Thánh Giuse, sự lựa chọn không thể tốt hơn
1. Lựa chọn của Thiên Chúa
Thiên Chúa đã kêu gọi Abraham và đã hứa ban cho ông một dòng dõi. Trải qua 18 thế kỷ với biết bao thăng trầm, bao gồm sự bất trung của Dân, và cũng không thiếu những “điềm thiêng dấu lạ” Thiên Chúa đã thực hiện để làm nên lịch sử của dân được tuyển chọn. Thánh sử Matthêu đã tóm tắt gia phả từ Abraham tới Đavít đến Giuse – chồng bà Maria, bà là Mẹ Đức Giêsu”. Khởi đi từ đây, Thiên Chúa đã ban ơn cứu độ cho nhân loại, và một trong những nhân vật được tuyển chọn là Giuse, người ôm lấy tất cả niềm chờ mong của dân tộc, người đứng nơi cửa ngõ của thế giới để chào đón hồng ân cứu độ là chính Đức Giêsu – Đấng Cứu Tinh xuất thân từ dòng dõi Đavít.
Đây không phải là một tước hiệu suông, một niềm danh dự, nhưng là mầu nhiệm tuyển chọn của Thiên Chúa; sự tuyển chọn này vừa là hồng ân vừa là sứ mệnh. Như dân riêng, Thánh Giuse cũng được chính Thiên Chúa tuyển chọn để làm cha Đấng Cứu Thế; như Israel được giao cho trách nhiệm gìn giữ niềm tin vào một Thiên Chúa, Giuse cũng chỉ sống theo niềm tin vào sự hướng dẫn của một mình Thiên Chúa; như dân tộc được Thiên Chúa uốn nắn, sửa dạy để trở thành một dân trung tín, Giuse cũng mang danh là đầy tớ tín trung coi sóc gia sản Thiên Chúa; như dân được Thiên Chúa ban lời hứa và chờ mong lời hứa thành toàn, Giuse cũng là người quản lý các mầu nhiệm của Thiên Chúa để Giao Ước Cứu Độ được thực hiện.
Thánh Kinh mặc khải rõ ràng từ Thiên Chúa lại kiệm lời về Thánh Giuse. Tuy nhiên, Thánh sử Mathêu, Luca và cả Cựu Ước cũng cung cấp cho ta những dữ liệu cần thiết để phần nào hiểu được vài trò bảo trợ Giáo Hội từ thời thánh Benado. Thế lực cầu bầu của người dựa theo câu nói của vua Pharao “Ite ad Joshep” (hãy đến cùng Giuse: St 41, 55).
2. Lựa chọn của Ngôi Lời Nhập Thể
Thánh Giuse được lựa chọn để phục vụ ơn cứu độ. Công cuộc này bao hàm nhiều lãnh vực, đứng đầu là chứng nhân cho mầu nhiệm Nhập Thể. Ngay cả trong cộng đoàn các môn đệ tiên khởi cũng có sự tiến triển tâm thức về thân thế của Đức Giêsu. Từ chỗ quan niệm Đức Giêsu là Đấng Mêsia được nâng lên làm Con Thiên Chúa do sự Phục Sinh (Rm 1, 4), đến chỗ tin rằng Người là Ngôi Lời hằng hữu của Thiên Chúa xuống thế làm người (Ga 1,14). Do vậy, nhân chứng của cuộc nhập thể là vô cùng quan trọng. Khi truyền tin cho Đức Maria, Sứ Thần cho biết Con Trẻ sẽ là “Con Đấng Tối Cao và là Con Thiên Chúa”. Còn căn cước của người con sinh bởi Đức Maria là “Giêsu và Emmanuel” lại được mặc khải cho thánh Giuse, và mời gọi Ngài đón Đức Maria về nhà mình để người con Mẹ sinh ra được thừa hưởng dòng dõi vua Đavit nhằm thực hiện lời Chúa hứa liên quan đến Đấng Mesia. Tiếp đến, Thánh Giuse được ban cho quyền đặt tên cho con trẻ là Giêsu – có nghĩa là: “Thiên Chúa cứu chữa”, đây chính là sứ mạng của Đấng Cứu Thế. Lời Lời Kinh thánh nên ứng nghiệm khi gia đình thánh gia định cư tại Nazaret, nên danh “Giêsu Nazaret” là danh hiệu của Người đến muôn đời. Và chính nơi gia đình này, Chúa Giêsu gặp được hình ảnh Người Cha trên trời nơi chính con người Thánh Giuse.
