CHÚA GIÊSU, MỘT CHUYÊN GIA ĐI ‘VAY MƯỢN’
Trong cuộc đời trần thế của Chúa Giêsu, chúng ta thấy một hình ảnh độc đáo và đầy ý nghĩa: Ngài là một “chuyên gia đi vay mượn”. Không sở hữu tài sản vật chất, không bám víu vào quyền lực hay của cải, Chúa Giêsu đã sống một cuộc đời hoàn toàn phó thác và lệ thuộc vào sự quan phòng của Chúa Cha cũng như lòng tốt của con người. Từ việc mượn thuyền để giảng dạy, mượn lừa để vào thành Giêrusalem, mượn căn phòng cho Bữa Tiệc Ly, đến mượn cả ngôi mộ để an táng, cuộc đời Ngài là một bài học sống động về sự khiêm nhường, lòng phó thác, và tinh thần tông đồ không lệ thuộc vào sở hữu cá nhân.
Chúng ta suy tư về việc Chúa Giêsu “vay mượn” trong hành trình rao giảng Tin Mừng, đồng thời rút ra bài học cho đời sống Kitô hữu hôm nay, đặc biệt là lời mời gọi bắt chước Ngài trong việc sống không sở hữu, cậy dựa vào lòng hảo tâm của tha nhân để chu toàn sứ vụ.
Trong Tin Mừng theo thánh Luca (Lc 5,1-3), chúng ta thấy Chúa Giêsu đứng bên bờ hồ Ghen-nê-xa-rét, nơi đám đông dân chúng vây quanh để nghe Ngài giảng. Để có thể nói với tất cả mọi người một cách rõ ràng, Ngài đã mượn thuyền của ông Simon Phêrô, bước lên thuyền và từ đó giảng dạy. Hành động này không chỉ mang tính thực tiễn – giúp Ngài có một vị trí thuận lợi để nói – mà còn mang ý nghĩa thiêng liêng sâu sắc. Thuyền của Phêrô không chỉ là một phương tiện vật chất, mà còn là biểu tượng của sự cộng tác giữa con người và Thiên Chúa. Chúa Giêsu không sở hữu thuyền, nhưng Ngài mời gọi con người dâng hiến những gì họ có để phục vụ cho sứ vụ rao giảng Tin Mừng.
Hành động mượn thuyền cho thấy Chúa Giêsu hoàn toàn lệ thuộc vào lòng quảng đại của con người. Ngài không ép buộc, không chiếm đoạt, mà nhẹ nhàng xin phép và sử dụng những gì được dâng hiến. Điều này dạy chúng ta rằng trong công việc tông đồ, chúng ta không cần phải sở hữu mọi thứ. Những gì chúng ta cần có thể đến từ sự chia sẻ của người khác, và điều quan trọng là biết sử dụng những “phương tiện mượn” ấy một cách hiệu quả để phục vụ tha nhân.
Một hình ảnh khác minh họa cho sự “vay mượn” của Chúa Giêsu là việc Ngài mượn con lừa để tiến vào thành Giêrusalem (Mt 21,1-11). Đây là một khoảnh khắc mang tính biểu tượng, khi Chúa Giêsu được dân chúng tung hô như một vị vua. Tuy nhiên, vị vua này không cưỡi ngựa chiến hay xe ngựa lộng lẫy, mà chỉ ngồi trên một con lừa – một con vật khiêm tốn, biểu tượng của sự nghèo khó và hòa bình. Điều đáng chú ý hơn nữa là con lừa này không thuộc về Ngài, mà được các môn đệ xin mượn theo lệnh của Thầy.
Hành động mượn lừa không chỉ thể hiện sự khiêm nhường của Chúa Giêsu, mà còn cho thấy Ngài không bám víu vào quyền lực hay hình thức bề ngoài. Ngài đến với tư cách là Đấng Cứu Thế, nhưng không cần sở hữu bất cứ thứ gì để chứng tỏ uy quyền của mình. Qua đó, Chúa Giêsu dạy chúng ta rằng sứ vụ tông đồ không đòi hỏi sự giàu có hay quyền lực, mà cần một tâm hồn sẵn sàng đón nhận sự trợ giúp từ người khác và sử dụng những điều giản dị nhất để làm sáng danh Thiên Chúa.
Bữa Tiệc Ly, một trong những sự kiện quan trọng nhất trong đời sống Chúa Giêsu, cũng được tổ chức trong một căn phòng mượn (Lc 22,7-13). Ngài sai các môn đệ đến gặp một người chủ nhà và xin phép sử dụng căn phòng để ăn lễ Vượt Qua. Căn phòng này trở thành nơi Chúa Giêsu thiết lập Bí tích Thánh Thể, một dấu ấn vĩnh cửu của tình yêu và sự hy sinh của Ngài. Tuy nhiên, chính nơi diễn ra sự kiện trọng đại này lại là một không gian không thuộc về Ngài.
