THẢNH THƠI ĐI GIỮA DÒNG ĐỜI: NGHỆ THUẬT SỐNG BÌNH AN TRONG ĐỨC KITÔ
THẢNH THƠI ĐI GIỮA DÒNG ĐỜI Nghệ Thuật Sống Bình An Trong Đức Kitô
Tất cả những ai đang vất vả mang gánh nặng nề, hãy đến cùng tôi, tôi sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng. (Mt 11:28)
Kính thưa quý ông bà anh chị em trong cộng đoàn,
Hãy thử nhìn lại một ngày bình thường của chúng ta: tiếng chuông báo thức vội vã, những bữa ăn chóng vánh, những dòng tin nhắn liên tục, áp lực công việc, những lo toan về tài chính, sức khỏe, tương lai con cái… Dường như, chúng ta đang bị cuốn vào một “dòng đời” chảy xiết, một dòng chảy của sự vội vã, căng thẳng và bất an.
Giữa dòng chảy đó, sâu thẳm trong tâm hồn, mỗi chúng ta đều khao khát một điều: sự bình an. Chúng ta tìm kiếm nó trong sự thành công, trong các mối quan hệ, trong những chuyến nghỉ dưỡng… nhưng rồi lại sớm nhận ra đó chỉ là những khoảnh khắc tạm thời. Sự bình an đích thực, sự thảnh thơi của tâm hồn dường như là một kho báu xa vời.
Hôm nay, chúng ta cùng nhau dừng lại. Không phải để trốn chạy khỏi dòng đời, mà là để học cách đi trong đó một cách thảnh thơi. Chúng ta sẽ khám phá nghệ thuật sống bình an mà Đức Giêsu, Vị Vua Bình An, đã đến để ban tặng cho mỗi người chúng ta.
TRANG 3: NHẬN DIỆN “CƠN BÃO” TRONG LÒNG
(Hình ảnh một người đang ngồi ôm đầu giữa khung cảnh thành phố hối hả.)
Trước khi tìm kiếm sự bình an, chúng ta cần can đảm gọi tên những “cơn bão” đang khuấy động tâm hồn mình. Tại sao chúng ta không thể thảnh thơi?
- Gánh nặng của sự lo lắng: Chúng ta lo cho tương lai. “Ngày mai sẽ ra sao? Công việc có ổn không? Con cái sẽ thế nào?” Nỗi lo như một đám mây đen che phủ niềm vui hiện tại.
- Gánh nặng của quá khứ: Những lỗi lầm, những tổn thương, những hối tiếc chưa được chữa lành cứ đeo bám, lấy đi sự thanh thản của chúng ta.
- Sự ồn ào của thế gian: Áp lực phải thành công, phải “bằng bạn bằng bè”, sự so sánh trên mạng xã hội, những đòi hỏi không ngừng từ bên ngoài… tất cả tạo nên một thứ tiếng ồn làm ta kiệt sức và mất phương hướng.
Ba gánh nặng này trói buộc chúng ta, khiến ta không thể cất bước nhẹ nhàng.
(Hình ảnh những con chim trời hoặc một bông hoa huệ ngoài đồng.)
Chúa Giêsu thấu hiểu nỗi lo của chúng ta. Trong Bài Giảng Trên Núi, Ngài đã dành một đoạn rất dài để nói về điều này:
“Anh em đừng lo lắng về mạng sống: lấy gì mà ăn; cũng đừng lo lắng về thân thể: lấy gì mà mặc… Hãy xem chim trời: chúng không gieo, không gặt, không thu tích vào kho, thế mà Cha anh em trên trời vẫn nuôi chúng. Anh em lại chẳng quý giá hơn chúng sao?”
- Nguồn gốc của lo lắng: Sự lo lắng bắt nguồn từ việc chúng ta thiếu tin tưởng vào sự quan phòng của Thiên Chúa. Chúng ta hành động như thể mọi sự đều phụ thuộc vào sức mình, như thể chúng ta là những đứa trẻ mồ côi không có Cha trên trời chăm sóc.
- Sự vô ích của lo lắng: Chúa Giêsu hỏi: “Có ai trong anh em, nhờ lo lắng, mà kéo dài đời mình thêm được một gang tay không?” Lo lắng không giải quyết được vấn đề, nó chỉ làm chúng ta thêm mệt mỏi và mất đi niềm vui sống.
Suy gẫm: Nỗi lo lớn nhất của tôi hiện nay là gì? Tôi đã thực sự trao phó nó cho Chúa Cha chưa?
(Hình ảnh một con đường nhìn về phía sau, mờ dần trong sương.)
Sự thảnh thơi không thể tồn tại trong một tâm hồn bị cầm tù bởi quá khứ.
