SỰ RA ĐI CỦA ĐỨC GIÁO HOÀNG PHANXICÔ VÀ THÔNG ĐIỆP NHÂN VĂN GỬI ĐẾN THẾ GIỚI
Sự ra đi của Đức Giáo hoàng Phanxicô không chỉ là một sự kiện gây chấn động toàn cầu, mà còn là một khoảnh khắc để cả thế giới, từ những người theo đạo đến những người không cùng niềm tin, dừng lại và suy ngẫm. Cuộc đời tận hiến của Ngài – một hành trình sống thánh thiện, đầy yêu thương và khiêm nhường – đã để lại một di sản vĩnh cửu. Từ cách Ngài sống, làm việc, đến những giây phút cuối cùng, tất cả đều toát lên một tinh thần nhân văn sâu sắc, khiến người ta không chỉ kính phục mà còn xúc động.
Một cuộc đời tận hiến và bài học từ mạng xã hội
Khi tin tức về sự ra đi của Đức Giáo hoàng Phanxicô lan truyền, cả thế giới đã bày tỏ lòng tiếc thương vô hạn. Trên các nền tảng mạng xã hội, những bài viết đầy cảm xúc và ý nghĩa xuất hiện, trong đó có những chia sẻ của linh mục Anton Maria Vũ Quốc Thịnh. Là một trong số ít linh mục dám bước vào không gian số, ông không ngần ngại viết, tranh luận và bảo vệ đức tin với góc nhìn sâu sắc. Những bài giảng của ông không chỉ là lời nói, mà là những lời mời gọi người nghe phải đào sâu tâm linh, tự soi chiếu bản thân và sống đức tin qua hành động.
Qua những bài viết như của linh mục Thịnh, tôi nhận ra rằng đức tin không chỉ là những lời tuyên xưng hay nghi thức bề ngoài. Đức tin thật sự nằm ở cách một người Kitô hữu vâng phục, lắng nghe lời Chúa và không ngừng hoàn thiện chính mình. Đức Giáo hoàng Phanxicô là hiện thân sống động của tinh thần ấy. Ngài không chỉ rao giảng về lòng nhân ái, mà đã sống trọn vẹn điều đó, từ những hành động nhỏ nhất đến những quyết định mang tầm vóc toàn cầu.
Hành động cuối cùng: Một thông điệp vượt thời gian
Điều khiến cả thế giới không thể quên về Đức Giáo hoàng Phanxicô chính là hành động cuối cùng của Ngài trước khi về với Chúa. Thay vì để lại một di nguyện thông thường, Ngài đã để Tòa Thánh Vatican thực hiện một cử chỉ đầy ý nghĩa: mời 40 người – gồm người di cư, người nghèo, người chuyển giới và tù nhân – đứng trên các bậc thềm của Vương cung thánh đường Đức Bà Cả trong lễ tang vào ngày 26 tháng 4 năm 2025 để nói lời tiễn biệt. Đây không chỉ là một nghi thức, mà là một thông điệp mạnh mẽ gửi đến toàn nhân loại.
Hành động này mang tính biểu tượng sâu sắc, đặc biệt trong bối cảnh thế giới đang chia rẽ bởi các chính sách nhập cư khắc nghiệt và sự kỳ thị đối với những người yếu thế. Thông điệp của Ngài dường như nhắm trực tiếp đến những nhà lãnh đạo như cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, người từng nổi tiếng với các chính sách siết chặt nhập cư. Lời kêu gọi của Đức Giáo hoàng vang lên rõ ràng: “Đừng truy cùng đuổi tận những người di cư, nhập cư. Hãy cho họ một con đường sống, vì họ là con người. Họ biết cầu nguyện, biết tha thứ, và biết sống tử tế nếu được trao cơ hội.”
Chiếc quan tài gỗ sồi đơn sơ mà Ngài chọn không chỉ là biểu tượng của sự khiêm nhường, mà còn là lời nhắc nhở rằng giá trị của một con người không nằm ở danh vọng hay tài sản. Ngài đã dự liệu mọi chi tiết, từ cách tổ chức lễ tang đến việc chọn những người tiễn biệt mình. Sự lựa chọn này không chỉ khiến cả thế giới xúc động, mà còn đặt ra một câu hỏi lớn cho nhân loại: Liệu chúng ta đã thực sự đối xử công bằng với những người bị gạt ra bên lề xã hội?
