ĐỨC MARIA, MẸ CỦA NHỮNG NGƯỜI TÔN THỜ THÁNH THỂ
Trong kho tàng đức tin Công giáo, Đức Maria không chỉ là Mẹ Thiên Chúa mà còn là người đồng hành gần gũi nhất của Đức Giêsu trong mầu nhiệm cứu độ. Vai trò của Mẹ vượt xa một người mẹ theo nghĩa thông thường; Mẹ là mẫu gương hoàn hảo, là người thầy dẫn dắt, và là nguồn cảm hứng cho những ai khao khát sống đời sống tôn thờ Thánh Thể. Nếu không có sự che chở của Mẹ, chúng ta dễ rơi vào hoài nghi về sự bền đỗ và ơn cứu rỗi của mình, nhất là khi ơn gọi của chúng ta gắn chặt với việc phục vụ Vua các vua trong Bí tích Thánh Thể. Bài viết này sẽ đào sâu vai trò của Đức Maria như Mẹ của những người tôn thờ Thánh Thể, khám phá hành trình tôn thờ của Mẹ qua các giai đoạn cuộc đời Đức Giêsu, và rút ra những bài học thực tiễn để mỗi tín hữu có thể noi gương Mẹ trong việc chiêm ngắm và phụng sự Chúa Giêsu Thánh Thể cách trọn vẹn.
- ĐỨC MARIA – MẸ VÀ MÔ PHẠM CỦA NHỮNG NGƯỜI TÔN THỜ
- Sự cần thiết của Đức Maria trong đời sống tôn thờ
Chúa Giêsu, Vua Thánh Thể, không chỉ đến để cứu chuộc nhân loại mà còn thiết lập Bí tích Thánh Thể như dấu chỉ tình yêu vĩnh cửu của Ngài. Ngài muốn đào tạo một triều đình những người phục vụ trung thành, những tâm hồn sẵn sàng tôn thờ Ngài trong Bí tích cực thánh này. Tuy nhiên, để trở thành người phục vụ xứng đáng cho Vua các vua, mỗi tín hữu cần trải qua một hành trình học hỏi và thực tập – một thời gian chuẩn bị để ra mắt trước nhan thánh Ngài. Chính trong ý định nhiệm mầu này, Đức Giêsu đã để lại cho chúng ta Mẹ Ngài, Đức Maria, như người Mẹ và mô phạm tối cao của những người tôn thờ.
Theo truyền thống, sau khi Đức Giêsu phục sinh và về trời, Đức Maria đã sống trên trần gian thêm khoảng 20 năm – một khoảng thời gian không ngắn để Mẹ đồng hành với Hội Thánh sơ khai. Đây không phải là sự tình cờ, mà là kế hoạch của Thiên Chúa. Đức Giêsu, trong tình yêu vô biên dành cho nhân loại, không muốn những giờ phút đầu tiên của việc tôn thờ Thánh Thể chỉ được ủy thác cho những người tôn thờ tầm thường, thiếu kinh nghiệm hoặc chưa hiểu rõ cách phụng sự Ngài cách xứng đáng. Các Tông đồ, dù yêu mến Chúa tha thiết, lại bị cuốn vào sứ vụ rao giảng Tin Mừng khắp thế giới, không thể dành trọn thời gian bên Nhà Tạm. Các Kitô hữu sơ khai, như những trẻ thơ còn nằm trong nôi đức tin, cần một người mẹ để dưỡng dục, một mẫu gương để noi theo. Vì thế, Đức Giêsu đã trao phó Mẹ Ngài cho Hội Thánh, để Mẹ dạy chúng ta nghệ thuật tôn thờ Thánh Thể cách hoàn hảo.
Suy ngẫm về tình yêu của Đức Giêsu dành cho Mẹ Ngài, chúng ta không khỏi kinh ngạc trước quyết định để Mẹ ở lại trần gian thay vì đưa Mẹ về trời ngay lập tức. Phải chăng Mẹ chưa đủ thánh thiện? Hay Mẹ chưa chịu đủ đau khổ, dù Mẹ đã đứng dưới chân thánh giá trên đồi Canvê, chịu đựng nỗi đau vượt xa mọi thụ tạo? Không, Mẹ đã chịu đau khổ đến tột cùng, nhưng chính sự hiện diện của Mẹ là cần thiết cho ích lợi của Bí tích Thánh Thể. Đức Giêsu không muốn ở lại một mình trong Nhà Tạm mà thiếu sự đồng hành của Mẹ. Mẹ không chỉ là người Mẹ sinh ra Ngài trong thân xác, mà còn là người đồng lao cộng khổ, người tôn thờ đầu tiên và hoàn hảo nhất, để lại cho chúng ta một tấm gương sáng ngời về đời sống Thánh Thể.
