Mũ đỏ Đức Cha đội trên chóp đầu có ý nghĩa gì?
Mũ sọ (tiếng Ý gọi là zucchetto có nghĩa là trái bí nhỏ; tiếng La-tinh gọi là pileolus) là mũ nhỏ đội trên chóp đầu của hàng giáo phẩm Công giáo và Anh giáo cũng như Giáo phái Lutheran. Thoạt đầu mũ này được dùng vì một nhu cầu thực tế là giữ ấm lõm tóc cạo tròn trên đỉnh đầu của giáo sĩ (…) và rồi lưu truyền cho tới ngày nay như một phần của phẩm phục. Mũ này được may kết lại từ tám mảnh vải có dạng hình tam giác, ở chóp có cuống nhỏ ngắn. Có lẽ tên tiếng Ý đặt ra do mũ giống nửa trái bí, hoặc là vì dùng để chụp lên “trái bí” lớn hơn (ý ám chỉ đầu). Chiếc mũ sọ này có hình dáng giống mũ Kippah của người Do thái, tuy nhiên mũ zucchetto không hề mang ý nghĩa gì giống như mũ kippah.
Tất cả các phẩm trật có chức thánh trong Công giáo đều được đội mũ sọ. Cũng như hầu hết phẩm phục trong Giáo hội, mầu của chiếc mũ sọ nói lên phẩm trật của vị đội nó: Mũ sọ của Đức Giáo Hoàng mầu trắng (nhưng Đức GH tuỳ ý có thể dùng bất cứ mầu nào trong 5 mầu của áo lễ); các hồng y thì mầu đỏ thắm hoặc đỏ tươi; của giám mục, đan viện phụ và giám hạt mầu đỏ tía. Linh mục và phó tế đội mũ sọ mầu đen mặc dù thực tế thì linh mục rất ít khi dùng tới mũ sọ ngoài các đan viện phụ, và còn hiếm thấy hơn nữa đối với các phó tế. Xưa kia đội mũ sọ đen có cuống đỏ và viền chỉ đỏ là chỉ dấu cho chức đệ nhất lục sự toà thánh hoặc kinh sĩ, ngày nay không còn được phép đội nữa. Mũ sọ trắng cũng được các giám hạt dòng Thánh Norbert đội (dòng này còn có tên gọi là dòng Kinh Sĩ Trắng). Lại còn có mũ chóp nâu và mũ chóp mầu đen cũng gần giống như mũ sọ đôi khi thấy các tu sĩ dòng Phan-xi-cô, đan sĩ Biển Đức hoặc đan sĩ Xi-tô “nhặt phép” đội, nhưng thường thì xem như một chiếc mũ chụp đầu cho ấm mà thôi, không mang ý nghĩa như một phần của lễ phục.
Mọi thành viên giáo sĩ giữ phẩm trật giám mục (muốn nói tất cả các đấng trong nhiệm chức giám mục, cho dù là đức giáo hoàng, các hồng y, giám mục ‘hiệu toà’, giám mục giáo phận) đều đội mũ sọ trong Thánh Lễ, chỉ lấy xuống khi bắt đầu đọc kinh Tiền Tụng (…) và đội lại sau khi kết thúc phần Chịu Lễ. Cạnh bàn thánh tại một số nhà thờ có đặt một trụ nhỏ để chụp mũ sọ lên khi không đội, trụ nhỏ này thường làm bằng đồng hoặc bằng gỗ, có tên gọi là funguellino (có nghĩa là cây nấm vì khi chụp mũ lên trông giống hình cây nấm). Không ai ngoài các đấng bậc nói trên được phép đội mũ sọ trong Thánh Lễ. Ngoài ra, khi có đội lễ mão giám mục bên ngoài thì mũ sọ được che khuất nên không phải lấy xuống khi bắt đầu kinh Tiền Tụng như đã nói trên.
Đức cố Giáo Hoàng Gioan Phaolô II thường hay tặng khách triều kiến ngài chiếc mũ sọ ngài đang dùng làm kỷ niệm nếu người khách biếu ngài một chiếc mũ sọ mới làm quà. Đức Giáo Hoàng Bê-nê-đíc-tô XVI tiếp tục noi theo truyền thống này. Khi biết sẽ được Đức Giáo Hoàng tiếp kiến, người được tiếp kiến nên ngõ ý trước với vị thư ký của ngài và xác nhận đã sẵn sàng có một mũ sọ mới đúng với kích thước. Trên thực tế, đức giáo hoàng không trao mũ sọ của ngài cho người yêu cầu, nhưng sau khi biếu ngài mũ sọ mới một lúc ngài mới trao cho mũ sọ đang dùng của ngài để làm kỷ niệm.
Một số các giám mục Anh giáo cũng đội mũ sọ, và sử dụng nó cũng giống như các giám mục của Giáo Hội Công Giáo La-mã.
KINH TIỀN TỤNG – PREFACE
Chúa ở cùng anh chị em. Đ. Và ở cùng cha.
Hãy nâng tâm hồn lên. Đ. Chúng con đang hướng về Chúa.
Hãy tạ ơn Chúa là Thiên Chúa chúng ta. Đ. Thật là chính đáng.
Lạy Chúa là Cha chí thánh,…
……………………………………….
Priest: Dominus vobiscum People: Et cum spiritu tuo
Priest: Sursum corda People: Habemus ad Dominum
Priest: Gratias agamus Domino Deo nostro People: Dignum et iustum est …
—————————————————————————————————————————–
Priest: The Lord be with you. People: And with your spirit.
Priest: Lift up your hearts. People: We lift them up to the Lord.
Priest: Let us give thanks to the Lord, our God. People: It is right and just.
*Mũ Biretta: Mũ giáo sĩ trước kia, nay không sử dụng: mũ cứng, hình vuông, phía trên chia ba hoặc bốn múi, có khi trên đỉnh có chòm cầu mềm (Linh muc: Mầu đen – Giám mục: Mầu tím – Hồng Y: Mầu đỏ) thường đội khi trên đường tiến vào thánh đường để cử hành nghi lễ và khi đi ra khỏi nơi cử hành… st