- Lỗi lầm và mặc cảm tội lỗi: Satan thường dùng những tội lỗi trong quá khứ để dày vò, kết án và làm chúng ta thất vọng về bản thân, khiến ta cảm thấy không xứng đáng với tình thương của Chúa.
- Tổn thương và cay đắng: Những nỗi đau do người khác gây ra, nếu không được tha thứ, sẽ trở thành những viên đá nặng trĩu trong tâm hồn, ngăn cản chúng ta bước đi nhẹ nhàng.
Chúa không muốn chúng ta bị trói buộc như vậy. Ngài là Đấng “tha thứ mọi lỗi lầm, và chữa lành mọi bệnh tật của ngươi” (Tv 103:3). Bí tích Hòa Giải chính là nơi Thiên Chúa tháo gỡ những xiềng xích của quá khứ và ban cho chúng ta cơ hội bắt đầu lại.
Suy gẫm: Có điều gì trong quá khứ mà tôi vẫn chưa thể tha thứ cho người khác, hoặc cho chính mình không?
(Hình ảnh một người đang bị bao quanh bởi các biểu tượng mạng xã hội, quảng cáo, tin tức.)
Thế giới hiện đại tôn thờ sự bận rộn. Người ta cho rằng càng bận rộn thì càng quan trọng, càng thành công.
- Văn hóa “thành tích”: Chúng ta bị áp lực phải luôn làm nhiều hơn, đạt được nhiều hơn. Chúng ta đánh giá giá trị bản thân dựa trên những gì ta làm được, chứ không phải dựa trên căn tính là Con Cái Chúa.
- Sự phân tâm liên tục: Điện thoại, email, mạng xã hội… kéo chúng ta ra khỏi thực tại. Chúng ta có mặt ở khắp nơi nhưng lại không thực sự hiện diện ở bất cứ đâu. Tâm trí chúng ta bị phân mảnh, không có không gian cho sự tĩnh lặng và chiều sâu.
Câu chuyện hai chị em Mácta và Maria (Lc 10:38-42) là một lời nhắc nhở sâu sắc. Chúa Giêsu không chê trách sự phục vụ của Mácta, nhưng Ngài chỉ ra sự lo lắng của bà và khẳng định: “Maria đã chọn phần tốt nhất và sẽ không bị ai lấy đi.” Phần tốt nhất đó chính là sự hiện diện bên Chúa.
(Hình ảnh Chúa Giêsu đang điềm tĩnh giảng dạy cho đám đông.)
Sự thảnh thơi không phải là một kỹ năng ta tự luyện tập mà có, nhưng là một ân huệ phát xuất từ mối tương quan với Đức Kitô.
- Ngài không bao giờ vội vã: Hãy đọc lại Tin Mừng. Dù bị đám đông vây quanh, dù đối mặt với nhiều nhu cầu cấp bách, Chúa Giêsu không bao giờ tỏ ra hối hả, căng thẳng. Ngài luôn có thời gian cho một đứa trẻ, một người phụ nữ bị bệnh, một người thu thuế tội lỗi.
- Bí quyết của Ngài: Nguồn bình an của Chúa Giêsu đến từ sự kết hợp mật thiết với Chúa Cha. Ngài thường xuyên “lánh riêng ra một nơi thanh vắng để cầu nguyện” (Mc 1:35). Trong sự thinh lặng và cầu nguyện, Ngài tìm thấy sức mạnh, định hướng và sự bình an.
- Lời hứa của Ngài: Trước khi về trời, Ngài đã ban tặng chính sự bình an của Ngài cho chúng ta: “Thầy để lại bình an cho anh em, Thầy ban cho anh em bình an của Thầy. Thầy ban cho anh em không theo kiểu thế gian.” (Ga 14:27).
(Hình ảnh một chiếc mỏ neo chắc chắn dưới làn nước biển động.)
Sự thảnh thơi không có nghĩa là cuộc đời sẽ không có sóng gió. Nó có nghĩa là dù sóng gió, con thuyền tâm hồn của chúng ta vẫn được giữ vững bởi một chiếc mỏ neo. Chiếc mỏ neo đó là Đức Tin.
- Tin rằng Chúa luôn hiện diện: Ngài ở cùng chúng ta trên con thuyền cuộc đời, ngay cả khi dường như Ngài đang “ngủ” (Mc 4:38).
- Tin rằng Chúa quyền năng hơn mọi cơn bão: Không có khó khăn, thử thách nào trong đời ta mà lại nằm ngoài sự kiểm soát của Ngài.
