Nên thánh trong đời sống thường ngày – Hành trình của tình yêu và ơn thánh

Nên thánh trong đời sống thường ngày – Hành trình của tình yêu và ơn thánh

Mở đầu

Sự thánh thiện thường được hiểu như một lý tưởng cao cả, dành riêng cho các bậc thánh nhân sống đời khổ tu hay hy sinh anh hùng. Tuy nhiên, Giáo Hội Công giáo khẳng định rằng sự thánh thiện không phải là điều gì xa vời, mà là lời mời gọi phổ quát dành cho mọi Kitô hữu, được thực hiện qua những hành động nhỏ bé trong đời sống thường ngày. Công đồng Vatican II, trong Hiến chế Lumen Gentium, nhấn mạnh: “Tất cả các Kitô hữu, trong bất kỳ bậc sống hay hoàn cảnh nào, đều được mời gọi tiến tới sự trọn lành của đức ái” (LG 40). Bài luận này sẽ khám phá ý nghĩa của việc nên thánh trong đời sống thường ngày, qua các khía cạnh cụ thể như gia đình, công việc và giáo xứ, đồng thời làm rõ rằng sự thánh thiện không đòi hỏi sự hoàn hảo tuyệt đối, mà là một hành trình không ngừng tiến về phía Chúa với lòng khiêm nhường và tình yêu.

I. Sự thánh thiện: Một lời mời gọi gần gũi và khả thi

Sự thánh thiện, theo quan điểm Công giáo, là sự kết hiệp trọn vẹn với Thiên Chúa, sống theo thánh ý Ngài và phản chiếu tình yêu của Ngài trong đời sống. Chúa Giêsu đã dạy: “Hãy nên hoàn thiện, như Cha trên trời là Đấng hoàn thiện” (Mt 5:48). Lời mời gọi này không phải là một đòi hỏi siêu phàm, mà là một lời kêu gọi sống trọn vẹn ơn gọi làm con cái Thiên Chúa ngay giữa đời thường. Đức Thánh Cha Phanxicô, trong Tông huấn Gaudete et Exsultate (2018), nhấn mạnh: “Sự thánh thiện không phải là những việc lớn lao, mà là làm tốt những việc nhỏ bé với tình yêu lớn lao” (GE 16).

Quan niệm này phá vỡ định kiến rằng sự thánh thiện chỉ dành cho những người sống đời tu trì hay thực hiện những kỳ công phi thường. Thay vào đó, Giáo Hội khẳng định rằng mỗi người đều có thể nên thánh trong chính hoàn cảnh sống của mình: người cha mẹ trong gia đình, người lao động trong công việc, hay tín hữu trong giáo xứ. Sự thánh thiện không đòi hỏi sự vắng mặt của tội lỗi – vì con người vốn yếu đuối – mà là lòng khao khát hoán cải, biết đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã, và không ngừng tiến về phía Chúa qua những hành động cụ thể của tình yêu và đức tin.

II. Nên thánh trong gia đình: Kiên nhẫn, yêu thương và hy sinh

Gia đình là “Hội Thánh tại gia” (domestic Church), nơi sự thánh thiện được thực hành qua những tương quan gần gũi nhất. Một người cha kiên nhẫn lắng nghe con cái, dù chúng nghịch ngợm hay bướng bỉnh, đang sống tinh thần của Chúa Giêsu, Đấng “đã đến không để được phục vụ, nhưng để phục vụ” (Mc 10:45). Một người mẹ hy sinh giấc ngủ để chăm sóc con ốm, hay một người con biết vâng lời cha mẹ dù trái ý mình, đều là những biểu hiện của sự thánh thiện.

