MỞ RỘNG YÊU THƯƠNG
An ngồi lặng lẽ trong căn phòng nhỏ, ánh đèn vàng yếu ớt chiếu lên khuôn mặt cô – một khuôn mặt từng rạng rỡ nhưng giờ đây hằn sâu những vết nhăn của đau khổ và mệt mỏi. Trước mặt cô là cuốn Kinh Thánh cũ, bìa da sờn rách, được mẹ cô để lại trước khi qua đời. An không mở nó ra, chỉ đặt tay lên bìa, như thể đang cố tìm kiếm chút hơi ấm từ những ngày xưa cũ. Nhưng trong lòng cô, mọi thứ đã nguội lạnh từ lâu.
Cách đây ba năm, cuộc sống của An bị đảo lộn hoàn toàn. Chồng cô, Minh, một người đàn ông hiền lành và tận tụy, qua đời trong một vụ tai nạn xe tải khi đang chở hàng về nhà. Cái chết đột ngột của anh để lại An cùng đứa con trai năm tuổi, Nam, trong cảnh cô đơn và nợ nần. Không lâu sau, cô phát hiện Minh từng vay một khoản tiền lớn từ ông Tâm – một người cho vay nặng lãi khét tiếng ở thị trấn – để mua xe tải, với hy vọng đổi đời cho gia đình. Giờ đây, ông Tâm đến đòi nợ mỗi tuần, không ngần ngại đe dọa nếu An không trả đủ.
An cố gắng làm việc để nuôi Nam và trả nợ. Cô nhận may vá tại nhà, thức khuya dậy sớm, nhưng tiền kiếm được chẳng bao giờ đủ. Ông Tâm ngày càng hung hãn, từng đập vỡ cửa kính nhà cô để cảnh cáo. Nam, dù còn nhỏ, cũng bắt đầu sợ hãi, thường nép vào góc nhà mỗi khi nghe tiếng gõ cửa. An nhìn con mà lòng quặn thắt, nhưng cô không biết phải làm gì hơn ngoài việc câm lặng chịu đựng.
Trong những ngày tháng ấy, An dần khép chặt trái tim mình. Cô không còn đến nhà thờ như trước, không còn cầu nguyện, không còn tin vào tình yêu hay lòng tốt. Với cô, thế giới chỉ toàn bóng tối – bóng tối của mất mát, của sự bất công, của những con người như ông Tâm. Cô từng nghe mẹ nói: “Hãy mở rộng yêu thương, con à, vì đó là cách ánh sáng của Chúa chiếu rọi vào đời.” Nhưng giờ đây, câu nói ấy chỉ như một ký ức xa xôi, không còn sức mạnh để lay động cô.
Một buổi chiều mưa, khi An đang ngồi may vá thì Nam chạy vào, tay cầm một mẩu giấy nhàu nhĩ:
- “Mẹ ơi, con nhặt được cái này ngoài sân. Có chữ gì đây?”
An cầm lấy, đọc dòng chữ nguệch ngoạc: “Trả nợ ngay, nếu không cả nhà mày sẽ không yên!” Cô run rẩy, nhận ra đó là lời đe dọa của ông Tâm. Nước mắt trào ra, lần đầu tiên sau nhiều tháng, cô không kìm được mà bật khóc trước mặt con. Nam ôm lấy mẹ, giọng non nớt: - “Mẹ đừng khóc. Con sẽ lớn nhanh để bảo vệ mẹ!”
Lời nói của Nam như mũi dao đâm vào tim An. Cô ôm chặt con, lòng đau đớn nhưng cũng bừng lên một tia sáng nhỏ: cô không thể tiếp tục sống thế này. Cô phải làm gì đó, không chỉ cho mình, mà cho Nam – để cậu bé không lớn lên trong sợ hãi và bóng tối.
Sáng hôm sau, An quyết định đến nhà thờ – nơi cô từng tìm thấy bình yên nhưng đã rời xa từ lâu. Cô mặc chiếc áo dài cũ, dắt Nam bước qua cánh cổng gỗ đã bạc màu. Nhà thờ nhỏ nằm giữa thị trấn, với những hàng ghế gỗ đơn sơ và cây thánh giá treo trên tường. Cha Tuấn – linh mục của giáo xứ – đang quét sân, ngẩng lên nhìn An với nụ cười hiền:
- “An, lâu lắm không thấy con. Cha mừng vì con quay lại.”
