“NGÔN NGỮ YÊU THƯƠNG” TRONG HÔN NHÂN CÔNG GIÁO

“NGÔN NGỮ YÊU THƯƠNG” TRONG HÔN NHÂN CÔNG GIÁO

Lời đầu tiên, con xin gửi đến toàn thể cộng đoàn, cách riêng là các cặp vợ chồng, các gia đình lời chào thân ái và lời chúc bình an của Chúa Kitô. Chúng ta quy tụ nơi đây không chỉ với tư cách là những cá nhân, mà còn là những thành viên của Hội Thánh, và đặc biệt, là những viên đá sống động xây nên các “Hội Thánh tại gia” mà Thiên Chúa hằng yêu thương và gìn giữ.

Chủ đề mà chúng ta cùng nhau suy niệm hôm nay không phải là một điều gì quá cao siêu, xa vời, nhưng lại là một thực tại rất gần gũi, rất đời thường, và cũng là một thách đố lớn lao trong đời sống của hầu hết các cặp vợ chồng: đó là làm thế nào để yêu thương nhau cho đúng cách, làm thế nào để người bạn đời của mình thực sự cảm nhận được tình yêu mà mình dành cho họ. Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về “Ngôn Ngữ Yêu Thương” trong đời sống Hôn nhân Công giáo.

Khi đứng trước bàn thờ, hai anh chị đã thề hứa: “Tôi… nhận em/anh… làm vợ/chồng, và hứa sẽ giữ lòng chung thủy với em/anh, khi thịnh vượng cũng như lúc gian nan, khi bệnh hoạn cũng như lúc mạnh khỏe, để yêu thương và tôn trọng em/anh mọi ngày suốt đời tôi.” Lời hứa ấy thật cao đẹp. Ý hướng thì thật tốt lành. Nhưng thực tế sau những ngày tháng honeymoon ngọt ngào, cuộc sống chung bắt đầu bộc lộ những khác biệt, những va chạm, và đôi khi là những tổn thương sâu sắc. Có bao giờ anh chị tự hỏi: “Tại sao tôi đã làm tất cả vì cô ấy/anh ấy, mà họ vẫn không cảm nhận được? Tại sao chúng ta càng cố gắng, lại càng cảm thấy xa cách nhau?”

Vấn đề có lẽ không nằm ở chỗ chúng ta có yêu nhau hay không, mà là ở chỗ chúng ta đã “nói” và “nghe” tình yêu bằng những “ngôn ngữ” hoàn toàn khác nhau. Giống như một người nói tiếng Việt cố gắng trò chuyện với một người chỉ hiểu tiếng Anh, dù cả hai đều có thiện chí, thông điệp yêu thương vẫn không thể được truyền đi một cách trọn vẹn. Những hiểu lầm, xung đột và khoảng trống cứ thế lớn dần lên, có thể đẩy hai con người từng yêu nhau tha thiết ra xa nhau.

Trong buổi chia sẻ hôm nay, chúng ta sẽ không đi tìm ai đúng ai sai. Chúng ta sẽ cùng nhau thực hiện một hành trình:

1. Nhìn vào thực tế: Nhận diện những xung đột phổ biến trong hôn nhân bắt nguồn từ sự khác biệt về “ngôn ngữ yêu thương”.
2. Trở về nền tảng Đức Tin: Tái khám phá vẻ đẹp và sự cao cả của Bí tích Hôn Phối. Tình yêu vợ chồng không chỉ là tình cảm tự nhiên, mà còn là một con đường nên thánh, một sự tham dự vào tình yêu của Thiên Chúa Ba Ngôi và tình yêu của Chúa Kitô dành cho Hội Thánh.
3. Tìm kiếm công cụ thực hành: Học hỏi về Năm Ngôn Ngữ Yêu Thương như một phương thế cụ thể, hữu hiệu để chúng ta thể hiện tình yêu phục vụ, noi gương Chúa Giêsu, và biến lời thề hứa ngày nào thành hiện thực sống động mỗi ngày.

Nguyện xin Chúa Thánh Thần, nguồn mạch của mọi tình yêu và sự khôn ngoan, soi sáng cho mỗi người chúng ta, để qua buổi chia sẻ này, mỗi gia đình có thể tìm thấy con đường làm cho “bình yêu thương” của mình luôn được đong đầy, và biến ngôi nhà của mình thực sự trở thành một thiên đàng nhỏ, một “Hội Thánh tại gia” chan chứa tình yêu Chúa và niềm vui phục vụ.

PHẦN II: THỰC TRẠNG HÔN NHÂN NGÀY NAY – NHỮNG HIỂU LẦM TỪ “NGÔN NGỮ” KHÁC BIỆT

Để bắt đầu, con xin kể một vài câu chuyện rất quen thuộc mà có lẽ nhiều người trong chúng ta sẽ thấy hình ảnh của chính mình trong đó.

