Đã sửa đổi và cập nhật ngày 12 tháng 3 năm 2024

Khi đến Rome , có một số địa điểm nhất định mà bạn không thể bỏ lỡ. Vương cung thánh đường Thánh Peter tráng lệ – trung tâm đáng kính của đức tin Công giáo và là điểm hành hương Kitô giáo tuyệt vời nhất thế giới – đứng đầu danh sách. 

Nhà thờ hiện tại (được xây dựng trên một vương cung thánh đường ban đầu từ thế kỷ thứ 4 ) là một trong những dự án xây dựng vĩ đại nhất từng được thực hiện trong thời kỳ Phục hưng, mất hơn 120 năm để hoàn thành và cuối cùng được thánh hiến vào năm 1626. Với chiều dài hơn 190 mét và mái vòm cao tới 136 feet so với mặt đất, đây vẫn là nhà thờ lớn nhất trên thế giới, có khả năng chứa 60.000 tín đồ cùng một lúc.

Nhưng mặc dù kích thước quan trọng, nhưng nó không phải là tất cả. Nhà thờ St. Peter cũng chứa đầy những kiệt tác nghệ thuật của các nghệ sĩ tầm cỡ như Michelangelo, Bernini và vô số những người khác. Không có câu chuyện nào về nghệ thuật phương Tây có thể được kể mà không ghé thăm Nhà thờ St. Peter, và Vương cung thánh đường có thể khẳng định mạnh mẽ rằng đây là nhà thờ ngoạn mục nhất hiện có. 

Chắc chắn bạn sẽ  ghé thăm Nhà thờ St. Peter khi ở Rome; nhưng với quá nhiều lịch sử để khám phá và quá nhiều tác phẩm nghệ thuật để chiêm ngưỡng, nhà thờ đồ sộ này có thể khiến du khách lần đầu choáng ngợp. Để giúp bạn bắt đầu đúng hướng, chúng tôi đã biên soạn hướng dẫn này về lịch sử của Nhà thờ St. Peter.

Hãy đọc tiếp để khám phá mọi điều bạn cần biết trước khi đi!

Nguồn gốc: Nero, một ngư dân và trận hỏa hoạn lớn

Câu chuyện về Vương cung thánh đường Thánh Peter có từ thời Hoàng đế Nero, và vụ hỏa hoạn khét tiếng đã thiêu rụi Rome vào năm 64 sau Công nguyên. Khi tìm kiếm một vật tế thần cho một vụ hỏa hoạn tàn khốc mà có thể chính ông đã gây ra cho mục đích của mình, Nero nảy ra ý tưởng đổ lỗi cho giáo phái tôn giáo mới lập dị và bị nhiều người ngờ vực được gọi là Kitô giáo. Bạn có thể tìm hiểu thêm về Nero mắc chứng tự đại và triều đại bạo ngược của ông bằng cách ghé thăm Domus Aurea phi thường, hay Ngôi nhà vàng của Nero  – một trong những hoạt động yêu thích của chúng tôi ở Rome.

Vị hoàng đế vô đạo đức đã mở màn cho một làn sóng đàn áp, và hàng trăm thành viên của tôn giáo mới nổi đã bị tra tấn và đóng đinh trong Circus of Nero. Circus có nghĩa là trường đua trong tiếng Latin – bạn có thể sẽ bắt gặp trường đua cổ đại lớn nhất khi ở Rome, Circus Maximus – nhưng bên cạnh hoạt động đua xe ngựa chóng mặt thường thấy, tên bạo chúa tàn ác đã quyết định thêm một số môn thể thao đẫm máu vào trò giải trí. Địa điểm của Circus of Nero? Bên kia sông về phía tây bắc của trung tâm Rome trên Đồi Vatican. 

Trong số những người theo đạo Thiên chúa bị hành quyết tại Circus có một trong những người bạn đồng hành lâu đời nhất của Chúa Kitô, một ngư dân đến từ Bethsaida tên là Peter, người mà chính Chúa Jesus đã xức dầu làm nhà lãnh đạo tinh thần của đức tin mới. Peter đã yêu cầu bị đóng đinh ngược đầu xuống vì ông cho rằng mình không xứng đáng để noi theo hình ảnh Đấng Messiah bị đóng đinh trên đồi Golgotha ​​30 năm trước. Các nhà chức trách La Mã đã đồng ý, và Peter đã gặp cái chết của mình khi mắt chỉ cách mặt đất Circus vài inch.

Địa điểm tử đạo của Thánh Peter nhanh chóng trở thành nơi thờ cúng quan trọng của cộng đồng Kitô giáo bí mật, và ngay sau khi hoàng đế Constantine hợp pháp hóa Kitô giáo vào năm 313 sau Công nguyên, một nhà thờ lớn đã được xây dựng trên lăng mộ của vị tông đồ với sự ban phước của Hoàng đế. 