- Hai mươi năm tôn thờ – Một cuộc sống tuyệt đẹp
Hai mươi năm Đức Maria sống trên trần gian sau khi Đức Giêsu về trời là một hành trình tôn thờ không ngừng nghỉ. Hãy tưởng tượng: mỗi ngày, Mẹ sống trong sự hiện diện của Con Mẹ dưới hình bánh Thánh Thể, chiêm ngắm Ngài với tình yêu của một người mẹ, lòng kính sợ của một thụ tạo, và sự kết hợp sâu xa của một tâm hồn thánh thiện. Đó là cuộc sống đẹp biết bao! Không có gì làm Mẹ vui hơn là được ở bên Nhà Tạm, nơi Con Mẹ ẩn mình, để tiếp tục sứ vụ tôn thờ mà Mẹ đã khởi sự từ khi Ngôi Lời nhập thể trong cung lòng Mẹ.
Ví dụ, trong cộng đoàn Kitô hữu sơ khai tại Giêrusalem, khi các Tông đồ tụ họp để “bẻ bánh” (Cv 2,42), chúng ta có thể hình dung Đức Maria hiện diện giữa họ, không chỉ như một chứng nhân thầm lặng, mà như người hướng dẫn thiêng liêng. Mẹ dạy các tín hữu cách nhìn vượt qua tấm bánh bề ngoài để nhận ra sự hiện diện sống động của Đức Giêsu – một bài học mà chính Mẹ đã sống suốt đời. Sự hiện diện của Mẹ trong những ngày đầu của Hội Thánh là lời nhắc nhở rằng Thánh Thể không chỉ là một nghi thức, mà là trung tâm của đời sống Kitô hữu, đòi hỏi một lòng tôn thờ sâu sắc và bền bỉ.
- Đức Maria – Người bảo vệ ơn gọi Thánh Thể
Đối với những ai được kêu gọi phục vụ Chúa Giêsu Thánh Thể – từ các linh mục, tu sĩ, đến giáo dân yêu mến Bí tích này – Đức Maria là nơi nương tựa không thể thiếu. Nếu không có sự che chở của Mẹ, chúng ta dễ rơi vào cám dỗ nghi ngờ về sự bền đỗ của mình trước những thử thách, hoặc tệ hơn, đánh mất niềm tin vào ơn cứu rỗi mà Chúa Giêsu ban qua Thánh Thể. Mẹ là người Mẹ luôn nhắc nhở chúng ta: “Hãy làm bất cứ điều gì Người bảo” (Ga 2,5), như Mẹ đã nói tại tiệc cưới Cana. Lời khuyên ấy không chỉ áp dụng cho việc vâng phục Chúa trong đời sống thường ngày, mà còn là kim chỉ nam để chúng ta phụng sự Ngài cách xứng đáng trong Bí tích Thánh Thể.
Hơn nữa, Đức Maria là mẫu gương cho thấy rằng việc tôn thờ không phải là một bổn phận khô khan, mà là một đặc ân lớn lao. Mẹ đã sống hai mươi năm cuối đời trong sự kết hợp mật thiết với Thánh Thể, để lại cho chúng ta một di sản thiêng liêng: không ai có thể tôn thờ Chúa Giêsu cách trọn vẹn nếu không học hỏi từ trái tim của Mẹ – trái tim đã yêu mến và phụng sự Ngài từ giây phút đầu tiên của mầu nhiệm Nhập Thể.
- HÀNH TRÌNH TÔN THỜ CỦA ĐỨC MARIA – MẪU GƯƠNG HOÀN HẢO
- Tôn thờ – Linh hồn của cuộc đời Đức Maria
Cuộc đời Đức Maria có thể được tóm gọn trong một từ: tôn thờ. Tôn thờ là việc phụng sự Thiên Chúa cách hoàn hảo, bao hàm mọi bổn phận của thụ tạo đối với Đấng Tạo Hóa. Từ giây phút truyền tin đến khi Mẹ về trời, mỗi hơi thở, mỗi hành động của Mẹ đều là một lời ngợi khen dâng lên Thiên Chúa. Đặc biệt, sự tôn thờ của Mẹ không chỉ giới hạn trong lời cầu nguyện, mà được thể hiện qua toàn bộ cuộc sống – một cuộc sống kết hợp chặt chẽ với Đức Giêsu, từ cung lòng trinh khiết đến thánh giá đẫm máu và Nhà Tạm thánh thiêng.