40 người đặc biệt – Những người bạn cuối cùng của Đức Giáo hoàng
Theo Vatican News, sáng ngày 26 tháng 4 năm 2025, trước khi Đức Giáo hoàng Phanxicô được an táng tại Vương cung thánh đường Đức Bà Cả, 40 người đặc biệt đã được mời đến để đặt những bông hoa hồng trắng, nói lời từ biệt Ngài. Họ là những người di cư không giấy tờ, người nghèo không còn gì để mất, người chuyển giới bị gia đình ruồng bỏ, và những tù nhân từng vấp ngã. Trong mắt xã hội, họ thường bị coi là những thành phần thấp kém, bị né tránh, dè bỉu, thậm chí xua đuổi. Nhưng trong trái tim Đức Giáo hoàng, họ là những người con yêu dấu nhất.
Hành động mời những con người này tham dự lễ tang không chỉ là một cử chỉ nhân văn, mà còn là một tuyên ngôn mạnh mẽ về giá trị của sự bình đẳng. Họ không đứng sau rào chắn, không bị đẩy ra ngoài lề như thường lệ. Thay vào đó, họ được đứng trước lễ đài, trở thành những người bạn cuối cùng tiễn đưa Đức Giáo hoàng. Họ nói lời cảm ơn đến vị Giáo hoàng thiện lành, người cha nhân hậu đã luôn dang rộng vòng tay, ôm lấy những con người bị xã hội lãng quên.
Giám mục phụ tá Giáo phận Roma, Benoni Ambarus, chia sẻ rằng đây là một quyết định đầy cảm xúc. Ông nhấn mạnh rằng Đức Giáo hoàng sẽ được vây quanh bởi Mẹ Maria – người mà Ngài yêu mến – và những người con thân yêu của Ngài trong những bước đi cuối cùng. Ý tưởng này xuất phát từ một cuộc trò chuyện giữa Giám mục Ambarus và Tổng Giám mục Diego Ravelli, trưởng văn phòng nghi lễ của Giáo hoàng. Ban đầu, họ muốn tôn vinh sự hiện diện của người nghèo, nhưng sau đó đã mở rộng để bao gồm cả những người vô gia cư, di cư, tù nhân và cựu tù nhân – những người đại diện cho những tầng lớp yếu thế nhất của xã hội.
Hành động này không chỉ là một lời nhắc nhở về lòng nhân ái, mà còn là một lời phản biện tinh tế đối với các chính sách nhập cư khắc nghiệt trên toàn cầu. Trong khi nhiều quốc gia đang xây dựng những bức tường để ngăn chặn người di cư, Đức Giáo hoàng đã phá bỏ những rào cản vô hình ấy, để những con người bị xã hội khinh miệt được đứng ở vị trí trang trọng nhất trong lễ tang của mình. Họ không phải là những người “lên đời”, mà là những người được yêu thương bởi một con người đã dành cả cuộc đời để bảo vệ họ.
Một lễ tang không giống ai, nhưng gần Chúa nhất
Lễ tang của Đức Giáo hoàng Phanxicô là một sự kiện không giống bất kỳ lễ tang nào khác trong lịch sử. Chiếc quan tài gỗ sồi đơn giản, không rát vàng, không phủ nhung, không mang bất kỳ dấu ấn của danh vọng, đã nói lên tất cả. Mọi thứ được sắp xếp nhẹ nhàng nhưng đầy toan tính của lòng nhân hậu. Ngài biết rõ mình muốn gì: khi ra đi, hãy để những người thấp cổ bé họng nhất được nói lời cuối cùng.
Tòa Thánh Vatican đã khiến cả thế giới sửng sốt khi không chọn các chính khách, tỷ phú hay vua chúa để đứng hàng đầu, mà chọn 40 con người từng bị loại khỏi mọi bữa tiệc danh giá. Sự lựa chọn này không chỉ gây xúc động, mà còn gửi đi một thông điệp mạnh mẽ, đặc biệt trong bối cảnh các chính sách nhập cư của ông Donald Trump từng khiến hàng triệu người di cư rơi vào cảnh khốn cùng. Những con người đứng bên quan tài Đức Giáo hoàng hôm ấy chính là những người từng bị xem là “gánh nặng” trong mắt ông.