An cúi đầu, giọng ngập ngừng: - “Con không biết mình còn xứng đáng đến đây không, thưa cha. Con đã mất niềm tin từ lâu rồi…”
Cha Tuấn đặt cây chổi xuống, nhìn cô với ánh mắt ấm áp: - “Con à, Chúa không bao giờ rời bỏ ai cả. Ngài vẫn ở đây, chờ con mở lòng. Có chuyện gì khó khăn, cứ nói với cha.”
An kể hết – về cái chết của Minh, món nợ của ông Tâm, sự tuyệt vọng của cô. Cha Tuấn lắng nghe, không cắt lời, chỉ gật đầu nhẹ. Khi cô nói xong, ông đặt tay lên vai cô:
- “An, con không cô đơn đâu. Giáo xứ này là gia đình của con. Hãy để cha và mọi người giúp con. Nhưng quan trọng hơn, con phải mở lòng ra – không chỉ với Chúa, mà với chính mình và những người xung quanh. Tình yêu thương là cách duy nhất để ánh sáng trở lại.”
Lời của cha Tuấn khiến An trầm ngâm. Cô không chắc mình còn đủ sức để yêu thương, nhưng ánh mắt dịu dàng của ông và tiếng cười trong trẻo của Nam bên cạnh khiến cô muốn thử. Cha Tuấn hứa sẽ nói chuyện với ông Tâm, dù ông biết điều đó không dễ. Ông cũng khuyên An tham gia nhóm may vá của giáo xứ – nơi các chị em cùng làm việc, bán sản phẩm để giúp đỡ những người khó khăn.
Chiều hôm đó, An mang kim chỉ đến nhà thờ. Nhóm may vá gồm bảy người phụ nữ, từ cô gái trẻ mới lập gia đình đến bà cụ đã ngoài bảy mươi. Chị Hoa – người đứng đầu nhóm – đón An với nụ cười rạng rỡ:
- “Chị nghe cha Tuấn kể rồi. Em cứ yên tâm, ở đây không ai phán xét ai cả. Cùng làm, cùng sống, thế thôi.”
An bắt đầu công việc, tay thoăn thoắt may những chiếc áo dài. Lần đầu tiên sau nhiều tháng, cô cảm thấy nhẹ nhõm. Tiếng trò chuyện rôm rả của các chị em, tiếng cười của Nam khi chơi với mấy đứa trẻ khác, tất cả như một luồng gió mát thổi qua trái tim khô cằn của cô. Đêm đó, cô mở cuốn Kinh Thánh ra, đọc dòng chữ trong thư Cô-rinh-tô: “Tình yêu thương thì nhẫn nhục, hiền hậu, không ghen tương, không vênh vang…” (1 Cô-rinh-tô 13:4). Cô nhắm mắt, thì thầm:
- “Chúa ơi, nếu Ngài còn nghe con, xin giúp con mở lòng ra…”
Vài ngày sau, cha Tuấn đến gặp ông Tâm. Ông Tâm sống trong một căn nhà lớn giữa thị trấn, xung quanh đầy những người làm công. Khi nghe cha Tuấn nói về hoàn cảnh của An, ông ta cười khẩy:
- “Cha đừng xen vào chuyện tiền bạc. Thằng Minh vay tiền của tôi, giờ vợ nó phải trả. Đó là luật!”
Cha Tuấn điềm tĩnh: - “Tôi không xin ông xóa nợ, nhưng hãy cho An thời gian. Cô ấy đang cố gắng làm việc. Đánh đập hay đe dọa không giải quyết được gì, chỉ làm khổ thêm một đứa trẻ vô tội.”
Ông Tâm nhếch môi, không trả lời ngay. Nhưng ánh mắt của cha Tuấn – vừa kiên định vừa đầy lòng trắc ẩn – khiến ông ta im lặng một lúc lâu. Cuối cùng, ông ta gật đầu:
- “Được, tôi cho cô ta ba tháng. Nhưng nếu không trả đủ, đừng trách tôi!”
Cha Tuấn quay về, kể lại cho An. Cô thở phào, nhưng biết rằng ba tháng không phải là thời gian dài. Cô lao vào làm việc, vừa may vá cho nhóm, vừa nhận thêm đơn hàng từ các cửa tiệm trong thị trấn. Nhưng số tiền kiếm được vẫn chỉ như muối bỏ biển so với món nợ. An bắt đầu cảm thấy áp lực quay lại, nhưng lần này, cô không để mình chìm vào tuyệt vọng. Cô cầu nguyện mỗi tối, xin Chúa cho cô sức mạnh và sự sáng suốt.