Câu chuyện thứ nhất: Anh Nam là một người chồng tận tụy. Với anh, yêu thương vợ con là phải làm việc chăm chỉ, kiếm thật nhiều tiền để gia đình có một cuộc sống đầy đủ, không phải lo nghĩ về vật chất. Anh làm việc từ sáng sớm đến tối mịt, cuối tuần cũng nhận thêm việc. Anh nghĩ rằng, ngôi nhà khang trang, chiếc xe mới, những món đồ đắt tiền anh mua cho vợ là bằng chứng hùng hồn nhất cho tình yêu của anh. Nhưng chị Mai, vợ anh, lại ngày càng héo hắt. Chị không cần những món quà đắt tiền, chị cần chồng ở nhà ăn với mình một bữa cơm tối, cần anh ngồi xuống nghe chị kể về một ngày của mình, cần những buổi tối cuối tuần cả gia đình cùng nhau xem một bộ phim. Chị cảm thấy cô đơn trong chính ngôi nhà của mình. Trong lòng chị Mai, chị gào thét: “Em không cần tiền, em cần anh!”. Còn anh Nam thì lại nghĩ: “Anh đã hy sinh cả sức khỏe, thời gian của mình vì em, vì gia đình, tại sao em còn không hài lòng?”

Câu chuyện thứ hai: Chị Lan là một người vợ đảm đang. Chị luôn giữ nhà cửa sạch bong, cơm nước sẵn sàng, quần áo thơm tho. Chị nghĩ rằng, chăm sóc cho chồng từng bữa ăn, giấc ngủ là cách tốt nhất để thể hiện tình yêu. Nhưng anh Hùng, chồng chị, lại là một người sống tình cảm. Anh mong được nghe vợ nói một lời khen, một câu động viên khi anh gặp khó khăn trong công việc. Anh mong một cái ôm thật chặt sau một ngày làm việc mệt mỏi. Những bữa cơm ngon làm anh no bụng, nhưng tâm hồn anh lại cảm thấy “đói” tình yêu. Anh nghĩ vợ mình chỉ coi anh như một trách nhiệm, một người cần được “chăm sóc” chứ không phải là người được “yêu thương”. Chị Lan thì lại ấm ức: “Tôi đã đầu tắt mặt tối lo cho anh, cho cái nhà này, anh còn muốn gì nữa?”

Những câu chuyện trên cho chúng ta thấy một sự thật đau lòng: Thiện chí yêu thương thôi là chưa đủ. Cả anh Nam và chị Lan đều yêu người bạn đời của mình, đều hy sinh theo cách riêng của họ. Nhưng vì họ nói những “ngôn ngữ yêu thương” khác nhau, nên thông điệp đã không đến được với người nhận. “Bình yêu thương” của người bạn đời cứ cạn dần đi, không phải vì thiếu tình yêu, mà vì tình yêu không được “đổ” vào đúng cách.

Tiến sĩ Gary Chapman, sau nhiều năm tư vấn hôn nhân, đã đúc kết rằng có 5 cách chính mà con người thể hiện và cảm nhận tình yêu, gọi là Năm Ngôn Ngữ Yêu Thương. Sự xung đột thường nảy sinh khi chúng ta cố gắng yêu thương người khác bằng ngôn ngữ của chính mình, thay vì ngôn ngữ của họ.

Hãy cùng điểm qua 5 ngôn ngữ này và những hiểu lầm thường gặp:

