ thấy nơi chúng ta sự hoàn hảo của chính Con Một Ngài. Sự hoàn thiện đó không phải là một đích đến mà chúng ta tự sức đạt được, mà là một hành trình dài của sự biến đổi, nơi chúng ta mỗi ngày được nên giống Chúa hơn.
4. “Thầy đến không phải để đem bình an, nhưng để đem gươm” (Mt 10,34)
Mâu Thuẫn Giữa Lời Và Danh Hiệu
“Bình an” là một trong những từ khóa quan trọng nhất trong Kinh Thánh. Chúa Giêsu được tiên tri Ê-sai gọi là “Hoàng Tử Hòa Bình” (Is 9,5), và lời chào của các thiên thần trong đêm giáng sinh là: “Vinh danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho người thiện tâm” (Lc 2,14). Thế nhưng, chính Chúa lại phán: “Thầy đến không phải để đem bình an, nhưng để đem gươm”. Điều này dường như là một mâu thuẫn lớn, khiến người nghe hoang mang. Liệu Chúa có đang khuyến khích bạo lực?
Gươm Của Sự Phân Định và Lựa Chọn
Để hiểu được ý nghĩa sâu xa của lời này, chúng ta cần phải phân biệt giữa hai loại “bình an”. Bình an trần thế là sự yên ổn về mặt chính trị và xã hội, không có chiến tranh. Người Do Thái lúc bấy giờ đang mong chờ Đấng Mêsia sẽ mang lại loại bình an này. Bình an của Đức Kitô là sự bình an nội tâm, sự hòa giải với Thiên Chúa, một sự bình an mà thế gian không thể ban tặng và cũng không thể lấy đi (x. Ga 14,27).
“Thanh gươm” mà Chúa Giêsu nói đến không phải là vũ khí bạo lực. Từ ngữ Hy Lạp “machaira” ở đây thường được dùng để chỉ một con dao lớn, sắc bén, có khả năng phân chia. “Thanh gươm” này chính là Lời Chúa, có sức mạnh “sắc hơn gươm hai lưỡi”, có khả năng “thấu tận cả hồn lẫn vía, cả khớp xương lẫn tuỷ tuỷ” và “phân định tư tưởng cũng như ý hướng của lòng người” (Dt 4,12).
Lời Chúa sẽ tạo ra một sự phân rẽ, một sự lựa chọn dứt khoát. Người nghe sẽ phải chọn lựa: hoặc tin vào Ngài, hoặc từ chối Ngài. Sự lựa chọn này sẽ dẫn đến một cuộc chiến đấu thiêng liêng ngay trong tâm hồn mỗi người và trong từng gia đình. “Thanh gươm” này có thể chia rẽ những mối quan hệ gần gũi nhất, khi một người tin Chúa, trong khi người thân lại không tin, dẫn đến sự đối nghịch và xa cách. “Thầy đến để gây chia rẽ giữa con trai với cha, con gái với mẹ, nàng dâu với mẹ chồng” (Mt 10,35).
Những lời này không phải là một lời đe dọa, mà là một lời cảnh báo về cái giá phải trả khi bước theo Chúa. Theo Ngài là chọn lựa sự sống đời đời, nhưng cũng có thể là chấp nhận sự chia rẽ và bách hại từ thế gian. Tuy nhiên, trong cuộc chiến đấu đó, chúng ta sẽ được ban cho “bình an của Thầy”, một sự bình an vững chãi mà không một quyền lực trần thế nào có thể phá vỡ.
Kết Luận: Lời Mầu Nhiệm và Sức Mạnh Biến Đổi Vô Biên
Anh chị em thân mến,
Những lời “khó nghe” của Chúa Giêsu không phải là lời nói ngẫu nhiên, mà là những lời mầu nhiệm, mời gọi chúng ta đào sâu vào đức tin. Chúng đòi hỏi chúng ta phải vượt qua những định kiến, những cách hiểu nông cạn và những nỗi sợ hãi của thế gian. Chúng là lời mời gọi đến sự dấn thân toàn vẹn, sự hoàn thiện trong tình yêu và sự lựa chọn dứt khoát cho sự sống vĩnh cửu.
Khi đọc Lời Chúa, xin chúng ta luôn biết cầu nguyện với Chúa Thánh Thần, xin Ngài soi sáng tâm hồn, để chúng ta có thể hiểu được ý nghĩa sâu xa của Lời Ngài. Xin cho mỗi chúng ta, khi đối diện với những lời “khó nghe”, không lùi bước, nhưng tin tưởng rằng Lời Chúa là nguồn sống, nguồn chân lý, và là ngọn đèn soi bước chúng ta trên con đường đức tin cho đến ngày được gặp mặt Chúa trong vinh quang Nước Trời. Lm. Anmai, CSsR