Việc mượn căn phòng cho thấy Chúa Giêsu không chỉ lệ thuộc vào lòng tốt của con người trong những việc nhỏ, mà ngay cả trong những khoảnh khắc mang tính quyết định của sứ vụ, Ngài vẫn chọn cách sống không sở hữu. Điều này nhắc nhở các Kitô hữu rằng những công việc lớn lao nhất trong đời sống thiêng liêng không cần phải dựa trên tài sản cá nhân, mà có thể được thực hiện qua sự cộng tác và lòng quảng đại của cộng đoàn.
Có lẽ hình ảnh cảm động nhất về sự “vay mượn” của Chúa Giêsu là ngôi mộ của ông Giô-xếp thành A-ri-ma-thê (Mt 27,57-60). Sau khi chịu chết trên thập giá, thân thể Ngài được đặt trong một ngôi mộ mới, được đục trong đá, mà ông Giô-xếp đã chuẩn bị cho chính mình. Ngay cả trong cái chết, Chúa Giêsu vẫn không có gì là của riêng, kể cả một nơi để an nghỉ. Ngôi mộ mượn này trở thành nơi diễn ra sự Phục Sinh vinh quang, sự kiện thay đổi lịch sử nhân loại.
Hình ảnh ngôi mộ mượn là một lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng cuộc đời của Chúa Giêsu, từ đầu đến cuối, là một hành trình của sự nghèo khó tự nguyện và phó thác hoàn toàn. Ngài không bám víu vào bất cứ thứ gì thuộc về thế gian, nhưng sử dụng những gì được trao ban để hoàn thành ý định của Chúa Cha. Qua đó, Ngài mời gọi chúng ta sống với tinh thần siêu thoát, không coi tài sản hay vật chất là mục tiêu cuối cùng, mà chỉ là phương tiện để phục vụ Thiên Chúa và tha nhân.
Việc Chúa Giêsu liên tục “vay mượn” trong suốt cuộc đời rao giảng cho thấy một sự khiêm nhường tuyệt đối. Ngài, Đấng là Con Thiên Chúa, đã tự nguyện từ bỏ mọi đặc quyền để sống như một người nghèo khó, không sở hữu gì ngoài tình yêu và sứ vụ được Chúa Cha trao phó. Sự khiêm nhường này được thể hiện qua cách Ngài nhẹ nhàng xin mượn, không đòi hỏi hay chiếm đoạt, và luôn bày tỏ lòng biết ơn đối với những gì được trao ban.
Đồng thời, việc “vay mượn” cũng là biểu hiện của sự phó thác hoàn toàn vào Chúa Cha. Chúa Giêsu tin tưởng rằng mọi thứ cần thiết cho sứ vụ của Ngài sẽ được cung cấp, dù là qua bàn tay của con người hay qua sự quan phòng của Thiên Chúa. Điều này dạy chúng ta rằng trong đời sống Kitô hữu, chúng ta không cần phải lo lắng thái quá về việc sở hữu hay kiểm soát mọi thứ, mà hãy đặt niềm tin vào Thiên Chúa và biết cậy dựa vào lòng tốt của tha nhân.
Mỗi lần Chúa Giêsu mượn một thứ gì đó – thuyền, lừa, căn phòng, ngôi mộ – đều có sự tham gia của con người. Những người chủ thuyền, chủ lừa, chủ căn phòng, hay ông Giô-xếp đã trở thành những người cộng tác trong sứ vụ của Ngài. Điều này cho thấy rằng công việc của Thiên Chúa không được thực hiện một cách đơn lẻ, mà cần sự đóng góp của cả cộng đoàn.
Tinh thần cộng tác này là một bài học quan trọng cho các Kitô hữu hôm nay. Trong sứ vụ tông đồ, chúng ta không cần phải làm mọi thứ một mình, cũng không cần phải sở hữu tất cả các nguồn lực. Thay vào đó, chúng ta được mời gọi làm việc cùng nhau, chia sẻ những gì mình có, và đón nhận sự hỗ trợ từ người khác. Chính qua sự cộng tác này, Tin Mừng được lan tỏa và tình yêu của Thiên Chúa được thể hiện.
Cuộc đời “vay mượn” của Chúa Giêsu là một lời mời gọi mạnh mẽ để sống siêu thoát, không bám víu vào của cải vật chất. Ngài đã sống một cuộc đời không có gì là của riêng, nhưng lại sở hữu tất cả trong tình yêu và ân sủng của Thiên Chúa. Điều này thách thức chúng ta xét lại mối quan hệ của mình với tài sản, quyền lực, và những thứ chúng ta coi là “của mình”.
Sống siêu thoát không có nghĩa là từ bỏ mọi thứ một cách cực đoan, nhưng là biết sử dụng những gì mình có – dù là sở hữu hay mượn – để phục vụ cho ý định của Thiên Chúa. Đó là thái độ sống mà trong đó chúng ta coi mọi thứ là ân ban, sẵn sàng chia sẻ và không để mình bị ràng buộc bởi lòng tham lam hay sự ích kỷ.
