Theo giải thích của Đức cha Juan Ignacio Arrieta, Tổng Thư ký Hội đồng Tòa Thánh về các Văn bản Luật, tập sách không phải là văn bản quy định, cũng không chứa đựng những quy định pháp lý mới. Đúng hơn đó là một hướng dẫn hoặc cẩm nang có mục đích hướng dẫn các Giám mục và các Bề trên dòng tu trên khắp thế giới áp dụng chế tài hình sự của Giáo hội.
Đức cha Arrieta cho biết rằng với việc sửa đổi Quyển VI của Bộ Giáo luật vào tháng 5/2021, Toà Thánh nhận thấy cần phải ban hành cẩm nang càng sớm càng tốt, để hướng dẫn các Giám mục và Bề trên áp dụng. Từ đó với sự giúp đỡ của các chuyên gia tư vấn, chuyên gia trong lĩnh vực từ nhiều quốc gia khác nhau và với sự đóng góp của các Bộ có liên quan, Hội đồng Tòa Thánh về các Văn bản Luật đã phát triển văn bản nhằm góp phần đảm bảo sự an toàn của thủ tục tố tụng hình sự và cung cấp các tiêu chí hữu ích để bảo vệ quyền lợi của tất cả những người liên quan.
Theo quy định của Chế tài Hình sự năm 2021, sự hỗ trợ này gợi ý chỉ áp dụng chế tài hình sự khi cần thiết, nhưng không chậm trễ và với ý thức mục vụ. Vì thế, cẩm nang đặc biệt chú ý sử dụng điều gọi là “các biện pháp hình sự”, và đặc biệt “mệnh lệnh hình sự” để có được sự phục hồi và sửa chữa càng sớm càng tốt cho người đã phạm tội, không bỏ qua nghĩa vụ khắc phục hậu quả đã gây ra hoặc nghĩa vụ bồi thường và hỗ trợ đối với nạn nhân.
Cẩm nang được chia thành ba phần. Phần đầu tiên trình bày các quy định chung của luật hình sự. Phần thứ hai đề cập đến từng tội phạm trong Bộ Giáo luật, chỉ ra các yếu tố cấu thành phải có trong mỗi trường hợp phạm tội. Cuối cùng, phần thứ ba nhằm mục đích hướng dẫn quyền bính Giáo hội về cách tiến hành khi hoàn cảnh cho phép xét xử một tội phạm theo con đường hành chính, bảo đảm đầy đủ, thay vì đi theo con đường của thủ tục tư pháp đã được quy định bởi Bộ Giáo luật.