3. Lựa chọn của Thánh Giuse
Cuộc sống là một chuỗi lựa chọn, và Thánh Giuse cũng không nằm ngoài quy luật này. Lựa chọn mang tính quyết định xuất phát từ cuộc gặp gỡ định mệnh với Maria. Thần học trứ danh J.Galot đã diễn tả cuộc gặp gỡ tuyệt đẹp ấy như sau: Cứ bề ngoài, đó cũng là một cuộc gặp gỡ như bao nhiêu cuộc gặp gỡ khác, khi một thanh niên trẻ gặp một thiếu nữ hữu duyên sẽ là bạn trăm năm của chàng. Nhưng đây cũng là cuộc gặp gỡ chưa từng xảy ra trên trái đất. Giuse vừa mới rộn lên vì một vẻ đẹp khôn sánh, cao khiết của một linh hồn trinh bạch và hoàn thiện không một bóng mờ. Như lời xác nhận của Tổng Thần Gabriel: “Kính chào Maria đầy ân sủng”. Giuse không thể nhìn ra ân sủng tràn đầy ấy bằng cái nhìn thiêng liêng như Tổng Lãnh Thiên Thần; nhưng Ngài cũng cảm nhận được ân sủng ấy một cách lờ mờ, cho dù có bao chàng trai từng rảo qua bên cạnh Maria, nhưng họ đã không dừng lại, bởi khu vườn của Maria thật kín ẩn, thoát khỏi tầm giác quan. Từ lâu rồi, Chúa Thánh Thần đã chuẩn bị cho cuộc gặp gỡ này, sao cho tâm hồn Giuse có thể hài hoà được với trái tim Vô Nhiễm Maria, người sẽ trao thân gởi phận cho Giuse, và nhờ sự hài hoà có trước mà cuộc gặp gỡ đã đi tới tận tầng đáy sâu của hai tâm hồn.
Nhiều năm sau, khi sẽ sống đoàn tụ với Maria và Chúa Giêsu, khi đã nghiệm ra hai Mẹ Con ấy tương tự nhau đến mức nào rồi, Giuse mới nhận ra rõ rệt hơn là: khi bị Maria lôi cuốn, Giuse cũng đã từng bị chính Chúa Giêsu lôi cuốn. Đức Nữ Trinh giấu kín trong mình hình ảnh Chúa Giêsu. Cho nên khi gặp gỡ Maria, Giuse là người đầu tiên gặp được Chúa Giêsu. Chính Chúa Giêsu đã lôi cuốn Giuse một cách mầu nhiệm, và qua gương mặt Trinh khiết của Maria, Thiện Chúa đã chiếm đoạt linh hồn Giuse. Như vậy, Giuse đã nghiệm thấy điều mà, sau Giuse, nhiều người sẽ nghiệm thấy khi say mê với vẻ duyên dáng của Maria.
4. Lựa chọn của Giáo hội
Ngày mồng 8 tháng 12 năm 1870, Giáo hội đã có một lựa chọn lịch sử. Ðức Piô IX, theo đề nghị của hàng Giám Mục thế giới đang nhóm họp Cđ: Vatican I đã long trọng tôn phong Thánh Giuse làm Ðấng bảo trợ toàn thể Giáo hội và truyền phải mừng lễ 19-3 hàng năm cho trọng thể.
Tuy nhiên, hoàn cảnh lúc đó xem ra khá nguy ngập. Theo Cha J.Galot: Đó là lúc Đức Giáo Hoàng bị tước đoạt những lãnh thổ từ bao thế kỷ, đã làm nên quốc gia Giáo Hoàng. Nhưng chúng ta phải ca ngợi sự khôn ngoan của Chúa Quan Phòng, để vị thủ lãnh Hội thánh chỉ hiến mình chuyên lo có những lợi ích thiêng liêng. Trong hoàn cảnh ấy, sự xuất hiện của Thánh Giuse như dụng cụ của Chúa Quan Phòng. Việc bảo hộ của Thánh Giuse là đem Hội thánh tránh xa tất cả những tranh giành về vật chất, mà vẫn bảo vệ được quyền độc lập về tinh thần.
Chính Thánh Cả từng đã hướng dẫn Thánh Gia trong một tinh thần thân ái liên kết nhau hoàn toàn, nên người cũng ước mong tạo lập cùng một tinh thần đó trong Hội thánh. Việc Đức Gioan XXIII quyết định đặt Công Đồng chung Vatican II dưới sự bảo trợ của Thánh Cả Giuse đã khởi hứng từ chân lý này. Thánh Giuse sẽ giúp các Kitô hữu quên đi những hiểu lầm trong dĩ vãng, để chỉ mong muốn trong tương lai có sự đồng tâm liên kết với ngôi vị Chúa Kitô nối dài trong Nhiệm Thể của Người. tl