Lời cầu nguyện – “Xin cho con cũng luôn biết bắt chước Chúa, hoàn toàn không sở hữu bất cứ thứ gì” – là một lời mời gọi sâu sắc để sống theo gương Chúa Giêsu. Trong một thế giới bị chi phối bởi chủ nghĩa tiêu thụ và sự cạnh tranh, việc bắt chước sự nghèo khó tự nguyện của Ngài là một thách thức lớn. Tuy nhiên, đó cũng là con đường dẫn đến tự do đích thực.
Sống nghèo khó tự nguyện không nhất thiết có nghĩa là từ bỏ tất cả tài sản, mà là sống với một tâm hồn tự do, không để của cải chi phối đời sống thiêng liêng. Điều này đòi hỏi chúng ta học cách chia sẻ, biết ơn những gì mình nhận được, và sử dụng những “phương tiện mượn” – từ tài năng, thời gian, đến vật chất – để phục vụ tha nhân và làm sáng danh Thiên Chúa.
Chúa Giêsu đã cho thấy rằng sứ vụ tông đồ không cần phải dựa trên sự tự lực hoàn toàn. Ngài đã cậy dựa vào lòng hảo tâm của những người xung quanh, từ ông Simon Phêrô, người chủ căn phòng, đến ông Giô-xếp. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng trong công việc loan báo Tin Mừng, chúng ta không cô đơn. Có những “tấm lòng hảo tâm và đạo đức” sẵn sàng hỗ trợ, và vai trò của chúng ta là biết đón nhận với lòng biết ơn và sử dụng những sự giúp đỡ đó một cách ý nghĩa.
Trong đời sống cộng đoàn, tinh thần này được thể hiện qua sự chia sẻ trách nhiệm, tài năng, và nguồn lực. Một giáo xứ, một tổ chức tông đồ, hay một nhóm thiện nguyện có thể hoạt động hiệu quả không phải vì tất cả mọi người đều giàu có, mà vì mỗi người sẵn sàng đóng góp những gì mình có, dù nhỏ bé đến đâu.
Cuộc đời “vay mượn” của Chúa Giêsu là một lời mời gọi để sống với tinh thần tông đồ đích thực. Sứ vụ của Ngài không bị giới hạn bởi sự thiếu thốn vật chất, bởi Ngài biết rằng mọi thứ cần thiết sẽ được cung cấp. Điều này khích lệ chúng ta mạnh dạn dấn thân vào công việc loan báo Tin Mừng, ngay cả khi chúng ta cảm thấy mình không đủ khả năng hay nguồn lực.
Tinh thần tông đồ này đòi hỏi sự sáng tạo và linh hoạt. Giống như Chúa Giêsu đã biến một chiếc thuyền thành giảng đường, một con lừa thành cỗ xe vinh quang, hay một ngôi mộ thành biểu tượng của sự Phục Sinh, chúng ta cũng được mời gọi sử dụng những gì mình có – dù là mượn hay sở hữu – để tạo nên những điều kỳ diệu trong sứ vụ của mình.
Chúa Giêsu, “chuyên gia đi vay mượn”, đã để lại cho chúng ta một tấm gương sáng ngời về sự khiêm nhường, phó thác, và tinh thần tông đồ. Từ chiếc thuyền trên hồ Ghen-nê-xa-rét, con lừa vào thành Giêrusalem, căn phòng của Bữa Tiệc Ly, đến ngôi mộ của sự Phục Sinh, Ngài đã cho thấy rằng sứ vụ rao giảng Tin Mừng không cần dựa trên sự sở hữu hay quyền lực, mà trên tình yêu, sự cộng tác, và lòng tin vào sự quan phòng của Thiên Chúa. Qua cuộc đời “vay mượn” của Ngài, chúng ta được mời gọi sống siêu thoát, cậy dựa vào lòng hảo tâm của tha nhân, và dấn thân vào sứ vụ tông đồ với một tâm hồn tự do và quảng đại.
Lời cầu nguyện “Xin cho con cũng luôn biết bắt chước Chúa, hoàn toàn không sở hữu bất cứ thứ gì” không chỉ là một ước nguyện, mà là một lời cam kết sống theo gương Chúa Giêsu. Trong một thế giới đầy cám dỗ về vật chất và quyền lực, chúng ta được mời gọi bước theo con đường của Ngài: sống nghèo khó tự nguyện, biết ơn những ân ban, và sử dụng mọi thứ – dù là mượn hay sở hữu – để làm sáng danh Thiên Chúa và phục vụ tha nhân. Chính qua sự bắt chước này, chúng ta sẽ tìm thấy ý nghĩa đích thực của đời sống Kitô hữu và niềm vui của việc dâng hiến trọn vẹn cho sứ vụ Tin Mừng.
Lm. Anmai, CSsR
