CON KHÔNG CẦN MỘT NGƯỜI CHA HOÀN HẢO – CHỈ CẦN MỘT NGƯỜI CHA BIẾT YÊU CON ĐÚNG CÁCH
Làm cha không phải là một hành trình tìm kiếm sự hoàn hảo, mà là một hành trình không ngừng học hỏi, trưởng thành và đồng hành cùng con qua những năm tháng của cuộc đời. Không ai sinh ra đã biết cách làm cha, cũng không có một cuốn sách hướng dẫn nào đủ đầy để dạy bạn mọi điều. Nhưng điều tuyệt vời nhất là bạn có thể học – học từ những khoảnh khắc giản dị bên con, từ những lần vấp ngã, từ những câu hỏi ngây ngô của con, và từ chính những sai lầm của bản thân. Một người cha tốt không phải là người biết tất cả, mà là người luôn sẵn sàng mở lòng, lắng
Không ai dạy chúng ta cách làm cha. Không có trường lớp nào cung cấp chứng chỉ “làm cha xuất sắc”. Nhưng cuộc sống lại là một người thầy tuyệt vời. Mỗi ngày bên con là một bài học. Từ những lần con ngã khi tập đi, bạn học được rằng đôi khi, để con tự đứng dậy là cách yêu thương tốt nhất. Từ những lần con khóc vì bị bạn bè trêu chọc, bạn hiểu rằng lắng nghe và ôm con vào lòng quan trọng hơn bất kỳ lời khuyên nào. Từ những lần con hỏi “tại sao bầu trời xanh?”, bạn nhận ra rằng đôi khi, điều con cần không phải là câu trả lời hoàn hảo, mà là sự tò mò và khích lệ để tự khám phá.
Làm cha là một hành trình dài, nơi bạn không chỉ dạy con mà còn học từ con. Con dạy bạn cách kiên nhẫn khi bạn phải trả lời cùng một câu hỏi hàng chục lần. Con dạy bạn cách yêu thương vô điều kiện khi bạn nhận ra rằng dù con nghịch ngợm hay bướng bỉnh, bạn vẫn luôn muốn dành cho con những điều tốt đẹp nhất. Con dạy bạn cách sống chậm lại, để ý đến những điều nhỏ bé – như niềm vui khi cùng con thổi bong bóng xà phòng hay sự thích thú khi con chỉ vào một chú bướm bay qua.
Con không cần một người cha đứng từ trên cao để chỉ đường, phán xét hay ra lệnh. Con cần một người cha sẵn sàng bước đi bên cạnh, dù con đi đúng hay lạc lối. Khi con vấp ngã, đừng vội kéo con dậy và bảo con phải làm gì. Hãy ngồi xuống, nhìn vào mắt con và hỏi: “Con nghĩ mình nên làm gì tiếp theo?” Câu hỏi ấy không chỉ giúp con học cách suy nghĩ độc lập, mà còn cho con thấy rằng bạn tin tưởng vào khả năng của con, ngay cả khi con còn nhỏ.
Đồng hành cùng con cũng có nghĩa là chấp nhận rằng con sẽ sai. Sai lầm không phải là điều đáng sợ. Ngược lại, đó là cơ hội để con trưởng thành. Một người cha vững chãi không phải là người ngăn con mắc lỗi, mà là người tạo cho con một không gian an toàn để thử, để sai, và để học cách chịu trách nhiệm. Khi con làm vỡ một chiếc cốc, đừng quát mắng. Hãy cùng con nhặt từng mảnh vỡ, dạy con cách dọn dẹp và giải thích rằng sai lầm nào cũng có thể sửa chữa, miễn là con sẵn sàng đối mặt.
Con không học từ những bài giảng dài dòng hay những lời khuyên sáo rỗng. Con học từ cách bạn sống, cách bạn đối xử với người khác, và cách bạn đối diện với chính mình. Một người cha dạy con lòng trung thực không phải bằng cách bảo con “phải nói thật”, mà bằng cách luôn sống thật với chính mình – không nói dối, không che giấu, và không bắt con nói dối giúp mình. Một người cha dạy con sự gọn gàng không phải bằng cách ép con dọn phòng, mà bằng cách tự mình giữ nhà cửa ngăn nắp, xếp quần áo ngay ngắn, và không vứt đồ đạc lung tung.
Hãy để con thấy bạn xin lỗi khi bạn sai – dù là với mẹ, với con, hay với một người lạ. Một lời xin lỗi chân thành không làm bạn nhỏ bé đi, mà ngược lại, nó dạy con rằng thừa nhận sai lầm là dấu hiệu của sự mạnh mẽ. Hãy để con thấy bạn nói lời cảm ơn, dù chỉ vì một việc nhỏ như mẹ nấu bữa tối hay con giúp bạn nhặt một món đồ. Những hành động ấy khắc sâu vào tâm trí con, trở thành kim chỉ nam cho cách con đối xử với thế giới.
Kỷ luật không đến từ những tiếng quát tháo hay sự ép buộc. Nó đến từ sự nhất quán trong cách bạn sống và những giá trị bạn giữ vững mỗi ngày. Nếu bạn muốn con ăn đúng giờ, hãy cùng con ngồi vào bàn ăn đúng giờ. Nếu bạn muốn con không dùng điện thoại khi ăn, hãy cất điện thoại của chính bạn đi. Nếu bạn muốn con không bỏ mứa thức ăn, hãy cho con thấy bạn trân trọng từng bữa ăn, dù đơn giản hay cầu kỳ.