Tôn thờ Ngôi Lời Nhập Thể trong cung lòng: Đức Maria là người đầu tiên tôn thờ Ngôi Lời Nhập Thể khi Ngài cư ngụ trong dạ Mẹ. Trong suốt chín tháng mang thai, Mẹ đã biến cung lòng mình thành một “Nhà Tạm sống động,” nơi Ngôi Lời được phụng sự với sự tinh tuyền và khiêm hạ tuyệt đối. Thánh Vịnh 84,1 nói: “Chúa đã đặt Nhà Tạm của Ngài trong mặt trời,” và các Giáo phụ nhận định rằng “mặt trời” ấy chính là Trái Tim Đức Maria – nơi rực sáng tình yêu và sự thánh thiện. Không chén thánh nào quý giá hơn, không thiên thần nào có thể sánh bằng sự tôn thờ mà Mẹ dâng lên Con Mẹ trong thời khắc ấy.
Tôn thờ tại Bêlem: Khi Đức Giêsu sinh ra trong máng cỏ, Đức Maria là người đầu tiên thờ lạy Ngài với tình yêu của một người mẹ đồng trinh. Mẹ quỳ bên Hài Nhi, chiêm ngắm Thiên Chúa làm người với lòng kính sợ và niềm vui khôn tả. Sau Mẹ, thánh Giuse, các mục đồng, và các đạo sĩ đến thờ lạy, nhưng chính Đức Maria đã châm ngòi cho ngọn lửa tôn thờ lan tỏa khắp thế giới. Những lời Mẹ thốt lên – dù không được ghi lại đầy đủ – chắc chắn là những lời yêu mến nồng cháy, sâu thẳm đến mức vượt xa sự hiểu biết của chúng ta.
- Sự linh hoạt trong tôn thờ của Đức Maria
Điều làm nên sự độc đáo trong hành trình tôn thờ của Đức Maria là khả năng thích nghi với từng giai đoạn cuộc đời Đức Giêsu. Mẹ không giới hạn mình trong một hình thức tôn thờ cố định, mà luôn điều chỉnh theo các trạng thái khác nhau của Con Mẹ, thể hiện sự kết hợp sâu xa giữa trái tim Mẹ và trái tim Ngài.
Tại Nazareth: Trong cuộc sống ẩn dật, Đức Maria tôn thờ Đức Giêsu như Đấng nghèo khó và lao động vất vả. Mẹ cùng Ngài sống đời thường, nhưng với lòng kính trọng vô biên, nhận ra rằng mỗi công việc nhỏ bé của Ngài đều mang ý nghĩa cứu độ. Ví dụ, khi Đức Giêsu giúp thánh Giuse trong xưởng mộc, Đức Maria không chỉ thấy một người con chăm chỉ, mà còn thấy Đấng Cứu Thế đang chuẩn bị cho sứ vụ thập giá.
Trong đời sống công khai: Khi Đức Giêsu rao giảng Tin Mừng và chữa lành tội nhân, Đức Maria tôn thờ Ngài như Đấng loan báo Nước Trời. Mẹ thầm lặng theo dõi, cầu nguyện, và đồng hành với Ngài từ xa, như tại tiệc cưới Cana (Ga 2,1-11), nơi Mẹ không chỉ là người mẹ, mà còn là người tôn thờ đầu tiên nhận ra quyền năng thần linh của Con mình.
Trên đồi Canvê: Tại đây, sự tôn thờ của Đức Maria đạt đến đỉnh cao trong đau khổ. Mẹ không chỉ đứng nhìn Con chịu chết, mà còn kết hợp nỗi đau của mình với hy lễ của Ngài, thờ lạy Đấng đang cứu chuộc nhân loại bằng chính máu Ngài. Thánh Gioan Phaolô II nhận định: “Đức Maria đã trở thành người đồng lao cộng khổ với Đức Kitô” (Salvifici Doloris, 1984), và sự tôn thờ của Mẹ trên đồi Canvê là bài học sâu sắc về việc phụng sự Chúa trong nghịch cảnh.
Sự linh hoạt này cho thấy rằng tôn thờ không phải là một nghi thức cứng nhắc, mà là một hành trình sống động, thay đổi theo ý muốn và trạng thái của Đấng được tôn thờ. Đức Maria đã sống trọn vẹn điều đó, trở thành mẫu gương cho mọi người tôn thờ Thánh Thể.