Ba tuần trôi qua, An nhận ra rằng chỉ làm việc một mình không thể trả hết nợ trong thời gian ngắn. Một buổi tối, khi nhóm may vá đang nghỉ ngơi, cô chia sẻ ý tưởng với chị Hoa:
- “Chị ơi, em nghĩ chúng ta có thể mở rộng việc làm. Nếu tổ chức một phiên chợ từ thiện, bán sản phẩm của nhóm, vừa kiếm tiền trả nợ cho em, vừa giúp những người khác trong thị trấn, chị thấy sao?”
Chị Hoa ngẫm nghĩ, rồi gật đầu: - “Ý hay đấy, nhưng cần nhiều người giúp. Để chị bàn với cha Tuấn.”
Cha Tuấn nhiệt tình ủng hộ. Ông gọi cả giáo xứ cùng tham gia, từ việc chuẩn bị hàng hóa đến quảng bá phiên chợ. An cùng các chị em trong nhóm làm việc ngày đêm, may áo dài, túi vải, khăn tay. Nam cũng góp sức, chạy quanh sân nhà thờ phát tờ rơi do cha Tuấn in. Nhiều người trong thị trấn ban đầu nghi ngờ:
- “Chợ từ thiện gì nổi khi ai cũng khó khăn?”
Nhưng An không nản. Cô tin rằng nếu mở lòng ra, sẽ có người đáp lại.
Ngày phiên chợ diễn ra, trời trong xanh, gió mát lành. Sân nhà thờ được bày kín các gian hàng nhỏ. Không chỉ nhóm may vá, mà cả những người khác trong giáo xứ mang đến rau củ, bánh trái tự làm để bán. An đứng ở gian hàng áo dài, mỉm cười mời chào khách. Điều bất ngờ là không chỉ người trong thị trấn đến mua, mà cả những người từ các làng lân cận cũng ghé qua, nghe tiếng về một phiên chợ “vì tình thương.”
Đến cuối ngày, nhóm thu được một khoản tiền lớn hơn dự kiến. Sau khi trừ chi phí, An trả được một phần nợ cho ông Tâm, còn số tiền dư được dùng để sửa mái nhà cho bà Lành – một người góa bụa trong thị trấn bị dột nát sau cơn bão. Khi bà Lành ôm lấy An, nước mắt lăn dài cảm ơn, cô cảm nhận được một niềm vui lạ lùng – niềm vui không đến từ việc giữ tiền cho riêng mình, mà từ việc chia sẻ.
Đêm đó, An quỳ trước bàn thờ nhỏ trong nhà, thì thầm:
- “Chúa ơi, con bắt đầu hiểu lời mẹ rồi. Khi con mở lòng, ánh sáng của Ngài thật sự đến.”
Phiên chợ từ thiện không chỉ là một sự kiện, mà trở thành khởi đầu cho một thay đổi lớn. Dân thị trấn bắt đầu nhìn An khác đi – không còn là người phụ nữ yếu đuối đáng thương, mà là một người mạnh mẽ, biết lan tỏa yêu thương.
Nhưng hạnh phúc không kéo dài mãi. Khi ông Tâm nghe tin An kiếm được tiền từ phiên chợ, ông ta thay đổi thái độ. Một buổi sáng, ông đến nhà cô, giọng lạnh lùng:
- “Cô tưởng kiếm được ít tiền là xong sao? Tôi tăng lãi suất lên gấp đôi. Một tháng nữa, không trả hết, tôi sẽ lấy nhà cô!”
An sững sờ. Cô đã trả được gần nửa món nợ, nhưng với lãi suất mới, cô không thể xoay sở kịp. Ông Tâm cười nham hiểm:
- “Đừng trách tôi. Đời này, không có tiền thì đừng mong sống yên.”
An run rẩy, nhưng không khóc. Cô chạy đến nhà thờ, kể cho cha Tuấn và chị Hoa. Cha Tuấn cau mày:
- “Ông Tâm quá đáng thật. Nhưng chúng ta không bỏ cuộc. Hãy tin vào Chúa, Ngài sẽ mở đường.”
Chị Hoa nắm tay An: - “Em đừng sợ. Chị em mình sẽ cùng nghĩ cách.”
Nhóm may vá họp lại, quyết định tổ chức thêm một phiên chợ lớn hơn. Nhưng lần này, họ không chỉ bán hàng – họ kêu gọi cả thị trấn cùng cầu nguyện cho An. Cha Tuấn tổ chức một buổi cầu nguyện đặc biệt tại nhà thờ, mời mọi người đến. Hàng chục người tham gia, từ trẻ nhỏ đến người già, cùng quỳ xuống, xin Chúa soi sáng. An đứng giữa mọi người, nước mắt lăn dài, không phải vì sợ, mà vì xúc động khi thấy mình không còn cô đơn.