1. Lời Nói Khẳng Định (Words of Affirmation):
   • Người nói ngôn ngữ này cảm thấy được yêu khi nghe những lời khen ngợi, động viên, những lời nói tử tế, trân trọng, những câu như “Anh yêu em”, “Em tự hào về anh”, “Cảm ơn em đã vất vả vì gia đình”.
   • Xung đột xảy ra khi người bạn đời của họ lại là người kiệm lời, nghĩ rằng “Yêu là để trong lòng, không cần nói ra”, hoặc tệ hơn là thường xuyên chỉ trích, phàn nàn. Đối với người có ngôn ngữ này, một lời chỉ trích có sức sát thương lớn hơn rất nhiều so với những người khác. Họ sẽ cảm thấy mình vô giá trị, không được yêu thương.
2. Thời Gian Chất Lượng (Quality Time):
   • Người nói ngôn ngữ này cảm thấy được yêu khi người bạn đời dành trọn vẹn sự chú ý cho mình. Đó không chỉ là ở cùng một chỗ, mà là thực sự kết nối với nhau: cùng nhau trò chuyện, lắng nghe sâu sắc, cùng đi dạo, cùng làm một việc gì đó mà không bị điện thoại, TV hay công việc xen vào.
   • Xung đột xảy ra khi người bạn đời lại cho rằng chỉ cần “có mặt” ở nhà là đủ. Họ có thể ngồi cạnh nhau cả buổi tối nhưng người chồng xem TV, người vợ lướt điện thoại. Người có ngôn ngữ “Thời gian chất lượng” sẽ cảm thấy bị bỏ rơi, không quan trọng bằng công việc hay những thứ giải trí khác. Họ không cần 10 tiếng đồng hồ ở bên cạnh một cách hời hợt, họ chỉ cần 30 phút thực sự “thuộc về nhau”.
3. Quà Tặng (Receiving Gifts):
   • Người nói ngôn ngữ này cảm thấy được yêu khi nhận được những món quà. Điều quan trọng không phải là giá trị vật chất của món quà, mà là ý nghĩa đằng sau nó: “Anh/em đã nghĩ đến mình”. Một bông hoa dại hái bên đường, một món ăn vặt mà họ thích, một món quà nhỏ nhân một ngày bình thường… tất cả đều là những biểu tượng hữu hình của tình yêu.
   • Xung đột xảy ra khi người bạn đời cho rằng tặng quà là phù phiếm, tốn kém, hoặc chỉ cần tặng vào những dịp lễ lớn là đủ. Họ có thể làm mọi việc khác cho người bạn đời, nhưng việc quên một món quà nhỏ trong ngày kỷ niệm có thể khiến người kia cảm thấy mình bị lãng quên, không được trân trọng.
4. Hành Động Phục Vụ (Acts of Service):
   • Người nói ngôn ngữ này cảm thấy được yêu khi người bạn đời làm những việc cụ thể để giúp đỡ họ. Với họ, “Hành động勝過 lời nói”. Đó có thể là việc chồng rửa bát giúp vợ, vợ ủi sẵn quần áo cho chồng đi làm, chồng đổ rác, vợ pha cho chồng ly nước cam… Những hành động này nói lên rằng: “Anh/em quan tâm đến sự vất vả của em/anh và muốn san sẻ gánh nặng cùng em/anh”.
   • Xung đột xảy ra khi người bạn đời hứa hẹn rất nhiều (lời nói) nhưng không bao giờ thực hiện, hoặc lười biếng, ỷ lại, coi những công việc nhà là “trách nhiệm” của riêng người kia. Đối với người có ngôn ngữ này, việc thất hứa hoặc không chủ động giúp đỡ là một thông điệp rõ ràng của sự thiếu quan tâm và thiếu tôn trọng.
5. Đụng Chạm Thể Lý (Physical Touch):
   • Người nói ngôn ngữ này cảm thấy được yêu qua những tiếp xúc cơ thể. Đó không chỉ là quan hệ vợ chồng, mà còn là một cái nắm tay khi đi dạo, một cái ôm khi tan sở, một cái khoác vai khi ngồi xem TV, một cái vỗ nhẹ vào lưng để động viên. Những cử chỉ này tạo ra sự an toàn, kết nối và khẳng định tình yêu một cách mạnh mẽ.
   • Xung đột xảy ra khi người bạn đời lại lạnh lùng, giữ khoảng cách, hoặc chỉ có những đụng chạm khi có nhu cầu tình dục. Điều này khiến người kia cảm thấy mình chỉ là một đối tượng, không được yêu thương trọn vẹn. Ngược lại, những lạm dụng thể lý (bạo hành) sẽ là sự hủy diệt kinh hoàng nhất đối với tâm hồn của họ.

Thưa anh chị em, khi nhìn vào 5 ngôn ngữ này, chúng ta nhận ra rằng, rất nhiều nỗi đau và thất vọng trong hôn nhân không phải xuất phát từ ác ý, mà từ sự “vô tình” không hiểu được cách mà người bạn đời của mình cảm nhận tình yêu. Chúng ta cứ cho đi thứ chúng ta có, chứ không phải thứ họ cần. Chúng ta cứ nói thứ tiếng của mình và mong họ hiểu.

Sự “lạc điệu” này kéo dài sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng: sự xa cách, oán giận, cô đơn, và cánh cửa sẽ mở ra cho những cám dỗ từ bên ngoài. Người ta sẽ đi tìm ở nơi khác sự công nhận (lời nói), sự quan tâm (thời gian), sự trân trọng (quà tặng), sự giúp đỡ (phục vụ) hay sự gần gũi (đụng chạm) mà họ không tìm thấy ở nhà.

Vậy, đứng trước thực tại này, Đức Tin Công giáo cho chúng ta ánh sáng nào để soi chiếu và giải pháp nào để chữa lành? Đó chính là điều chúng ta sẽ cùng nhau suy niệm trong phần tiếp theo.

PHẦN III: NỀN TẢNG ĐỨC TIN – HÔN NHÂN LÀ BÍ TÍCH, TÌNH YÊU LÀ PHỤC VỤ

Kính thưa cộng đoàn,

Nếu câu chuyện về “Năm Ngôn Ngữ Yêu Thương” chỉ dừng lại ở góc độ tâm lý, nó sẽ chỉ là một kỹ năng, một mẹo vặt để giữ gìn hạnh phúc. Nhưng với chúng ta, những người con của Chúa, câu chuyện này cần được đặt trong một bối cảnh sâu xa và cao cả hơn rất nhiều: đó là mầu nhiệm Bí tích Hôn Phối.

Tại sao việc học ngôn ngữ yêu thương của người bạn đời lại quan trọng đến thế? Không phải chỉ để gia đình êm ấm, con cái vui vẻ. Mà bởi vì, tình yêu vợ chồng là một hình ảnh sống động, một biểu tượng hữu hình của một thực tại thiêng liêng vô hình: tình yêu giữa Chúa Kitô và Hội Thánh của Ngài.

1. Hôn Nhân – Bí Tích của Tình Yêu Giao Ước

Trước hết, chúng ta cần ý thức lại: Hôn nhân Công giáo không phải là một hợp đồng xã hội. Hợp đồng dựa trên điều kiện (“nếu anh làm điều này, tôi sẽ làm điều kia”) và có thể bị phá vỡ. Hôn nhân là một Giao Ước, một lời thề hứa long trọng trước mặt Thiên Chúa, giống như Giao Ước mà Thiên Chúa đã ký kết với dân Israel, và Giao Ước Mới mà Chúa Giêsu đã ký kết bằng chính Máu của Ngài.

