Ngụ ngôn Thầy – Trò

Làm sao nó biết được? Xung quanh nó toàn là cừu và chỉ có cừu. Nó chưa bao giờ gầm như một con sư tử; cừu không thể gầm. Nó không bao giờ đơn độc như một con sư tử; cừu không bao giờ ở một mình. Nó luôn ở giữa đám đông – đám đông đó ấm áp, vững chãi, an toàn. Nếu quan sát đàn cừu di chuyển, bạn sẽ thấy chúng đi sát vào nhau đến mức gần như giẫm lên nhau. Chúng rất sợ ở một mình.

Nhưng chú sư tử bắt đầu lớn lên. Đó là một hiện tượng lạ lùng. Về mặt tâm trí, nó được đồng nhất với cừu, nhưng quá trình phát triển sinh học không diễn ra theo sự đồng nhất đó; tự nhiên sẽ không tuân theo tâm trí của bạn. Chú sư tử con đã trở thành một chàng sư tử xinh đẹp, nhưng bởi vì mọi thứ cứ chậm rãi diễn ra nên bầy cừu đã quen thuộc với nó, cũng giống như nó đã quen thuộc với bầy cừu.

Tất nhiên, bầy cừu nghĩ rằng chú sư tử hơi điên rồ. Nó không hành xử đúng mực – hơi khùng khùng – và nó tiếp tục lớn lên. Nó tin nó là một con cừu, nó không hề giả vờ làm sư tử. Và bầy cừu biết rằng nó không phải là sư tử; chúng đã nhìn thấy nó từ lúc chào đời. Chúng đã nuôi nấng nó, cho nó bú sữa. Nó không phải là loài ăn cỏ bẩm sinh – không có con sư tử nào ăn cỏ, nhưng con sư tử này thì có, vì cừu là loài ăn cỏ. Nó từng rất vui vẻ gặm cỏ. Bầy cừu chấp nhận những khác biệt nhỏ, rằng nó hơi to lớn và trông như sư tử. Một con cừu rất thông thái đã nói: “Đó chỉ là một trò đùa tai quái của tự nhiên. Thi thoảng chuyện này mới xảy ra một lần”.

Và bản thân sư tử cũng chấp nhận đó là sự thật. Màu lông của nó khác, cơ thể của nó khác – hẳn nó là một con cừu kỳ dị, bất thường. Nhưng không thể có chuyện nó là sư tử!

Nhưng một ngày kia, một con sư tử già đi ngang qua và nhìn thấy chú sư tử này đang đứng nổi bật giữa bầy cừu đông đúc. Sư tử già không thể tin vào mắt mình! Nó chưa từng nhìn thấy chuyện nào như vậy, cũng chưa từng nghe nói trong lịch sử có con sư tử nào đứng giữa một bầy cừu mà không khiến con cừu nào hoảng sợ. Và chú em sư tử này lại còn đi đứng y như cừu, gặm cỏ y như cừu!

Sư tử già không thể tin vào mắt mình. Nó quên luôn việc bắt một con cừu cho bữa sáng. Nó hoàn toàn quên mất bữa sáng. Cảnh tượng này kỳ lạ đến mức nó quyết tâm gặp cho bằng được chú sư tử trẻ kia và tìm hiểu xem chuyện gì đang xảy ra. Nhưng nó đã già, còn chú sư tử kia lại đang hồi sung mãn – chú sư tử bỏ chạy. Mặc dù tin mình là cừu nhưng khi gặp nguy hiểm, chú sư tử trẻ quên mất sự đồng nhất đó. Nó chạy như một con sư tử, và sư tử già phải vất vả lắm mới đuổi kịp.

Cuối cùng, sư tử già cũng tóm được chú sư tử trẻ. Chú sư tử kêu khóc và van xin: “Xin hãy tha cho tôi, tôi chỉ là một chú cừu tội nghiệp. Xin hãy thả tôi đi”.

Sư tử già đáp: “Đồ ngốc! Cậu hãy dừng cái việc ngu xuẩn này lại và theo tôi đến hồ nước”. Có một hồ nước ngay gần đó. Sư tử già đưa sư tử trẻ đến đó. Sư tử trẻ không muốn, nó chỉ miễn cưỡng đi theo, nhưng nó có thể làm gì để chống lại một con sư tử khi nó chỉ là một chú cừu? Sư tử có thể sẽ giết nó nếu nó không nghe lời, vậy nên nó đi theo.

Đó là một hồ nước tĩnh lặng, mặt hồ không một gợn sóng, trong như gương. Sư tử già nói với sư tử trẻ: “Hãy nhìn đi. Nhìn mặt cậu và nhìn mặt tôi. Nhìn cơ thể tôi và cơ thể của cậu phản chiếu trên mặt nước”.

Trong khoảnh khắc đó, một tiếng gầm lớn vang lên! Âm thanh của nó vang vọng khắp các quả đồi. Chú cừu biến mất; giờ đây nó là một sinh vật hoàn toàn khác – nó đã nhận ra chính mình. Sự đồng nhất bản thân với cừu không phải là thực tại mà chỉ là một khái niệm trong tâm trí. Giờ đây, nó đã nhìn thấy thực tại. Sư tử già nói: “Giờ thì tôi không phải nói gì nữa. Cậu đã hiểu”.

Sư tử trẻ cảm nhận một nguồn năng lượng kỳ lạ mà nó chưa từng cảm thấy trước đây – như thể năng lượng đó đã bị ẩn đi. Nó có thể cảm nhận một sức mạnh to lớn, và từ trước đến nay nó luôn là một chú cừu yếu ớt, hèn mọn. Toàn bộ sự hèn mọn đó, toàn bộ sự yếu ớt đó chỉ đơn giản biến mất.

● Đây là một câu chuyện ngụ ngôn về thầy và trò. Nhiệm vụ của thầy là cho trò thấy được trò là ai và nhận ra những gì mà trò vẫn luôn tin về bản thân đều không đúng.

Tâm trí của bạn không phải do tự nhiên tạo thành. Hãy luôn phân biệt được điều này: bộ não của bạn là do tự nhiên tạo ra, nhưng tâm trí của bạn được tạo ra bởi xã hội nơi bạn đang sống – bởi tôn giáo, ý thức hệ mà cha mẹ của bạn theo đuổi, bởi hệ thống giáo dục mà ở đó bạn được nuôi dạy, và bởi đủ mọi thứ khác.

Cre: Hiểu – Osho