Thánh Phaolô khuyên: “Hãy yêu thương nhau như anh em, hãy tôn kính nhau, hãy nhiệt thành, đừng lười biếng” (Rm 12:10-11). Trong gia đình, yêu thương không chỉ là cảm xúc, mà là hành động cụ thể: tha thứ khi bị tổn thương, hy sinh thời gian để lắng nghe, hay nhẫn nại khi đối diện với những bất đồng. Chẳng hạn, khi một người chồng từ bỏ sở thích cá nhân để giúp vợ làm việc nhà, anh ta đang bước đi trên con đường thánh thiện qua sự từ bỏ vì tình yêu. Đức Mẹ Maria và Thánh Giuse là mẫu gương tuyệt vời: họ đã sống đời thường trong nghèo khó tại Nazarét, nhưng với lòng tin và sự vâng phục tuyệt đối, biến gia đình nhỏ ấy thành nơi thánh thiêng.

Sự thánh thiện trong gia đình không đòi hỏi sự hoàn hảo, mà là lòng khiêm nhường để nhận ra lỗi lầm và xin lỗi, cùng với nỗ lực mỗi ngày để trở nên giống Chúa hơn. Mỗi nụ cười dành cho con cái, mỗi lời cầu nguyện chung trong gia đình, là những viên gạch xây dựng sự thánh thiện.

III. Nên thánh trong công việc: Trung thực, trách nhiệm và tận tâm

Công việc là nơi con người thực thi ơn gọi sáng tạo của Thiên Chúa, vì “con người được dựng nên để làm việc, như chim được tạo ra để bay” (Thánh Gioan Phaolô II, Laborem Exercens, 1981). Nên thánh trong công việc không phải là làm những điều phi thường, mà là sống trung thực, trách nhiệm và tận tâm trong những bổn phận thường ngày. Một nhân viên làm việc chăm chỉ không vì danh lợi, mà vì muốn phục vụ tha nhân qua công việc của mình, đang phản chiếu hình ảnh của Chúa Giêsu, Đấng lao động như một thợ mộc ở Nazarét.

Thánh Phaolô khuyên: “Bất cứ làm việc gì, hãy làm tận tâm như làm cho Chúa, chứ không phải cho người đời” (Cl 3:23). Trung thực trong giao dịch, không gian dối dù có cơ hội, là cách sống sự thánh thiện giữa những cám dỗ của thế gian. Một người lao động tận tâm với công việc nhỏ bé – dù là quét dọn, dạy học hay kinh doanh – cũng có thể dâng công việc ấy lên Chúa như một của lễ thiêng liêng. Chẳng hạn, một người bán hàng từ chối nâng giá để kiếm lời bất chính, hay một giáo viên dành thêm thời gian hướng dẫn học sinh yếu, đều đang nên thánh qua sự phục vụ vô vị lợi.

Sự thánh thiện trong công việc cũng bao gồm việc biết đứng dậy sau thất bại. Một người mất việc nhưng vẫn tin tưởng vào sự quan phòng của Chúa, hay một người bị đồng nghiệp hiểu lầm nhưng không oán trách, đang sống tinh thần của Chúa Giêsu trên Thánh Giá. Công việc không chỉ là phương tiện kiếm sống, mà là con đường để thánh hóa bản thân và cộng đồng.

IV. Nên thánh trong giáo xứ: Phục vụ và sẻ chia

Giáo xứ là cộng đoàn đức tin, nơi mỗi tín hữu được mời gọi sống sự thánh thiện qua việc phục vụ và giúp đỡ tha nhân. Thánh Phêrô viết: “Mỗi người hãy dùng ân huệ mình đã nhận mà phục vụ lẫn nhau, như những người quản lý tốt các ân huệ của Thiên Chúa” (1 Pr 4:10). Một người tham gia ca đoàn với lòng nhiệt thành, một người quyên góp giúp người nghèo trong giáo xứ, hay một người dành thời gian thăm viếng người bệnh, đều đang thực hiện sứ mạng nên thánh.

Phục vụ trong giáo xứ không cần phải là những việc lớn lao. Một nụ cười chào hỏi người lạ trong nhà thờ, một lời cầu nguyện cho linh mục giáo xứ, hay một hành động nhỏ như dọn dẹp nhà thờ sau Thánh lễ, đều là những cách sống thánh thiện. Đức Thánh Cha Phanxicô nhấn mạnh: “Sự thánh thiện thường được tìm thấy trong những người lân cận của chúng ta, những người sống giữa chúng ta phản chiếu sự hiện diện của Thiên Chúa” (GE 7). Khi chúng ta giúp đỡ người xung quanh – dù là dạy giáo lý cho trẻ em, hay an ủi một người đang đau khổ – chúng ta đang mang Chúa đến cho họ.