Đặc tính của Giao Ước là vô điều kiện và trung tín vĩnh viễn. Thiên Chúa yêu thương dân Ngài không phải vì họ xứng đáng, mà vì Ngài là Đấng Trung Tín. Chúa Giêsu yêu thương Hội Thánh không phải vì Hội Thánh hoàn hảo, mà Ngài yêu và hiến mình “để thánh hóa và thanh tẩy Hội Thánh” (Ep 5, 26).

Khi hiểu hôn nhân là một Giao Ước, chúng ta sẽ thấy việc học ngôn ngữ yêu thương của người bạn đời không còn là một “lựa chọn” (nếu tôi vui thì tôi làm), mà là một “trách nhiệm” xuất phát từ lời thề hứa. Tôi yêu anh/em không phải vì anh/em dễ thương, mà vì tôi đã hứa sẽ yêu thương anh/em “mọi ngày suốt đời tôi”. Tôi có trách nhiệm làm cho tình yêu của tôi đến được với anh/em, và học ngôn ngữ của họ chính là cách để thực hiện trách nhiệm đó.

Hơn nữa, Hôn nhân là một Bí tích. Bí tích là dấu chỉ hữu hình của ân sủng vô hình. Điều đó có nghĩa là gì? Có nghĩa là chính Thiên Chúa, qua Bí tích Hôn Phối, ban cho hai vợ chồng ơn cần thiết để họ có thể yêu nhau như Ngài yêu thương. Ân sủng đó không phải là một phép màu làm cho mọi khó khăn biến mất. Ân sủng đó là sức mạnh để chúng ta kiên trì, là sự khôn ngoan để chúng ta học hỏi, là lòng khiêm tốn để chúng ta thay đổi, là ơn tha thứ để chúng ta chữa lành những tổn thương cho nhau.

Khi chúng ta cảm thấy khó khăn trong việc học nói ngôn ngữ yêu thương của vợ/chồng mình, hãy nhớ rằng chúng ta không hề đơn độc. Ân sủng của Bí tích Hôn Phối đang hoạt động. Hãy cầu xin Chúa ban sức mạnh để chúng ta vượt qua sự ích kỷ, lười biếng của bản thân mà tập nói một ngôn ngữ mới vì tình yêu.

2. Tình Yêu Vợ Chồng – Phản Chiếu Tình Yêu Chúa Kitô và Hội Thánh

Thánh Phaolô trong thư gửi tín hữu Êphêsô đã cho chúng ta một hình ảnh tuyệt vời về hôn nhân:

“Người làm chồng, hãy yêu thương vợ, như chính Đức Kitô đã yêu thương Hội Thánh và hiến mình vì Hội Thánh… Cũng thế, chồng phải yêu vợ như yêu chính thân thể mình. Yêu vợ là yêu chính mình.” (Ep 5, 25.28)

Đây chính là kim chỉ nam cho đời sống hôn nhân Kitô giáo. Tình yêu của người chồng dành cho vợ phải là một tình yêu:

• Tự hiến: Giống như Chúa Kitô đã hiến mình trên thập giá. Tình yêu này không tìm kiếm lợi ích cho bản thân, mà tìm kiếm điều tốt đẹp cho người mình yêu.
• Thanh tẩy: Tình yêu của Chúa Kitô làm cho Hội Thánh trở nên thánh thiện. Tình yêu của vợ chồng cũng phải là tình yêu nâng đỡ nhau trên con đường nên thánh, giúp nhau trở nên tốt đẹp hơn, thánh thiện hơn mỗi ngày.
• Bất khả phân ly: Như Chúa Kitô không bao giờ lìa bỏ Hội Thánh, dù Hội Thánh còn nhiều yếu đuối, tội lỗi.

Khi áp dụng hình ảnh này vào Năm Ngôn Ngữ Yêu Thương, chúng ta sẽ thấy một chiều kích mới:

