Mười điều răn được đấu giá, trị giá 2 triệu đô la
Tấm bia đá khắc chữ cổ nhất về “Mười điều răn” sẽ được đem ra đấu giá vào ngày 18 tháng 12 tại Sotheby’s ở New York.
Có niên đại từ cuối thời La Mã-Byzantine, hiện vật “đáng chú ý” này có niên đại khoảng 1.500 năm tuổi và được cho là “tấm bia đá hoàn chỉnh duy nhất của Mười Điều Răn vẫn còn tồn tại từ thời kỳ đầu này”,ghi chúnhà đấu giá.
Hai mươi dòng chữ khắc trên đá bám sát các câu Kinh thánh liên quan đến cả truyền thống Cơ đốc giáo và Do Thái, Sotheby’s ghi chú. Tuy nhiên, tấm bia chỉ chứa chín điều răn như được tìm thấy trong Sách Xuất hành, bỏ qua lời khuyên: Ngươi không được dùng danh Chúa một cách vô ích .
Thay vào đó, nó bao gồm một “chỉ thị” thứ 10 khác – thờ phụng trên Núi Gerizim, một địa điểm linh thiêng dành riêng cho người Samari – mặc dù nhà đấu giá nhấn mạnh rằng ý nghĩa văn minh của tấm bia vẫn không hề suy giảm.
Được gọi là Tấm bia Yavne – được đặt theo tên thành phố nơi nó được tìm thấy lần đầu tiên – nó “không chỉ là tấm bia đá khắc chữ hoàn chỉnh sớm nhất còn sót lại của Mười điều răn, mà văn bản nó lưu giữ thể hiện tinh thần, sự chính xác và súc tích của Mười điều răn trong những gì được cho là công thức ban đầu và sớm nhất của nó”, Sotheby’snóitờ New York Daily News .
Tài liệu này bổ sung: “Ảnh hưởng của Mười Điều Răn vượt xa các tôn giáo Do Thái – Cơ đốc, củng cố các khái niệm nền tảng về luật chung, luật tự nhiên, bộ luật chính thức, hành vi cá nhân và khế ước xã hội trên toàn cầu”.
Richard Austin, Giám đốc Sách và Bản thảo toàn cầu của Sotheby, cho biết: “Chiếc bảng đáng chú ý này không chỉ là một hiện vật lịch sử vô cùng quan trọng mà còn là mối liên hệ hữu hình với những niềm tin đã góp phần định hình nên nền văn minh phương Tây.
“Việc tìm hiểu di sản văn hóa chung này giống như đang du hành qua hàng thiên niên kỷ và kết nối với các nền văn hóa và tín ngưỡng được truyền tải thông qua một trong những quy tắc đạo đức lâu đời và bền bỉ nhất của nhân loại.”
Nặng 115 pound (52 kg) và cao khoảng hai feet, tấm bia đá cẩm thạch được khắc bằng chữ viết Paleo-Hebrew, bảng chữ cái đã bị thay thế trong cộng đồng người Judea cổ đại vào những thế kỷ cuối trước Công nguyên [CE tương đương với AD của lịch Gregory],báo cáoThời báo Israel .
Nó lưu ý rằng chữ viết cũ vẫn được sử dụng trong cộng đồng người Samaritan, những người có chung tổ tiên với người Do Thái hiện đại, nhưng đã tách ra ít nhất hai nghìn năm trước, bao gồm cả việc xuất hiện trong câu chuyện ngụ ngôn “Người Samaritan nhân hậu” của Tân Ước. Ngày nay, họ chỉ còn chưa đến 1.000 người và có cả quốc tịch Israel và Palestine.
Tấm bia này được khai quật vào năm 1913 trong quá trình khai quật đường sắt dọc theo bờ biển phía nam của Israel, gần địa điểm của các giáo đường Do Thái, thánh đường Hồi giáo và nhà thờ Thiên chúa giáo đầu tiên.
Vị trí ban đầu của tấm bia có thể đã bị phá hủy trong cuộc xâm lược của người La Mã vào năm 400-600 sau Công nguyên hoặc trong các cuộc Thập tự chinh sau đó vào thế kỷ 11. Người ta cho rằng tấm bia ban đầu có thể được trưng bày trong một giáo đường Do Thái hoặc một ngôi nhà riêng.
Theo Sotheby’s, tầm quan trọng của khám phá này đã không được công nhận trong nhiều thập kỷ và trong ba mươi năm, tấm bia đá này được dùng làm đá lát lối vào một ngôi nhà địa phương, với dòng chữ hướng ra ngoài và tiếp xúc với các yếu tố thời tiết và người qua lại.
Năm 1943, tấm bia này đã được bán cho một học giả, người “nhận ra đây là một Mười điều răn quan trọng của người Samaritan, trong đó ghi lại những lời răn thiêng liêng cốt lõi của nhiều tín ngưỡng”, theo báo cáo của Sotheby’s.
Chiếc máy tính bảng này sau đó được trao đổi qua nhiều chủ sở hữu khác nhau, và cuối cùng được đưa đến nhà đấu giá ở New York.
Sharon Mintz, chuyên gia cao cấp của Sotheby về Judaica – đồ tạo tác liên quan đến người Do Thái, văn hóa hoặc tôn giáo của họ, đặc biệt là các đồ vật nghi lễ – cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng bà muốn thấy tấm bia đá này được một tổ chức công cộng sở hữu. Yêu cầu như vậy không nằm trong các điều khoản của cuộc đấu giá của Sotheby, mặc dù Mintz cho biết có lý do để lạc quan rằng tấm bia đá này sẽ được một tổ chức công cộng sở hữu hoặc một cá nhân tư nhân cho một tổ chức công cộng mượn vĩnh viễn, tờ Times of Israel lưu ý .
“Tôi dự đoán rằng nó sẽ được chuyển đến một tổ chức và ngay lập tức trưng bày công khai”, Mintz nói. “Thành tích của tôi trong việc đưa các đồ vật trở lại các tổ chức gần đây khá tốt; tôi lưu ý đến việc công chúng có thể tiếp cận các kho báu của Judaica”.
Tuy nhiên, tờ Times lưu ý rằng cuối cùng không có gì đảm bảo điều gì sẽ xảy ra với chiếc máy tính bảng . Người trả giá cao nhất sẽ giành được giải thưởng và sau đó làm bất cứ điều gì anh ta hoặc cô ta muốn với nó.
Nhà đấu giá ước tính chiếc máy tính bảng này sẽ được bán với giá từ 1 đến 2 triệu đô la. Từ ngày 5 tháng 12, chiếc máy tính bảng này đã được trưng bày công khai tại Sotheby’s New York.
Sotheby’s tuyên bố: “Một báu vật phi thường từ thời cổ đại, khắc ghi những quy tắc đạo đức làm nền tảng cho nền văn minh phương Tây, tấm bia đá này là cầu nối giữa các tín ngưỡng, khu vực và thời đại”.