- Tin rằng Chúa yêu thương và có một kế hoạch tốt đẹp cho ta: Thánh Phaolô quả quyết: “Thiên Chúa làm cho mọi sự đều sinh ích cho những ai yêu mến Người” (Rm 8:28). Kể cả những khổ đau, thập giá cũng nằm trong kế hoạch cứu độ của Ngài.
Khi đức tin đủ mạnh, lo lắng sẽ tan biến.
(Hình ảnh Đức Mẹ Maria đang khiêm tốn cầu nguyện trong biến cố Truyền Tin.)
Phần lớn sự bất an của chúng ta đến từ việc cố gắng kiểm soát mọi thứ theo ý mình. Chúng ta có kế hoạch của riêng mình, và khi mọi thứ không diễn ra như ý, chúng ta lo lắng, thất vọng.
Đức Maria dạy chúng ta một con đường khác: con đường Phó Thác và Xin Vâng.
- “Fiat – Xin Vâng”: Đối diện với một chương trình hoàn toàn đảo lộn cuộc đời, Mẹ đã không chống cự, không hoảng sợ, nhưng thưa lên: “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói” (Lc 1:38).
- Sự buông bỏ trong tin tưởng: Lời “Xin Vâng” không phải là sự chấp nhận thụ động, mà là một hành vi tin tưởng mạnh mẽ. Đó là đặt kế hoạch của mình xuống để đón nhận kế hoạch vĩ đại và tốt đẹp hơn của Thiên Chúa.
- Trong sự xin vâng, Mẹ đã tìm thấy sự bình an sâu thẳm, dù cuộc đời Mẹ đầy những thử thách.
Sự thảnh thơi bắt đầu khi chúng ta ngừng nói “Ý con” và bắt đầu cầu nguyện “Ý Cha”.
Chúng ta không thể tự mình tạo ra sự bình an. Thánh Phaolô liệt kê “bình an” (peace) là một trong những hoa trái của Chúa Thánh Thần (Gal 5:22).
- Ân huệ nhưng không: Bình an là một món quà Thiên Chúa ban cho những tâm hồn rộng mở, khao khát và cầu xin.
- Sự hiện diện của Ngôi Ba: Khi chúng ta cầu nguyện, lãnh nhận các bí tích, sống trong tình yêu thương, chúng ta đang mời Chúa Thánh Thần ngự vào lòng mình. Và nơi nào có Chúa Thánh Thần, nơi đó có sự bình an. Ngài là “Đấng An Ủi”, Đấng làm cho tâm hồn ta được lắng dịu giữa những xáo trộn.
Vì vậy, cuộc chiến đấu cho sự thảnh thơi không phải là một cuộc chiến đơn độc, nhưng là một sự cộng tác với ơn Chúa Thánh Thần.
Chúa Giêsu đã chỉ cho chúng ta con đường: “Hãy ở lại trong Thầy như Thầy ở lại trong anh em… Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái” (Ga 15:4-5). Sự thảnh thơi là một trong những hoa trái ngọt ngào đó. Dưới đây là những cách cụ thể để “ở lại trong Chúa” mỗi ngày.
- Cầu nguyện mỗi sáng: Bắt đầu ngày mới không phải với chiếc điện thoại, mà với 5-10 phút thinh lặng bên Chúa. Dâng ngày sống và những lo toan của mình cho Ngài.
- Phút hồi tâm: Giữa ngày, hãy dừng lại một vài phút, hít thở sâu, và ý thức về sự hiện diện của Chúa ngay trong công việc bạn đang làm.
- Sức mạnh của thinh lặng: Thinh lặng không phải là trống rỗng, mà là không gian để Lời Chúa có thể vang lên trong tâm hồn, để tâm trí ta được nghỉ ngơi.
TRANG 13: BƯỚC 2 – SỐNG TRONG KHOẢNH KHẮC HIỆN TẠI
- Thiên Chúa không ở trong quá khứ đã qua hay tương lai chưa tới. Ngài là Đấng “HIỆN HỮU” (I AM), Ngài ở đây và bây giờ.
- Bí tích của giây phút hiện tại: Hãy tập trung vào việc bạn đang làm. Khi ăn, hãy biết mình đang ăn. Khi nói chuyện với con, hãy thực sự lắng nghe. Khi làm việc, hãy dâng công việc đó cho Chúa. Mỗi giây phút là một cơ hội để gặp gỡ Chúa.
- Khi lo lắng về tương lai ập đến, hãy nhẹ nhàng kéo tâm trí mình về với hiện tại và cầu nguyện: “Lạy Chúa, xin ban cho con ơn sống trọn vẹn giây phút này cho Chúa.”
- Sự thảnh thơi khó có thể đến trong một cuộc sống quá phức tạp và bừa bộn.