- Tôn thờ trong ánh sáng của Thánh Thể
Sau khi Đức Giêsu về trời, Đức Maria tiếp tục sứ vụ tôn thờ trong sự hiện diện của Thánh Thể. Mẹ không chỉ nhớ lại các mầu nhiệm cuộc đời Con mình, mà còn sống lại chúng trong mỗi giây phút trước Nhà Tạm. Mẹ nhìn thấy trong tấm bánh Thánh Thể toàn bộ hành trình cứu độ – từ Bêlem đến Canvê, từ phục sinh đến vinh quang. Sự tôn thờ của Mẹ không chỉ là lời cầu nguyện, mà là một đời sống hoàn toàn hướng về Đức Giêsu, Đấng ẩn mình trong Bí tích cực thánh.
Ví dụ, trong những ngày đầu của Hội Thánh, khi các tín hữu tụ họp để cử hành Thánh Thể, Đức Maria có thể đã chia sẻ với họ những ký ức về Đức Giêsu – những lời Ngài nói, ánh mắt Ngài trao, và tình yêu Ngài dành cho nhân loại. Qua đó, Mẹ không chỉ dạy họ cách tôn thờ, mà còn khơi dậy trong họ ngọn lửa yêu mến Thánh Thể, biến mỗi cử hành thành một cuộc gặp gỡ sống động với Đấng Cứu Thế.
III. BÀI HỌC TỪ ĐỨC MARIA CHO NHỮNG NGƯỜI TÔN THỜ THÁNH THỂ
- Tôn thờ linh hoạt và sáng tạo
Đức Maria dạy chúng ta rằng việc tôn thờ Chúa Giêsu Thánh Thể không nên rơi vào thói quen đơn điệu hay khô cứng. Như Mẹ đã thay đổi cách tôn thờ theo từng giai đoạn cuộc đời Đức Giêsu, chúng ta cũng được mời gọi làm mới lòng sùng kính của mình bằng cách chiêm ngắm các mầu nhiệm của Ngài trong mối liên kết với Thánh Thể. Nếu không có sự đổi mới, tình yêu của chúng ta dễ trở nên nguội lạnh, và việc cầu nguyện có thể biến thành một gánh nặng thay vì niềm vui.
Gợi lại các mầu nhiệm: Khi đến trước Nhà Tạm, chúng ta có thể tưởng nhớ những khoảnh khắc trong cuộc đời Đức Giêsu – sự giáng sinh tại Bêlem, phép lạ tại Cana, lời giảng trên núi, hay cái chết trên thánh giá – và kết nối chúng với sự hiện diện của Ngài trong Thánh Thể. Ví dụ, vào dịp lễ Giáng Sinh, chúng ta có thể tôn thờ Chúa Giêsu Thánh Thể như Hài Nhi Bêlem, nhớ lại tình yêu của Đức Maria khi bồng ẵm Ngài trong máng cỏ.
Tránh nhàm chán: Một người tôn thờ có thể dành mỗi ngày trong tuần để suy niệm một mầu nhiệm khác: Thứ Hai chiêm ngắm Nhập Thể, Thứ Ba suy niệm Bêlem, Thứ Sáu tôn thờ Canvê. Sự đa dạng này không chỉ nuôi dưỡng tình yêu, mà còn giúp chúng ta khám phá chiều sâu vô tận của Thánh Thể.
- Sống lại ký ức thiêng liêng với Đức Maria
Đức Maria, trong những năm sống bên Thánh Thể, chắc chắn đã nhớ lại các mầu nhiệm của Đức Giêsu với tất cả tình yêu và sự sống động. Mẹ không chỉ giữ những điều ấy trong lòng (Lc 2,19), mà còn sống lại chúng như một người bạn thân thiết với Con Mẹ. Tương tự, khi tôn thờ Thánh Thể, chúng ta được mời gọi noi gương Mẹ, gợi lại những kỷ niệm thiêng liêng để làm sống động mối tương quan với Chúa.
Ví dụ, khi đứng trước Nhà Tạm, chúng ta có thể tưởng tượng Đức Maria đang nhắc nhở Đức Giêsu về ngày Ngài sinh ra: “Con ơi, Mẹ nhớ những nụ cười của các mục đồng, lòng kính thờ của các đạo sĩ, và tình yêu của thánh Giuse khi chúng con quỳ bên Con trong đêm lạnh giá.” Những ký ức ấy không chỉ làm vui lòng Trái Tim Chúa, mà còn khơi dậy trong chúng ta lòng biết ơn và sự kết hợp với Ngài. Cũng như khi trò chuyện với một người bạn, chúng ta không chỉ nói về hiện tại, mà còn ôn lại những kỷ niệm đẹp để thắt chặt tình thân, việc tôn thờ Thánh Thể với Đức Maria giúp chúng ta sống lại câu chuyện Tin Mừng dưới ánh sáng của Bí tích tình yêu.