Trong hơn một thiên niên kỷ, nhà thờ lớn của Constantine đã trở thành trung tâm của Kitô giáo, thu hút những người theo đạo Thiên chúa từ khắp nơi trên thế giới đến Rome. Tuy nhiên, nhiều thế kỷ đã không tránh khỏi sự tàn phá của nó, và vào những năm đầu của những năm 1500, nhà thờ đã ở trong tình trạng suy tàn, dần dần chìm vào nền móng của rạp xiếc cổ đại.

Sự đổi mới của thời kỳ Phục hưng: Bramante và Nhà thờ St. Peter mới

Mặc dù có nhiều tiếng nói có ảnh hưởng kêu gọi sửa chữa Vương cung thánh đường Constantinian vì tầm quan trọng về mặt tâm linh và lịch sử của nó, Đức Giáo hoàng Julius II đầy tham vọng – người mà bạn có thể biết đến là người bảo trợ của Michelangelo tại Nhà nguyện Sistine – đã quyết định rằng điều duy nhất cần làm là xây dựng một nhà thờ mới hiện đại đồ sộ trên cùng một địa điểm. Không tiếc tiền, Julius đã giao phó trách nhiệm to lớn trong việc thiết kế công trình quan trọng nhất của Kitô giáo cho Donato Bramante , cha đẻ của kiến ​​trúc Phục hưng cao cấp.

Tuy nhiên, Julius và Bramante qua đời cách nhau một năm và bản thiết kế gây tranh cãi của kiến ​​trúc sư về một tòa nhà có mái vòm, được quy hoạch tập trung (tức là có hình dạng cây thánh giá với các cánh tay dài bằng nhau) lấy cảm hứng từ Đền Pantheon đã bị trì hoãn.

Nhiều nghệ sĩ và kiến ​​trúc sư thời Phục Hưng lừng lẫy, bao gồm Raphael, đã đề xuất thiết kế để hoàn thiện nhà thờ Bramante , nhưng cuộc cướp phá Rome năm 1527 đã khiến tiến độ thực hiện công trình chậm chạp trong nhiều thập kỷ. Năm 1547, Giáo hoàng Paul III đã bất ngờ bổ nhiệm Michelangelo già làm giám sát dự án, ở độ tuổi 71. Quyết định này đã chứng minh là một nước cờ tuyệt vời.

Michelangelo để lại dấu ấn của mình

Michelangelo chỉ nhận công việc này với sự miễn cưỡng lớn và sau nhiều lời phàn nàn, coi thường kế hoạch của người tiền nhiệm Antonio da Sangallo. Ông sớm bắt tay vào việc sửa đổi hoàn toàn các kế hoạch cho nhà thờ, và chính Michelangelo là người đã tạo nên phần bên trong gợn sóng đặc biệt của nhà thờ và mái vòm khổng lồ ở trung tâm của nó – vẫn là mái vòm cao nhất thế giới, sau nửa thiên niên kỷ. 

Michelangelo lấy cảm hứng từ hai mái vòm lớn nhất ở Ý vào thời điểm đó –  Đền Pantheon cổ đại ở Rome và  Nhà thờ Duomo thời Phục hưng của Brunelleschi ở Florence – để tạo ra một công trình hai lớp thanh lịch có khả năng nâng đỡ mái vòm khổng lồ, nặng tới 40.000 tấn. Mái vòm cao 136,57 mét, hay 448 feet, trên sàn của Vương cung thánh đường Thánh Peter, và được nâng đỡ bởi bốn trụ cột hùng vĩ, mỗi trụ cao tới 120 mét. 

Nhà thờ mới mất hơn 150 năm để hoàn thành, và Michelangelo cũng qua đời trước khi công trình hoàn thành. Nhà thờ được Carlo Maderno định hình cuối cùng , ông đã thêm hai ô cửa vào nhà thờ để biến nó thành hình dạng của một cây thánh giá La-tinh có tính thần học hơn và thiết kế mặt tiền.

Giacomo Della Porta là kiến ​​trúc sư cuối cùng tham gia vào công trình này và hoàn thành mái vòm vào năm 1590. Nếu bạn muốn xem toàn bộ diện mạo của nhà thờ do Michelangelo thiết kế, hãy chú ý đến bức bích họa về dự án được đề xuất tại tiền sảnh của Thư viện Vatican khi bạn đi đến lối ra của Bảo tàng Vatican  từ Nhà nguyện Sistine.

Một truyền thuyết đô thị phổ biến kể lại rằng Hiệp ước Lateran (thỏa thuận giữa nhà thờ và nhà nước Ý đã tạo ra Thành phố Vatican) cấm bất kỳ tòa nhà nào cao hơn mái vòm của Michelangelo được xây dựng ở Rome; mặc dù tuyên bố thường được nhắc lại này không có cơ sở thực tế, nhưng có vẻ như có một quy tắc bất thành văn rằng Nhà thờ Thánh Peter vẫn là điểm tham chiếu cho bất kỳ dự án xây dựng nào ở Thành phố vĩnh cửu, và cho đến ngày nay, đây vẫn là điểm cao nhất của trung tâm thành phố.