- Đơn giản hóa vật chất: Hãy xem lại những gì mình đang sở hữu. Cái gì thực sự cần thiết? Cái gì đang chiếm hữu và làm ta mệt mỏi? Cho đi những gì không cần thiết là một cách giải phóng tâm hồn.
- Đơn giản hóa lịch trình: Học cách nói “không” với những hoạt động không cần thiết để có thời gian cho những điều quan trọng hơn: cầu nguyện, gia đình, nghỉ ngơi.
- Lòng biết ơn là liều thuốc giải độc cho sự lo lắng và bất mãn.
- Nhật ký biết ơn: Mỗi tối, hãy viết ra 3-5 điều bạn cảm thấy biết ơn Chúa trong ngày. Điều này giúp huấn luyện tâm trí tập trung vào những điều tốt đẹp thay vì những thiếu thốn.
- Thánh Lễ là tột đỉnh của lòng biết ơn: Từ “Eucharistia” (Thánh Thể) có nghĩa là “tạ ơn”. Tham dự Thánh Lễ với một tâm hồn biết ơn sẽ biến đổi cuộc sống của bạn.
- Sự căng thẳng thường đến từ chủ nghĩa hoàn hảo. Chúng ta muốn mọi thứ phải hoàn hảo: công việc, gia đình, bản thân…
- Chấp nhận sự yếu đuối của mình: Chúng ta không phải là Thiên Chúa. Chúng ta có giới hạn và sẽ phạm sai lầm. Hãy học cách đối xử với bản thân bằng lòng thương xót, như Chúa đối xử với chúng ta.
- Chấp nhận sự bất toàn của người khác: Mỗi người đều đang chiến đấu trong cuộc chiến của riêng họ. Hãy kiên nhẫn và bao dung hơn với những thiếu sót của tha nhân.
- Nghịch lý của Tin Mừng là khi chúng ta quên mình đi để phục vụ người khác, chúng ta lại tìm thấy niềm vui và bình an.
- Thoát khỏi cái “tôi”: Khi chúng ta tập trung vào nhu cầu của người khác, những lo lắng của bản thân dường như nhỏ lại.
- Một hành động bác ái nhỏ, một lời hỏi thăm chân thành, một sự giúp đỡ âm thầm… là những kênh dẫn ơn bình an của Chúa vào tâm hồn ta.
Sống thảnh thơi đi giữa dòng đời không phải là đạt đến một trạng thái không còn chút lo âu nào. Đó là một hành trình đức tin. Sẽ có những ngày biển lặng, và cũng sẽ có những ngày bão tố.
Nhưng sự khác biệt của người Kitô hữu là: chúng ta biết rằng chúng ta không đi một mình. Có Chúa Giêsu ở cùng trên thuyền. Có Chúa Cha quan phòng dẫn dắt. Có Chúa Thánh Thần ban ơn trợ giúp.
Sự thảnh thơi không phải là sự vắng bóng của sóng gió bên ngoài, mà là sự hiện diện của Đức Kitô bình an ở bên trong. Đó là một sự tin tưởng sâu sắc rằng, dù bất cứ điều gì xảy ra, chúng ta vẫn an toàn trong vòng tay yêu thương của Thiên Chúa.
Xin mời cộng đoàn cùng sốt sắng dâng lời nguyện:
Lạy Chúa Giêsu, Vua Bình An, Chúa đã nói với chúng con: “Hãy đến với Thầy, hỡi những ai gồng gánh nặng nề”. Hôm nay, chúng con đến trước Nhan Thánh Chúa, với tất cả những gánh nặng của lo toan, sợ hãi và bất an. Tâm hồn chúng con như một con thuyền giữa biển khơi sóng gió.
Xin Chúa hãy phán một lời để lòng chúng con được lắng dịu. Xin ban cho chúng con mỏ neo Đức Tin, để chúng con vững vàng tin tưởng vào tình yêu quan phòng của Chúa Cha. Xin dạy chúng con biết thưa lời “Xin Vâng” phó thác, để chúng con đón nhận thánh ý Chúa với tâm hồn bình an. Xin đổ tràn Chúa Thánh Thần trên chúng con, để Ngài củng cố sự yếu đuối và ban cho chúng con hoa trái là sự bình an của Ngài.
Xin giúp chúng con biết thực hành sự thinh lặng, biết sống cho giây phút hiện tại, và biết tìm thấy Chúa trong những điều đơn sơ nhất. Để mỗi bước chân chúng con đi giữa dòng đời, dù vui hay buồn, dù thành công hay thất bại, đều là những bước chân thảnh thơi, vì chúng con biết rằng: Chúa đang cùng đi với chúng con. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
