Nói về việc này, linh mục nhạc sĩ Rôcô Nguyễn Duy, Tổng Thư ký Ủy ban Thánh nhạc/HĐGMVN cho biết, để “cho phù hợp với Giáo lý Công giáo, suy tư thần học và ngôn ngữ thời đại chúng ta”. Mặt khác, cha cũng nói thêm, việc chỉnh vài từ các ca khúc đã thịnh hành căn cứ vào những tiêu chuẩn phụng vụ thánh nhạc, mục vụ và quan tâm đến sự chọn lọc của thời gian. Hiện, có tất cả 164 bài hát được điều chỉnh các từ phù hợp, in trong tuyển tập Thánh Ca Việt Nam 1. Các ca khúc này đa dạng chủ đề từ ngợi ca Thiên Chúa, Đức Mẹ, các thánh, các mầu nhiệm… và xét trong phụng vụ cũng đa dạng đủ các mùa lễ quanh năm. Có những bài hát nhập lễ, dâng lễ, ca nguyện, cầu hồn, tạ ơn…

Nhiều khúc hát cầu cho các linh hồn quen thuộc trong phụng vụ và các giờ sinh hoạt chỉnh để hợp với thần học. Chẳng hạn, bài Từ chốn tối tăm của cha nhạc sĩ Kim Long, câu: “Nguyện xin Trinh Vương mau dủ thương chữa bầu để Chúa rút bớt thời gian thương đau”, được sửa lại thành: “Nguyện xin Trinh Vương mau dủ thương chuyển cầu để Chúa rút bớt thời gian thương đau”. Từ chuyển cầu được dùng bởi sự gần gũi với cách dùng hiện đại. Trong bài Vực sâu tối tăm của linh mục nhạc sĩ Văn Chi, câu “Lạy Chúa, nguồn cứu thoát vô biên êm đềm” sửa thành “Lạy Chúa, nguồn cứu thoát muôn dân muôn đời”. Một vài từ ở một số bài thánh ca cầu hồn khác cũng được thay đổi, không gì khác để ý nghĩa được sát hơn và hợp với ngôn ngữ đương thời. Tỷ như “Chúa đã đến thúc con” thành “Chúa đã đến đón con” (Chúa gọi con về, Lan Thanh). Có lẽ, “đón con” là hình ảnh người cha nhân hậu luôn chờ đợi và sẵn sàng chào đón con cái quay về sau bao ngày phiêu du, có những sai lầm đổ vỡ, có những đắng cay, chán chường. Hình ảnh Chúa đón con cũng toát lên sự nhân hậu, khiến người nghe liên tưởng đến dụ ngôn đứa con hoang đàng, dù đời sống có tội lỗi bao nhiêu vẫn được cha khoan dung thương xót. Và hơn hết, vì “Chúa là Đấng từ bi nhân ái” (TV 102) nên Chúa đón con với tất cả tình yêu thương, ấm áp. Hối nhân cũng an lòng mà quay về.
Các bài thánh ca cầu hồn được xướng lên trong tâm trạng đau xót hoặc của người đưa tiễn hoặc của người đồng hương, bạn bè chứng kiến cuộc tang thương. Có khi, vang cao và da diết trong lễ giỗ, giờ cầu nguyện, nhưng dù có dùng trong trường hợp nào cũng mang tâm tình trở về, xin Chúa đoái thương thân phận yếu hèn, tro bụi. Thoáng nhìn, các bài hát đã được sửa đều giúp ý nghĩa thần học được sáng rõ hơn, không chỉ vậy, còn gợi cảm giác tin cậy vào lòng thương xót Chúa. Vì thế, tuy lời vốn quen thuộc bị thay, sẽ làm lạ lẫm đôi chút nhưng giá trị biểu đạt và biểu cảm của ngôn từ không mất đi, ngược lại, dạt dào và mãnh liệt.
Điều này cũng là điểm sáng đáng ghi nhận trong nỗ lực của Ủy ban Thánh nhạc.

(còn tiếp)

THIÊN MI