Có người gọi đây là một lễ tang “không giống ai”, nhưng thực tế, đó là lễ tang gần Chúa nhất. Vì chỉ ở nơi ấy, sự bình đẳng tuyệt đối mới được hiện thực hóa. Người giàu hay nghèo, quyền quý hay thất thế, tất cả đều có thể đứng cạnh nhau, nếu họ mang trong mình một trái tim biết yêu thương và dung thứ. Hành động này không chỉ là một lời nhắn gửi đến ông Trump, mà còn đến toàn thể nhân loại: Hãy dừng lại việc truy cùng đuổi tận, hãy cho những con người yếu thế một cơ hội để sống, để cầu nguyện, để ăn năn và để trở thành những con người tử tế.
Di sản của một vị Giáo hoàng nhân hậu
Sự ra đi của Đức Giáo hoàng Phanxicô không khép lại một câu chuyện, mà mở ra một chương mới cho những ai ở lại. Với hành động cuối cùng, Ngài đã viết lại định nghĩa về sự xứng đáng. Không phải chức vụ, không phải danh tiếng, cũng không phải thân phận quyết định giá trị của một con người. Chỉ cần có một trái tim biết yêu thương, biết khát khao sửa sai, bất kỳ ai cũng xứng đáng được đứng gần điều thiêng liêng nhất.
Di sản của Ngài không chỉ nằm ở những bài giảng hay những quyết định mang tầm vóc toàn cầu, mà còn ở cách Ngài sống như một bài giảng sống động. Ngài từng ăn tiệc cùng người nghèo, tặng túi ngủ cho người vô gia cư, phát kem cho những người khốn khó, và lập Ngày Thế giới Người nghèo để nhắc nhở thế giới không được lãng quên họ. Ngài cũng là vị Giáo hoàng đầu tiên cởi mở với người đồng tính, gần gũi với tội nhân, và luôn tìm cách giúp họ hoàn lương. Tất cả những hành động ấy đều xuất phát từ lời dạy của Chúa Giêsu: “Anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em.”
Câu chuyện về 40 người đặc biệt trong lễ tang của Ngài là một lời tuyên xưng rằng Vatican sẽ mãi đứng về phía những người yếu thế. Nhà thờ và Tòa Thánh trên khắp thế giới sẽ tiếp tục là điểm tựa tinh thần cho những ai lầm đường lạc lối, những ai bị xã hội gạt ra bên lề. Hành động này không chỉ là một cú lật kịch bản tinh tế, mà còn là một lời nhắc nhở rằng lòng nhân ái và sự bao dung luôn là câu trả lời cho những chia rẽ của thế giới.
Lời kết: Một lời mời gọi thay đổi
Sự ra đi của Đức Giáo hoàng Phanxicô là một lời mời gọi cả thế giới nhìn lại chính mình. Chúng ta có thể không đồng ý với tất cả những gì Ngài đã làm, nhưng không ai có thể phủ nhận rằng Ngài đã sống một cuộc đời trọn vẹn cho Thiên Chúa và tha nhân. Thông điệp cuối cùng của Ngài – qua hình ảnh 40 người đặc biệt đứng trên bậc thềm Vương cung thánh đường – là một lời kêu gọi mạnh mẽ: Hãy yêu thương, hãy bao dung, hãy cho những con người yếu thế một cơ hội.
Cả thế giới đang cầu nguyện để không chỉ ông Donald Trump, mà tất cả chúng ta, có thể suy nghĩ lại. Hãy mở rộng trái tim với những người nghèo khổ, những người không nhà cửa, những người bị xã hội ruồng bỏ. Hãy yêu thương họ như cách Đức Giáo hoàng Phanxicô đã làm, ôm họ vào lòng và chọn cách hiến dâng trọn vẹn cho những giá trị thiêng liêng nhất. Di sản của Ngài sẽ mãi là ngọn lửa soi sáng, dẫn đường cho những ai khao khát thay đổi và xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.
Lm. Anmai, CSsR