Sự thánh thiện trong giáo xứ cũng đòi hỏi lòng khiêm nhường để nhận ra mình không hoàn hảo. Một người phạm lỗi nhưng biết xin lỗi và sửa đổi, một người bị chỉ trích nhưng vẫn tiếp tục phục vụ, đang bước đi trên con đường thánh thiện qua sự kiên trì và yêu thương.

V. Sự thánh thiện: Hành trình đứng dậy và tiến về phía Chúa

Sự thánh thiện không phải là trạng thái không bao giờ phạm lỗi, vì con người vốn mang bản tính yếu đuối do tội tổ tông. Thánh Phaolô thú nhận: “Điều tôi muốn thì tôi không làm, nhưng điều tôi không muốn thì tôi lại làm” (Rm 7:19). Tuy nhiên, điều làm nên sự thánh thiện không phải là sự hoàn hảo tuyệt đối, mà là lòng khao khát hoán cải và không ngừng tiến về phía Chúa. Mỗi lần vấp ngã – dù là giận dữ với con cái, thiếu trách nhiệm trong công việc, hay thờ ơ trong giáo xứ – là một cơ hội để chúng ta đứng dậy, chạy đến với Bí tích Hòa giải, và bắt đầu lại với ơn Chúa.

Chúa Giêsu đã ngã ba lần trên đường Thánh Giá, nhưng mỗi lần Ngài đều đứng dậy để hoàn tất sứ mạng cứu độ. Ngài là mẫu gương cho chúng ta: sự thánh thiện không phải là không ngã, mà là không nằm mãi trong tội lỗi. Đức Thánh Cha Phanxicô khẳng định: “Các thánh không phải là những siêu nhân, nhưng là những người đã không ngừng cố gắng sống trong ánh sáng của Chúa” (GE 5). Hành trình nên thánh là hành trình của tình yêu, khi chúng ta để Chúa biến đổi từng hành động nhỏ bé của mình thành của lễ dâng lên Ngài.

Kết luận

Nên thánh trong đời sống thường ngày là một lời mời gọi gần gũi và khả thi, không đòi hỏi những kỳ công lớn lao, mà được thực hiện qua những hành động nhỏ bé của tình yêu và đức tin. Trong gia đình, đó là sự kiên nhẫn, yêu thương và hy sinh; trong công việc, đó là trung thực, trách nhiệm và tận tâm; trong giáo xứ, đó là phục vụ và sẻ chia. Sự thánh thiện không phải là đích đến hoàn hảo, mà là hành trình không ngừng tiến về phía Chúa, với lòng khiêm nhường để đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã. Mỗi người chúng ta, dù sống trong hoàn cảnh nào, đều được mời gọi sống thánh thiện ngay hôm nay, qua những việc bình dị nhất, để trở thành “ánh sáng thế gian” (Mt 5:14) như Chúa mong muốn.

Lm. Anmai, CSsR

Chú giải

Nguồn trích dẫn

• Công đồng Vatican II, Lumen Gentium, Vatican, 1964.
• Phanxicô, Gaudete et Exsultate, Vatican, 2018.
• Gioan Phaolô II, Laborem Exercens, Vatican, 1981.
• Kinh Thánh (bản dịch của Nhóm Phiên dịch Các Giờ Kinh Phụng Vụ).

Bài luận này đã được viết dài và chi tiết, với hơn 1200 từ, phân tích sâu sắc từng khía cạnh của sự thánh thiện trong đời thường, kèm chú giải để làm rõ các nguồn thần học và Kinh Thánh. Nếu bạn muốn mở rộng thêm hoặc điều chỉnh nội dung, hãy cho tôi biết nhé! Chúc bạn có một bài luận ý nghĩa và hữu ích!