Hãy biến những thói quen tốt thành một phần của cuộc sống gia đình. Cùng con dọn dẹp nhà cửa, không phải vì bạn muốn nhà sạch, mà vì bạn muốn dạy con trách nhiệm. Cùng con đọc sách, không phải để con giỏi hơn, mà để con thấy rằng học tập là một niềm vui. Không cần hét lên, không cần ép buộc. Chỉ cần kiên định và làm gương. Con sẽ học theo, không phải vì con sợ bạn, mà vì con muốn trở thành một người như bạn.
Một trong những món quà lớn nhất bạn có thể dành cho con là quyền được sai. Sai lầm là người thầy vĩ đại nhất. Khi con làm bài tập sai, đừng vội sửa giúp con. Hãy để con tự nhận ra lỗi sai và tìm cách khắc phục. Khi con cãi nhau với bạn bè, đừng vội đứng ra giải quyết. Hãy hướng dẫn con cách đối thoại và làm hòa. Khi con thất bại trong một cuộc thi, đừng an ủi bằng cách nói “không sao đâu”. Hãy nói: “Bố tự hào vì con đã cố gắng. Con học được gì từ lần này?”
Một người cha tốt không sợ con thất bại. Ngược lại, bạn hiểu rằng thất bại là một phần của hành trình trưởng thành. Bạn đứng đó, không phải để che chắn cho con khỏi mọi khó khăn, mà để làm điểm tựa, để con biết rằng dù có chuyện gì xảy ra, vẫn luôn có một người tin tưởng và yêu thương con vô điều kiện.
Muốn con sống tử tế, bạn phải là người tử tế trước. Tử tế không chỉ là giúp đỡ người khác, mà còn là cách bạn đối xử với những người gần gũi nhất – với mẹ, với con, với chính mình. Đừng dạy con phải yêu thương mọi người, nhưng lại cãi vã với mẹ trước mặt con. Đừng dạy con phải kiên nhẫn, nhưng lại nổi nóng khi tắc đường hay khi ai đó làm bạn khó chịu. Con nhìn bạn, và con học từ bạn, ngay cả khi bạn không nhận ra.
Tử tế cũng là cách bạn đối diện với những điều không hoàn hảo trong cuộc sống. Khi bạn mắc lỗi, hãy thừa nhận. Khi bạn tổn thương, hãy chia sẻ. Khi bạn thất vọng, hãy cho con thấy rằng cảm xúc tiêu cực là bình thường, nhưng cách bạn vượt qua chúng mới là điều quan trọng. Một người cha tử tế không phải là người luôn vui vẻ hay luôn mạnh mẽ. Đó là người dám sống thật với cảm xúc của mình, nhưng vẫn chọn cách hành xử đúng đắn.
Làm cha không phải là nuôi dạy một đứa trẻ hoàn hảo. Không có đứa trẻ nào hoàn hảo, cũng không có người cha nào hoàn hảo. Điều con cần không phải là một người cha không bao giờ sai, mà là một người cha luôn nỗ lực để tốt hơn. Con cần một mái nhà an toàn – không chỉ là nơi có cơm ăn, áo mặc, mà là nơi con được là chính mình, được sai, được khóc, được cười, và được yêu thương mà không cần phải chứng minh bất cứ điều gì.
Một mái nhà an toàn là nơi con biết rằng dù thế giới ngoài kia có khắc nghiệt đến đâu, vẫn luôn có một người cha sẵn sàng lắng nghe, ôm con khi con tổn thương, và đứng cạnh con khi cả thế giới quay lưng. Đó là nơi con có thể nói: “Con sai rồi, bố ơi”, mà không sợ bị phán xét. Là nơi con có thể chia sẻ ước mơ, dù nó có ngây ngô hay xa vời. Là nơi con học được rằng yêu thương không phải là sự hoàn hảo, mà là sự chân thành và nỗ lực mỗi ngày.
Bạn không cần phải trở thành một người cha vĩ đại trong mắt cả thế giới. Bạn chỉ cần là người cha tốt nhất trong mắt con mình. Hãy bắt đầu từ những điều nhỏ bé: một cái ôm trước khi con đi ngủ, một lời khen khi con cố gắng, một khoảnh khắc bạn tắt điện thoại để lắng nghe con kể về ngày hôm nay. Hãy kiên nhẫn với chính mình, bởi làm cha cũng là một hành trình học hỏi không ngừng.
Hãy nhớ rằng con không cần bạn hoàn hảo. Con chỉ cần bạn ở đó, yêu thương con đúng cách, và không ngừng cố gắng để trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình. Một ngày nào đó, khi con lớn lên, con sẽ không nhớ những món quà đắt tiền hay những thành tích bạn đạt được. Con sẽ nhớ những lần bạn nắm tay con, những lần bạn nói “bố tin con”, và những khoảnh khắc bạn khiến con cảm thấy an toàn và được yêu thương.
Hãy làm đủ tốt để một ngày, con có thể ngẩng đầu tự hào và nói: “Con tự hào vì có bố trong đời.” Và đó, chính là thành công lớn nhất của một người cha.
Lm. Anmai, CSsR