• Nói “Lời Nói Khẳng Định” không chỉ là khen cho vui, mà là noi gương Chúa Giêsu, Đấng luôn nói những lời xây dựng, chữa lành, khích lệ các môn đệ và những người tội lỗi. Lời nói của chúng ta có sức mạnh “thánh hóa” người bạn đời, giúp họ nhận ra giá trị và phẩm giá của mình trong mắt Chúa và trong mắt ta.
• Dành “Thời Gian Chất Lượng” cho nhau không chỉ là để giải trí, mà là noi gương Chúa Giêsu đã dành ba năm trời ở cùng, ăn cùng, đi cùng các môn đệ. Đó là thời gian để hiện diện, để lắng nghe, để thấu cảm, để trở nên một với người bạn đời, như Chúa Giêsu ở lại với chúng ta trong Bí tích Thánh Thể.
• Trao “Quà Tặng” không phải là vật chất phù phiếm, mà là noi gương Chúa Cha, Đấng đã ban món quà quý giá nhất là chính Con Một của Ngài cho nhân loại. Mỗi món quà, dù nhỏ bé, cũng là một dấu chỉ của tình yêu trao ban, một lời nhắc nhở rằng “Anh/em là một món quà quý giá Chúa ban cho tôi”.
• Thực hiện “Hành Động Phục Vụ” chính là sống trọn vẹn tinh thần của Chúa Giêsu. Đỉnh cao của tình yêu phục vụ là khi Ngài, là Thầy là Chúa, đã cúi xuống rửa chân cho các môn đệ (Ga 13, 1-17). Ngài đã nói: “Thầy đã nêu gương cho anh em, để anh em cũng làm như Thầy đã làm cho anh em.” Trong hôn nhân, việc rửa bát, lau nhà, chăm con… không phải là công việc của osin, mà là hành vi phụng tự, là hành động yêu thương theo gương Thầy Chí Thánh. Đó là khi chúng ta “chết đi” cho cái tôi ích kỷ của mình để phục vụ người mình yêu.
• Trao nhau những “Đụng Chạm Thể Lý” không chỉ là cảm xúc tự nhiên, mà còn là noi gương sự nhập thể của Ngôi Lời. Thiên Chúa đã không sợ “đụng chạm” đến thân phận con người yếu hèn. Chúa Giêsu đã đụng chạm để chữa lành người phong hủi, để cho người mù được thấy. Trong hôn nhân, những cái ôm, những cái nắm tay là những “bí tích nhỏ”, những dấu chỉ hữu hình của sự gần gũi, an ủi, và sự kết hợp nên một xương một thịt mà Thiên Chúa đã thiết lập.

3. Học Yêu Thương là một Hành Trình Thập Giá và Phục Sinh

Thưa anh chị em,

Con đường học nói ngôn ngữ yêu thương của người bạn đời không phải lúc nào cũng dễ dàng. Sẽ có lúc chúng ta cảm thấy thật gượng gạo, thật khó khăn khi phải nói những lời có cánh trong khi mình không có thói quen, hay phải làm những việc phục vụ trong khi mình đang mệt mỏi. Đó chính là con đường thập giá trong hôn nhân.

Thập giá là khi ta phải từ bỏ ngôn ngữ tự nhiên của mình để học một ngôn ngữ mới. Thập giá là khi ta phải chết đi cho sự ích kỷ, sự lười biếng, sự ngại ngùng của bản thân. Thập giá là khi ta vẫn kiên trì yêu thương bằng ngôn ngữ của họ, dù họ chưa đáp lại, giống như Chúa Giêsu vẫn yêu thương nhân loại dù bị đóng đinh.

Nhưng qua thập giá, chúng ta chắc chắn sẽ đến được vinh quang Phục Sinh. Phục Sinh trong hôn nhân là gì? Đó là khi người bạn đời của chúng ta cuối cùng cũng cảm nhận được tình yêu và “bình yêu thương” của họ được đổ đầy. Đó là khi sự hiểu lầm được thay thế bằng sự thấu cảm. Đó là khi khoảng cách được thay thế bằng sự gần gũi, thân mật. Đó là khi hai tâm hồn thực sự gặp gỡ và hòa quyện vào nhau trong tình yêu của Chúa. Và đó là khi gia đình của chúng ta thực sự trở thành một hình ảnh sống động của Thiên Chúa Ba Ngôi – một cộng đoàn của tình yêu trao ban và hiệp nhất.

Vì vậy, đừng sợ hãi khi phải thay đổi. Đừng nản lòng khi gặp khó khăn. Hãy nhìn lên Thánh Giá Chúa, nơi tình yêu tự hiến được thể hiện một cách trọn vẹn nhất. Và hãy tin tưởng vào quyền năng của Chúa Thánh Thần, Đấng sẽ biến đổi những nỗ lực nhỏ bé của chúng ta thành hoa trái của tình yêu và sự sống.

PHẦN IV: CÔNG CỤ THỰC HÀNH – KHÁM PHÁ VÀ SỬ DỤNG NĂM NGÔN NGỮ YÊU THƯƠNG

Kính thưa cộng đoàn,

Sau khi đã hiểu rõ nền tảng Đức tin sâu sắc của việc thể hiện tình yêu trong hôn nhân, giờ đây chúng ta sẽ đi vào phần cụ thể và thực tế nhất: làm thế nào để khám phá ngôn ngữ yêu thương của chính mình, của người bạn đời, và làm thế nào để thực hành chúng một cách hiệu quả trong đời sống hàng ngày.

1. Làm Sao Để Khám Phá Ngôn Ngữ Yêu Thương Của Bạn Đời?

Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Chúng ta không thể nói một ngôn ngữ mà chúng ta không biết. Có ba cách đơn giản để trở thành một “nhà thám hiểm” ngôn ngữ yêu thương của vợ/chồng mình:

1. Quan sát cách họ thể hiện tình yêu với bạn (và với người khác): Thông thường, chúng ta có xu hướng thể hiện tình yêu bằng chính ngôn ngữ mà chúng ta muốn nhận.