Bernini tại Quảng trường Thánh Peter 

Kiến trúc sư vĩ đại cuối cùng có đóng góp quan trọng cho Nhà thờ Thánh Peter là bậc thầy Baroque Gianlorenzo Bernini, người đã xây dựng hàng cột nổi tiếng bao quanh quảng trường bên ngoài nhà thờ. Ở đây, hai hàng cột lớn phình ra ngoài để dường như ôm trọn những làn sóng người hành hương đến để tỏ lòng thành kính tại lăng mộ Thánh Peter trong một công trình quy hoạch đô thị phi thường. 

Ở trung tâm của quảng trường là một tháp đài Ai Cập khổng lồ cao 40 mét được đưa đến Rome vào năm 37 trước Công nguyên, được dựng lại trước nhà thờ lớn vào những năm 1580 trong một kỳ công đáng kinh ngạc của kỹ thuật hiện đại. Trong nhiều thế kỷ, người ta vẫn cho rằng một quả cầu vàng trên đỉnh tháp đài cổ chứa tro cốt của chính Julius Caesar là điều bình thường. Khiến mọi người thất vọng, khi quả cầu được mở ra trong quá trình hoạt động vào những năm 1580, người ta phát hiện ra rằng nó trống rỗng.

Những điều cần xem ở Nhà thờ thánh Peter

Để trang trí cho nhà thờ mới rộng lớn, nhiều nghệ sĩ xuất sắc nhất của thời kỳ Phục hưng và Baroque đã đóng góp các tác phẩm nghệ thuật vào bên trong. Trong số những điểm nổi bật đáng chú ý ở Nhà thờ Thánh Peter là tác phẩm Pietà tuyệt vời của Michelangelo và một loạt các kiệt tác của Gianlorenzo Bernini: bao gồm chiếc baldacchino bằng đồng cao vút ở trung tâm nhà thờ đánh dấu vị trí mộ của Thánh Peter, một tác phẩm điêu khắc khổng lồ của Thánh Longinus, Cathedra Petri hay Ghế Thánh Peter và lăng mộ của Giáo hoàng Alexander VII. Tuy nhiên, những tác phẩm nghệ thuật này chỉ là khởi đầu. Để tìm hiểu những gì bạn cần xem

Leo lên mái vòm St. Peter

Nếu bạn đủ sức vượt qua thử thách, hãy chắc chắn rằng bạn leo lên đỉnh mái vòm và chiêm ngưỡng một trong những quang cảnh đẹp nhất trong toàn thành phố. Quá trình leo lên diễn ra trong hai giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên bao gồm việc leo lên bên trong chính mái vòm, mang đến tầm nhìn tuyệt đẹp xuống vương cung thánh đường và ngắm cận cảnh những bức tranh khảm trang trí (gần như vô hình từ sàn nhà thờ ở phía dưới). 

Nếu bạn muốn lên cao hơn nữa và cảm thấy khỏe hơn, bạn có thể đi thêm 320 bậc nữa lên đến đỉnh của mái vòm – bạn phải tận mắt chứng kiến ​​toàn cảnh thành phố từ trên đỉnh mới tin được.

Làm thế nào để tham quan Nhà thờ St. Peter và không phải xếp hàng

Nhà thờ St. Peter mở cửa từ 7 giờ sáng đến 7 giờ tối mỗi ngày. Để tránh đám đông, chúng tôi khuyên bạn nên đến thăm vào đầu ngày hoặc trước giờ đóng cửa một chút. 

Có khả năng là bạn sẽ muốn ghé thăm Bảo tàng Vatican cùng với Nhà thờ Thánh Peter khi ở Rome. Thông thường, bạn không thể vào Nhà thờ Thánh Peter trực tiếp từ Bảo tàng Vatican – bạn sẽ phải ra ngoài rồi đi vòng quanh các bức tường đến Quảng trường Thánh Peter, nơi bạn sẽ phải xếp hàng dài. Nhưng nếu bạn tham gia tour tham quan Vatican có hướng dẫn viên đặc biệt , bạn sẽ có thể bỏ qua điều này và đến Vương cung thánh đường trực tiếp từ Nhà nguyện Sistine qua lối ra đặc biệt, bỏ qua các hàng đợi. 

Hãy nhớ quy định về trang phục . Nếu vai và đầu gối của bạn không được che phủ, bạn sẽ bị từ chối vào cửa. Vì vậy, hãy để quần đùi ở nhà và mang theo khăn quàng cổ hoặc khăn choàng. Để biết thêm mẹo về cách tận dụng tối đa thời gian của bạn ở Thành phố Vatican bao gồm Bảo tàng Vatican