Đêm đó, An mơ thấy mẹ. Bà đứng bên bờ sông, mỉm cười:
- “Hãy mở rộng yêu thương, con à. Đừng dừng lại.”
Tỉnh dậy, An cảm thấy một sức mạnh lạ lùng. Cô quyết định không chỉ dựa vào phiên chợ, mà sẽ đối mặt trực tiếp với ông Tâm – không phải để cầu xin, mà để cho ông thấy tình yêu thương có thể thay đổi mọi thứ.
Sáng hôm sau, An đến nhà ông Tâm, không mang tiền, chỉ mang cuốn Kinh Thánh cũ của mẹ. Ông Tâm ngạc nhiên, cười khẩy:
- “Cô đến nộp nhà à?”
An lắc đầu, giọng bình tĩnh: - “Không, tôi đến để nói chuyện. Ông có thể lấy nhà tôi, nhưng tôi muốn ông nghe tôi trước.”
Cô kể về hành trình của mình – về nỗi đau mất chồng, sự sợ hãi của Nam, và cách cô tìm lại ánh sáng qua tình yêu thương của Chúa và mọi người. Cô không trách ông Tâm, chỉ nói:
- “Tôi không biết ông từng trải qua gì để trở nên như vậy. Nhưng tôi tin, trong ông vẫn còn điều gì đó tốt đẹp. Tiền bạc không phải tất cả. Tôi tha thứ cho những gì ông làm với tôi, vì tôi học được rằng yêu thương lớn hơn thù hận.”
Lời nói của An khiến ông Tâm im lặng. Ông nhìn cô, ánh mắt thoáng bối rối. Sau một lúc, ông hạ giọng:
- “Cô nói đúng… Tôi từng có một thằng con trai. Nó bỏ nhà đi vì tôi quá khắc nghiệt. Tôi chạy theo tiền để quên nó, nhưng chẳng ngày nào tôi yên.”
An nhẹ nhàng đặt cuốn Kinh Thánh lên bàn:
- “Ông có thể tìm lại con trai mình. Tôi không có tiền trả hết ngay, nhưng nếu ông cho tôi thời gian, tôi sẽ trả bằng công sức của mình. Còn nếu ông muốn lấy nhà, tôi chấp nhận. Nhưng tôi hy vọng ông tìm lại ánh sáng cho chính mình.”
Ông Tâm cầm cuốn Kinh Thánh, tay run run. Ông không nói gì thêm, chỉ gật đầu. Hai ngày sau, ông đến nhà An, nói ngắn gọn:
- “Tôi xóa nợ cho cô. Đừng hỏi tại sao. Coi như tôi trả ơn lời cô nói.”
Hóa ra, sau cuộc gặp, ông Tâm đã liên lạc với con trai mình. Cậu ấy đồng ý quay về, và ông bắt đầu thay đổi. Tin tức lan khắp thị trấn, khiến mọi người ngỡ ngàng. An không chỉ giữ được nhà, mà còn giúp ông Tâm tìm lại gia đình – một phép màu mà cô không ngờ tới.
Hai năm sau, thị trấn hoàn toàn đổi khác. Nhóm may vá của An trở thành một tổ chức từ thiện lớn, giúp đỡ hàng chục gia đình khó khăn. Họ xây một ngôi nhà nhỏ cho trẻ mồ côi, nơi Nam thường đến chơi và giúp đỡ. An đứng trước nhà thờ, nhìn Nam chạy nhảy với lũ trẻ, lòng tràn đầy bình an.
Ông Tâm giờ là thành viên tích cực của giáo xứ, thường xuyên đóng góp cho các hoạt động từ thiện. Ông kể với mọi người rằng chính An đã giúp ông thấy ánh sáng – không phải ánh sáng từ tiền bạc, mà từ tình yêu và lòng tha thứ.
Một buổi tối, An quỳ trước bàn thờ, mở Kinh Thánh ra, đọc lại lời mẹ từng dạy: “Hãy mở rộng yêu thương, để ánh sáng của Chúa chiếu rọi vào thế giới.” Cô mỉm cười, thì thầm:
- “Cảm ơn Ngài đã dạy con điều đó. Con sẽ không ngừng lan tỏa yêu thương, để ánh sáng của Ngài mãi sáng trong đời con và mọi người.”
Câu chuyện khép lại với hình ảnh nhà thờ nhỏ sáng rực trong đêm, như một ngọn hải đăng giữa thị trấn, nơi tình yêu thương đã chiến thắng bóng tối.
Lm. Anmai, CSsR