• Nếu vợ/chồng bạn thường xuyên nói những lời khen ngợi, động viên bạn (“Anh hôm nay giỏi quá!”, “Em mặc bộ này đẹp lắm!”), rất có thể ngôn ngữ chính của họ là Lời Nói Khẳng Định.
• Nếu họ luôn tìm cách tạo ra những khoảng thời gian riêng tư cho hai người, đề nghị cất điện thoại đi để nói chuyện, hay rủ bạn đi dạo, rất có thể ngôn ngữ của họ là Thời Gian Chất Lượng.
• Nếu họ hay mua cho bạn những món quà nhỏ, dù không nhân dịp gì đặc biệt, hay rất trân trọng những món quà bạn tặng, rất có thể đó là Quà Tặng.
• Nếu họ luôn tự động làm những việc để giúp bạn, như thấy bạn mệt thì pha nước cho bạn, thấy xe bạn bẩn thì đi rửa giúp, rất có thể ngôn ngữ của họ là Hành Động Phục Vụ.
• Nếu họ thường xuyên tìm cách nắm tay, ôm, hay vỗ nhẹ vào bạn một cách tự nhiên, rất có thể đó là Đụng Chạm Thể Lý.

2. Lắng nghe những lời phàn nàn, than phiền của họ: Những lời phàn nàn thường là một tiếng kêu cứu, một sự bộc lộ về nhu cầu tình cảm không được đáp ứng. Nó chỉ ra ngôn ngữ yêu thương đang bị bỏ đói.

• Nếu họ hay nói: “Anh chẳng bao giờ khen em được một câu”, “Em chỉ biết chê bai thôi”, đó là tiếng kêu của Lời Nói Khẳng Định.
• Nếu họ than phiền: “Anh chẳng bao giờ có thời gian cho em cả, lúc nào cũng công việc”, “Mình ở với nhau mà như hai người xa lạ”, đó là tiếng kêu của Thời Gian Chất Lượng.
• Nếu họ buồn bã: “Đến ngày sinh nhật của em mà anh cũng quên”, “Anh chẳng bao giờ tặng em cái gì bất ngờ”, đó là tiếng kêu của Quà Tặng.
• Nếu họ cằn nhằn: “Việc gì trong nhà này cũng đến tay tôi”, “Anh hứa giúp mà chẳng bao giờ làm”, đó là tiếng kêu của Hành Động Phục Vụ.
• Nếu họ nói: “Anh chẳng bao giờ ôm em nếu không muốn ‘chuyện ấy'”, “Đừng có đụng vào người tôi”, đó có thể là tiếng kêu bị tổn thương của Đụng Chạm Thể Lý.

3. Đặt câu hỏi trực tiếp và cùng nhau tìm hiểu: Đây là cách thẳng thắn và hiệu quả nhất. Hãy chọn một thời điểm thích hợp, không phải lúc đang cãi nhau, và bắt đầu một cuộc trò chuyện chân thành. Anh chị có thể hỏi nhau:

• “Em/anh cảm thấy được yêu thương nhất khi anh/em làm điều gì cho em/anh?”
• “Trong số những điều sau đây: những lời khen, thời gian riêng tư, những món quà, những việc làm giúp đỡ, hay những cử chỉ âu yếm, điều gì khiến em/anh cảm thấy hạnh phúc nhất?”
• Hai vợ chồng có thể cùng làm những bài trắc nghiệm về 5 Ngôn Ngữ Yêu Thương có sẵn trên mạng để có kết quả khách quan hơn.

1. “Học Nói” Ngôn Ngữ Của Bạn Đời: Một Vài Gợi Ý Cụ Thể

Khi đã biết ngôn ngữ chính của người bạn đời, bước tiếp theo là hành động. Hãy nhớ rằng, đây là một hành động của ý chí, một quyết định yêu thương, chứ không phải chờ đến khi có cảm hứng.

Nếu ngôn ngữ của họ là LỜI NÓI KHẲNG ĐỊNH:

• Mục tiêu: Dùng lời nói để xây dựng, không phải để phá đổ.
• Thực hành:
  • Mỗi ngày, tìm ít nhất một điều để khen ngợi họ một cách cụ thể. Thay vì nói chung chung “Em giỏi quá”, hãy nói “Cảm ơn em đã nấu bữa tối rất ngon, món cá kho hôm nay thật tuyệt”.
  • Viết những mẩu giấy nhắn nhỏ để trong cặp, trên gương… với những lời yêu thương.
  • Nói những lời động viên khi họ gặp khó khăn: “Em tin là anh sẽ làm được”, “Đừng lo, có em ở đây rồi”.
  • Nói lời yêu thương thường xuyên: “Anh yêu em”.
  • Tuyệt đối tránh những lời chỉ trích, chê bai cay nghiệt, đặc biệt là trước mặt người khác. Nếu cần góp ý, hãy dùng những lời lẽ nhẹ nhàng và riêng tư.

Nếu ngôn ngữ của họ là THỜI GIAN CHẤT LƯỢNG:

• Mục tiêu: Dành sự chú ý trọn vẹn, không phân tán.
• Thực hành:
  • Thiết lập “thời gian của hai người” mỗi ngày, dù chỉ 15-20 phút. Trong thời gian này, hãy tắt TV, cất điện thoại, nhìn vào mắt nhau và trò chuyện.
  • Lên kế hoạch cho những buổi hẹn hò cuối tuần, chỉ có hai vợ chồng.
  • Cùng nhau làm một việc gì đó mà cả hai cùng thích: đi dạo, nấu ăn, làm vườn…
  • Khi họ nói chuyện, hãy thực sự lắng nghe. Đừng ngắt lời, đừng vội đưa ra giải pháp, chỉ cần lắng nghe để thấu hiểu cảm xúc của họ.