- Thánh Thể – Trung tâm đời sống của Đức Maria và chúng ta
Đối với Đức Maria, Thánh Thể không chỉ là một nghi thức, mà là nguồn sống. Mẹ không thể tách rời khỏi sự hiện diện của Con Mẹ trong Nhà Tạm, đến nỗi mỗi ngày, mỗi đêm, Mẹ sống dưới chân Ngài với tình yêu cháy bỏng. Sự hấp dẫn của Thánh Thể đối với Mẹ mạnh mẽ đến mức chiếu sáng trên gương mặt Mẹ, lan tỏa sức mạnh thiêng liêng đến các Tông đồ và tín hữu sơ khai. Mẹ đã ban thưởng cho lòng sùng kính của họ bằng sự hiện diện dịu dàng, nhưng trái tim Mẹ luôn hướng về Đức Giêsu ẩn mình trong tấm bánh.
Chúng ta cũng được mời gọi sống như vậy. Thánh Thể là kỷ niệm sống động của tất cả các mầu nhiệm – từ Nhập Thể đến Phục Sinh – và là nguồn ân sủng canh tân chúng ta mỗi ngày. Noi gương Đức Maria, chúng ta phải thích nghi với ân sủng này bằng cách chiêm ngắm Đức Giêsu trong mọi khía cạnh của đời Ngài: Đấng nghèo khó, Đấng rao giảng, Đấng chịu khổ, và Đấng phục sinh. Ví dụ, một người giáo dân có thể dành giờ chầu Thánh Thể mỗi tuần để suy niệm về một khía cạnh khác nhau của Đức Giêsu, kết hợp lời cầu nguyện với hành động cụ thể như bác ái hay hy sinh, để sống trọn vẹn đời sống Thánh Thể.
- Lời cầu xin với Đức Maria
Ôi Đức Maria, Mẹ của những người tôn thờ Thánh Thể! Xin dạy chúng con nghệ thuật tôn thờ như Mẹ đã sống – một sự tôn thờ không ngừng nghỉ, linh hoạt, và tràn đầy tình yêu. Xin giúp chúng con chiêm ngắm tất cả các mầu nhiệm của Đức Giêsu trong ánh sáng của Thánh Thể, để chúng con không chỉ đọc lại Tin Mừng, mà còn sống lại câu chuyện cứu độ ấy trong đời mình. Lạy Mẹ Thánh Thể, xin nhớ rằng Mẹ là Mẹ của chúng con – những kẻ khao khát phụng sự Con Mẹ cách xứng đáng. Xin dẫn chúng con đến gần Trái Tim Thánh Thể của Ngài, để chúng con được biến đổi và trở nên những người tôn thờ đích thực trong triều đình vĩnh cửu của Vua các vua.
TẠM KẾT
Đức Maria không chỉ là Mẹ Thiên Chúa, mà còn là Mẹ của những người tôn thờ Thánh Thể – những tâm hồn được mời gọi phụng sự Đức Giêsu trong Bí tích tình yêu. Từ cung lòng trinh khiết đến Nhà Tạm thánh thiêng, Mẹ đã sống một đời tôn thờ hoàn hảo, trở thành mẫu gương và người hướng dẫn cho chúng ta. Hai mươi năm cuối đời của Mẹ trên trần gian là minh chứng cho tình yêu bất tận Mẹ dành cho Thánh Thể, và là lời mời gọi để mỗi người chúng ta bước theo Mẹ trên con đường phụng sự Chúa Giêsu. Bằng cách học hỏi từ sự linh hoạt, sâu sắc, và bền bỉ trong tôn thờ của Mẹ, chúng ta có thể làm cho đời sống Thánh Thể của mình trở nên phong phú và ý nghĩa hơn, để không chỉ tôn thờ Chúa bằng môi miệng, mà bằng cả trái tim và cuộc đời. Đức Maria, Mẹ Thánh Thể, mãi mãi là ánh sáng dẫn đường cho những ai khao khát sống trong sự hiện diện của Con Mẹ.
Lm. Anmai, CSsR