Nếu ngôn ngữ của họ là QUÀ TẶNG:

• Mục tiêu: Biến những vật vô tri thành biểu tượng của tình yêu.
• Thực hành:
  • Ghi nhớ những ngày quan trọng: sinh nhật, ngày kỷ niệm… và chuẩn bị một món quà ý nghĩa.
  • Tạo ra những món quà bất ngờ không nhân dịp gì cả. Một bông hồng trên bàn ăn, một cuốn sách họ thích, một món ăn vặt họ hay nhắc đến…
  • Món quà không cần đắt tiền. Sự hiện diện của bạn trong những lúc quan trọng (ví dụ, đến xem một buổi biểu diễn của họ) cũng là một món quà vô giá.
  • Hãy học cách gói quà một cách cẩn thận, điều đó cho thấy sự trân trọng của bạn.

Nếu ngôn ngữ của họ là HÀNH ĐỘNG PHỤC VỤ:

• Mục tiêu: Thể hiện tình yêu bằng việc làm cụ thể, giảm bớt gánh nặng cho nhau.
• Thực hành:
  • Hỏi câu “Hôm nay anh/em có thể giúp gì cho em/anh không?”.
  • Chủ động quan sát và làm những việc mà bạn biết họ không thích làm.
  • Phân chia công việc nhà một cách công bằng.
  • Khi họ ốm, hãy chăm sóc họ một cách tận tình.
  • Hoàn thành những việc bạn đã hứa. Đừng để họ phải nhắc đi nhắc lại.

Nếu ngôn ngữ của họ là ĐỤNG CHẠM THỂ LÝ:

• Mục tiêu: Dùng sự gần gũi thể lý để truyền đi thông điệp yêu thương và an toàn.
• Thực hành:
  • Chủ động nắm tay họ khi đi bộ, khi ngồi trong xe.
  • Ôm họ khi đi làm về và trước khi đi ngủ.
  • Ngồi gần họ khi xem TV, có thể gác tay qua vai hoặc tựa đầu vào nhau.
  • Một cái xoa lưng nhẹ nhàng khi họ mệt mỏi có thể có giá trị hơn ngàn lời nói.
  • Đừng bao giờ sử dụng bạo lực, dù là một cái đẩy nhẹ trong lúc nóng giận. Điều đó sẽ gây ra tổn thương sâu sắc.

Thưa anh chị em, học một ngôn ngữ mới cần thời gian và sự kiên trì. Đừng nản lòng nếu ban đầu bạn cảm thấy ngượng ngùng hoặc chưa thấy kết quả ngay. Tình yêu là một hành trình, không phải là đích đến. Mỗi một nỗ lực nhỏ của bạn hôm nay là một viên gạch xây nên ngôi nhà hạnh phúc vững bền cho ngày mai.

PHẦN V: LỜI KẾT – BIẾN GIA ĐÌNH THÀNH “HỘI THÁNH TẠI GIA”

Kính thưa cộng đoàn, quý ông bà và anh chị em thân mến,

Chúng ta đã cùng nhau đi qua một hành trình: từ việc nhận diện những thực trạng đau lòng trong hôn nhân, đến việc đào sâu nền tảng Đức tin về Bí tích Hôn Phối, và cuối cùng là tìm hiểu những công cụ rất cụ thể để thể hiện tình yêu.

Thông điệp chính mà con muốn gửi gắm đến tất cả các cặp vợ chồng hôm nay là: Yêu thương là một quyết định và là một nghệ thuật cần phải học hỏi. Tình yêu không phải là một cảm xúc bồng bột, đến rồi đi. Tình yêu đích thực, tình yêu theo kiểu của Chúa, là một hành động của ý chí: “Tôi quyết định yêu thương em/anh, vì vậy tôi sẽ học cách để yêu thương em/anh một cách tốt nhất.”

Việc học và thực hành Năm Ngôn Ngữ Yêu Thương không phải là một phương thuốc thần kỳ giải quyết mọi vấn đề. Sẽ vẫn có những khác biệt, những bất đồng, những lúc mệt mỏi và chán nản. Nhưng nó mang lại cho chúng ta một chiếc chìa khóa vạn năng: đó là sự thấu cảm. Khi chúng ta hiểu được ngôn ngữ của nhau, chúng ta có thể bước vào thế giới nội tâm của nhau, chữa lành những tổn thương và cùng nhau vượt qua sóng gió.

Khi một người chồng học cách nói “Lời Nói Khẳng Định” với người vợ, anh không chỉ làm cho vợ vui, mà anh đang thực thi vai trò tư tế của mình, dùng lời nói để thánh hóa và nâng đỡ người bạn đời. Khi một người vợ học cách dành “Thời Gian Chất Lượng” cho người chồng, chị không chỉ làm cho chồng cảm thấy được quan tâm, mà chị đang phản chiếu hình ảnh của một Hội Thánh luôn khao khát được ở bên và kết hợp mật thiết với Đức Kitô.

Mỗi hành động yêu thương theo đúng ngôn ngữ của người bạn đời, dù là nhỏ bé nhất, đều là một lời cầu nguyện, một hành vi thờ phượng dâng lên Thiên Chúa. Bởi vì qua những hành động đó, chúng ta đang làm cho tình yêu vô hình của Thiên Chúa trở nên hữu hình ngay trong gia đình của mình.

Công đồng Vaticanô II đã gọi gia đình là “Hội Thánh tại gia”. Gia đình của anh chị em không chỉ là một tổ ấm, mà còn là một không gian thiêng liêng, nơi Thiên Chúa hiện diện, nơi ân sủng của Ngài được tuôn đổ, và là nơi Tin Mừng Tình Yêu được rao giảng một cách sống động nhất cho con cái và cho thế giới xung quanh.

Thế giới ngày nay đang rất cần những chứng tá về tình yêu bền vững. Giữa một nền văn hóa của sự tạm bợ, ly tán, gia đình của anh chị em, với những nỗ lực yêu thương nhau mỗi ngày, sẽ trở thành một ngọn hải đăng của hy vọng, một minh chứng hùng hồn rằng tình yêu trung tín, hy sinh và vĩnh cửu là điều hoàn toàn có thể, với ơn Chúa giúp.

Xin Mẹ Maria và Thánh Cả Giuse, những người đã xây dựng nên Thánh Gia Thất, một “Hội Thánh tại gia” đầu tiên và hoàn hảo nhất, luôn đồng hành và chuyển cầu cho các gia đình của chúng ta. Xin cho chúng ta lòng can đảm để bắt đầu, sự kiên trì để tiếp tục, và tình yêu để không bao giờ bỏ cuộc trên hành trình làm cho “bình yêu thương” của gia đình mình luôn được đong đầy. Amen.

PHỤ LỤC: GỢI Ý SUY NIỆM VÀ THẢO LUẬN CHO CÁC CẶP ĐÔI (Dành cho phần phát tay hoặc chiếu trên màn hình)

1. Câu Hỏi Suy Niệm Cá Nhân (Mỗi người tự trả lời riêng)

1. Trong quá khứ, khi nào tôi cảm thấy được vợ/chồng mình yêu thương một cách sâu sắc nhất? Hành động, lời nói, hay cử chỉ cụ thể nào của họ đã khiến tôi cảm thấy như vậy?
2. Tôi thường phàn nàn hay đòi hỏi điều gì nhất từ vợ/chồng mình? (Ví dụ: “Giá mà anh ấy/cô ấy chịu lắng nghe mình hơn”, “Giá mà anh ấy/cô ấy đỡ đần mình việc nhà”…)
3. Dựa trên những suy niệm trên, tôi nghĩ ngôn ngữ yêu thương chính của mình là gì?
4. Tôi thường thể hiện tình yêu với vợ/chồng mình bằng cách nào nhất? Ngôn ngữ đó có giống với ngôn ngữ tôi muốn nhận không?

1. Câu Hỏi Thảo Luận Cùng Nhau (Chọn một không gian và thời gian yên tĩnh để trò chuyện)

1. Hãy chia sẻ cho nhau nghe câu trả lời của mỗi người trong phần suy niệm cá nhân.
2. Theo anh/em, ngôn ngữ yêu thương chính của anh/em là gì? Anh/em có thể giải thích tại sao điều đó lại quan trọng với mình không?
3. Anh/em có nhận ra ngôn ngữ yêu thương chính của người bạn đời mình là gì không? Chúng ta đã “nói” đúng ngôn ngữ của nhau chưa?
4. Trong tuần tới, chúng ta có thể làm một hành động cụ thể nào để nói ngôn ngữ yêu thương của nhau không?
   • Gợi ý cho người có ngôn ngữ Lời Nói: “Anh sẽ cố gắng mỗi ngày khen em một câu cụ thể.”
   • Gợi ý cho người có ngôn ngữ Thời Gian: “Chúng ta hãy dành 15 phút mỗi tối sau bữa ăn để nói chuyện, không dùng điện thoại.”
   • Gợi ý cho người có ngôn ngữ Quà Tặng: “Em sẽ để ý mua món ăn vặt mà anh thích vào cuối tuần.”
   • Gợi ý cho người có ngôn ngữ Phục Vụ: “Anh sẽ nhận phần đổ rác mỗi ngày để em đỡ vất vả.”
   • Gợi ý cho người có ngôn ngữ Đụng Chạm: “Chúng ta hãy tập thói quen ôm nhau trước khi đi làm nhé.”

Lời Nguyện Của Hai Vợ Chồng

Lạy Chúa, chúng con cảm tạ Chúa đã kết hợp chúng con nên một trong Bí tích Hôn Phối. Xin cho chúng con nhận ra rằng, chúng con yêu nhau bằng những “ngôn ngữ” khác nhau. Xin ban cho chúng con sự khiêm tốn để lắng nghe, lòng can đảm để học hỏi, và sự kiên trì để thực hành ngôn ngữ yêu thương của người bạn đời. Xin biến đổi trái tim ích kỷ của chúng con, để chúng con biết yêu thương không phải theo cách chúng con muốn, mà theo cách mà người bạn đời của chúng con cần. Nhờ đó, gia đình chúng con sẽ trở nên một mái ấm chan chứa tình yêu Chúa và là chứng nhân cho Tin Mừng Tình Yêu giữa thế gian. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.